Aydın olmanın gereğini yerine getirmek

Türkiye Cumhuriyeti, büyük Atatürk’ün önderliğinde emperyalizme karşı verilen bir savaş sonucu ve emperyalizm yenilgiye uğratılarak kurulmuştur. Türkler, emperyalizme karşı savaşta insanlığın ön cephesini oluşturmuşlardır.

Emperyalizmin Türkiye’ye yönelik saldırıları sürmektedir; ekonomik, kültürel, politik, ideolojik nitelikli saldırılar örgütlü olarak gündemdedir. Bu saldırılar, bir Batı ülkesine, sözgelimi bir Almanya’ya, bir Fransa’ya, bir İngiltere’ye yapılsa, bugün bu ülkeler yoktu. Türkiye direnmektedir.

Hüseyin Özbek, bu direnişte yerini alan aydınlardan birisi. Utancı Anıtlaştırmak adıyla yayımlanan kitabı, emperyalizme direniş kapsamında çeşitli zamanlarda yazılan yazılardan oluşuyor. Yazılar, ülkenin karşılaştığı sorunlara çözüm üretmeye yönelik. Yazılarda ortak bir bakış açısı var; bu, kitaba bütünlük kazandırmış. Emperyalizmin iç cephedeki uzantılarının sahte sorunlara sahte çözümler önermelerine karşılık, gerçek sorunlara gerçek çözümler üretme yaklaşımı esas alınmış.

Yazılar, yazıldığı dönemlerin gündemleri ile ilgili. Bu onlara tarihsel tanıklık niteliği kazandırıyor; yazar, karşılaştığı gerçekliklerin yalnızca izleyicisi değil, yaptığı değerlendirmelerle kendi savaşımının gereklerini de yerine getirmeyi amaçlıyor.

Yazılarda ele alınan bazı güncel konulara tarihsel arka plan ışık tutuyor; tarihin ışığında konular daha net görünüyor. Kitaba adını veren 'Utancı Anıtlaştırmak' yazısı, tarihin içinden bakmadan konunun anlaşılamaz olduğunu gösteren örneklerden birisi.

1877-1878 Türk-Rus Savaşı, Türk tarihinin facialarından biridir; Türklerin, toprak ve devlet itibarı kaybı çok önemlidir. Ruslar kazandıkları zaferin anıtını Yeşilköy’de dikmişlerdir. Birinci Dünya Savaşı’nda havaya uçurulan bu anıtın yeniden dikilmesinin, Türkiye’yi temsilen mevcut hükümetin Rusya’yla yaptığı görüşmelerde anlaşma konusu olduğu basına yansımıştır. 

Yazar, bu konuyu tarihsel derinliği içinde ele almış, çözümlemeler yapmış, yapılanın yanlışlığını dile getirmiştir; mevcut hükümet tarafından olağan bir konuymuş gibi gündeme getirilen olayın, “Utancı Anıtlaştırmak” olduğunu ortaya koymuştur.

Kitapta yer alan her yazıda bir konu ele alınmış. Sözgelimi Heybeliada Ruhban Okulu konusu. Bu konuda Türkiye’nin bir projeyle karşılaştığı anlaşılıyor; yazar, bu projenin Türkiye’yi nasıl bir tehlikeye sürüklemekte olduğunu çok yönlü değerlendirmelerle ortaya koyuyor.

Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusu. Türkiye Cumhuriyeti’ne saldıranlar, Lozan’a da saldırıyorlar. Yazar, Lozan’la ilgili yazısında konuyu ayrıntılı olarak çözümlemiş. Yazının başlığı, yazarın tezinin özeti: “Askeri Zaferin Diplomatik Zaferle Taçlanmasının Eşsiz Örneği: Türkiye Cumhuriyeti’nin Tapu Senedi Lozan Antlaşması”.

Bir kaç yazı Ermeni sorunu üzerine. Konu, çeşitli yönleriyle ele alınmış, sorunlar ortaya konmuş ve bazı çözümler önerilmiş. Yazılar, yoğun emek ürünü ve gerçekçi.

Almanya konulu yazıda entegrasyon ve yabancı kökenli milletvekillerinin Alman’dan çok Almancı oluşlarının çözümlemesine ağırlık verilmiş.

Televizyonlarda bazı diziler yayımlandı; söz konusu dizilerdeki vatan duygusunun yozlaştırılması hedefi konusu, tartışma gündeminde yerini aldı; bunlardan öncelikli olanı, bir hainin görevli gibi gösterilip vatan ihanetin meşrulaştırılmaya çalışılması tartışması. Yazar, bunu da bir yazı konusu yapmış ve kamuoyunu aydınlatıcı değerlendirmeler ortaya koymuş. 

Kitapta, basın özgürlüğü, sömürge aydını, postmodern Helen saldırısı, postmodern Navarin baskını, Preveze, İnebahtı, Sarıkamış, kuvvetler ayrılığı, alevilik vb. konular ele alınmış ve değerlendirilmiş. 

Bu kitap, aydın olmanın gereğini yerine getirme konusunda özverili bir emek ürünü.                                   

Dr. Mehmet SARITAŞ