Yeni Merkez Bankası Başkanının konuşmasının Türkçe Tercümesi: “İşçi, memur ve emeklinin boğazını sıkacağız”

12 Punto yazarı, iktisatçı Meriç Köyatası, Merkez Bankası yeni Başkanının ilk basın toplantısını değerlendirdi. Köyatası, “Başkanın piyasa aktörleri için verdiği mesaj, faizi artırmayacağız. Eğer enflasyon mayıstan itibaren düşmezse parasal sıkılaştırmaya gideriz. Düşerse onu da gevşetebiliriz. Ama satır arasında söyledikleri dar gelirlinin boğazını fena halde sıkacaklarının işaretlerini veriyor. Enflasyonla mücadelede hedefleri, nüfusun yüzde 20’lik zengin kesiminin talebi değil. Gözlerine reel geliri ve talebi düşen  işçileri, emeklileri ve memurları kestirmişler” dedi. 

Köyatası, Merkez Bankası Başkanını yılsonu yüzde 36, iki yıl sonra da yüzde 5 hedefini de çok iyimser bulduğunu, yıl sonunda gerçek enflasyonun yüzde 140 seviyesinde olacağını söylerdi.  Meriç Köyatası’nın ilk değerlendirmesi şöyle:

"Merkez Bankası’nın yeni Başkanı Fatih Karahan’ın basın toplantısında anlattıklarının herkesin anlayacağı bir dile tercüme etmek gerekir diye düşünüyorum. Faiz artırma, indirme, parasal sıkılaştırma gibi lafları bir kenara bırakalım. Söylediği sözlerden anlıyorum ki, işçilerin, memurların, emeklilerin boğazını fena sıkacaklar. 

İşçilere, emeklilere, memurları uyarıyorum. Bu seçim elinizdeki son koz.  Kemer sıkmayı falan unutun, boğazınızı sıkacaklar, açlığı bir tarafa bırakın, yeni başkan, donarak ölmenizi de istiyor. İyi ki, seçimden sonra havalar ısınacak. Merkez Bankası Başkanı ne dedi? Ve söyledikleri ne anlama geliyor, sırayla tercüme edelim. 

Merkez Bankası Başkanı dedi ki: 2023 son çeyrekte enflasyon artış eğilimine girdi. Ocak ayında daha da arttı. Mayıs’a kadar artış olacak, mayıstan sonra düşecek. Ocak ayındaki enflasyon artışının yüksek olmasının farklı nedenleri var. Beklenenin üzerinde asgari ücret artışları ve yönetilen fiyat artışları, bir de doğal gaz kullanımında 25 metreküplük sınırın aşılması...

Türkçe tercümesi: Devletin akaryakıta, vergi ve harçlara yaptığı fiyat artışlarına, devletin yaptığı zam diyemiyor da, “Yönetilen fiyatlardaki artış” diyor. Konuşmadaki büyük skandal ise doğalgaz tüketimleri 25 metreküpü aşmış, Ocak ayında enflasyon ondan artmış! Ocak ayındayız, kar kış kıyamet var. 'Sizleri açlıktan öldüremedik, bari donarak ölün' diyor. 

Diğer enflasyon gerekçesine gelince… Asgari ücret artışları beklenenden yüksek olmuş. Belli ki başkan ya “istatistik, matematik ve ekonomiden” anlamıyor ya da “çalışanlar olmasa ekonomiyi ne güzel yönetiriz” zihniyetinde bir emek karşıtı. Ayrıca işçilerin ne zaman ücret aldığının farkında değil. Defalarca yazdık, anlattık. Yeni başkana hatırlatalım. Aralık ayında belirlenen asgari ücret, işçinin cebine Ocak sonunda girdi. Ocak ayında eski maaşını alan işçi mi enflasyonu artırdı? Kaldı ki, beklediklerinden fazla olduğunu söylediği asgari ücret artışı gerçek enflasyon karşısında reel olarak çok geriledi.  Milli gelirden aldığı payı düşen kesimin talep artışı enflasyon yükseltmez. Reel olarak geliri düşen kesimin miktar olarak da tüketimi düşer, enflasyona neden olmaz. Bir de tabii en büyük falsosu enflasyonda TÜİK verilerine göre hareket etmesi ayrı bir şanssızlık. 

Asgari ücret 2023’ün ilk ayında 8500 TL idi, ikinci altı ayında yılsonuna kadar 11.400 TL. Artış oranı yüzde 34…  Yıl sonu enflasyon oranı makyajcı TÜİK’e göre yüzde 65, ENAG’a göre yüzde 127.11 Yıl sonundaki 11.400 TL’nin 2023 yılı başındaki alım gücü 5022 TL’ye düştü. Umarım Merkez Bankasında hala istatistik bilen çalışanlar vardır. Bir hesaplat. (11400/1+1.27 =5022)  Detaylarını Pazar günkü yazımda açıklarım.

TEMMUZDA KİMSEYE ZAM YOK

Merkez Bankası Başkanı dedi ki: “Enflasyonda mayıs sonrası hızlı bir düşüş göreceğiz. Ücret beklentilerinin düşmüş olacağını düşünüyoruz.”

Türkçe tercümesi: Seçimler nedeniyle bol keseden para dağıtılacak. Ayrıca Temmuz sonu için memura, emekliye ikinci altı aylık yüksek zam vaatleri verilecek. Ama bizim küçük patron Mehmet Şimşek zaten önceden söylemişti. Artık zamlar yılda iki kere değil, yılda bir kere yapılacak ve geçmiş enflasyonun telafisine yönelik değil, bizim hedeflediğimiz enflasyon oranına göre yapılacak. Seçimden sonra Mayıs’a kadar yükselecek enflasyon farkını bekleyenler havasını alacaklar. 

Benim kaanatim şu: Yeni başkan da enflasyonla mücadelede başarılı olamayacak. Çünkü enflasyonun gerçek nedenlerini analiz edemiyor. Hükümetin bütçe açıklarının ve maliye politikasının enflasyon yarattığına dair tek kelime etmedi. Zaten o sözleri söyleyecek kadar bağımsızlığı ve gücü yok. Varsa yoksa ücretlere bağlı talep artışı… Nüfusun yüzde 80’inin geliri azalmış. Yüzde 20’nin ve kara paraya teslim olmuş ülkede, kara paranın nimetlerinden yararlananların tüketim talebine, fiyat belirleyicilerin fırsatçı enflasyon beklentilerine bakmıyor da, açlıktan sürünen, soğuktan donan insanların tüketimine bakıyor. Bu konuyu defalarca dile getirdik. İşçilerin ve emeklilerin yapılan ücret-maaş artışlarına rağmen reel olarak tüketimleri ne kadar azaldı? Pazar günü köşemizde tekrar detaylarına gireceğiz.