Artemis programı öncesi dikkat çeken gelişme: İki astronot uzay istasyonunda mahsur kaldı

BirGün yazarı Çağrı Mert Bakırcı, "Uzay istasyonunda mahsur kaldılar" başlıklı yazısında, Boeing’in Florida’dan fırlattığı Starliner uzay aracının İstasyon'a kenetlenmiş durumda olduğunu, iki astronotun beklenenden uzun süren görev için içinde bulundukları durumu kabullendiklerini yazdı.

'SÜRESİZ OLARAK UZATILDI'

Bakırcı'nın yazısının ilgili bölümü şöyle: 

"5 Haziran 2024 günü güneşin altın ışınları Cape Canaveral Uzay Üssü’ne vururken, Boeing’in Florida’dan fırlatılan Starliner uzay aracıyla birlikte umutlar da adeta göğe yükseliyordu. Barry "Butch" Wilmore ve Sunita Williams isimli iki astronot, Boeing Starliner’ın ilk insanlı yolculuğu için Uluslararası Uzay İstasyonu’na doğru yola çıktılar. Tabii o sıralarda dönüş yolculuğunun çok daha belirsiz olacağından tamamen bihaberlerdi.

Starliner, üç haftadan fazla bir süredir İstasyon’a kenetlenmiş durumda ve astronotların dönüşünü geciktiren çok sayıda mekanik sorunla karşılaştı. Bu zorluklar Starliner’ın güvenliği ve güvenilirliği konusunda dünya çapında endişelere yol açıyor.

İstasyon’a kenetlenmesinden bu yana uzay aracı helyum sızıntıları ve itici sorunları gibi bir dizi problemle yüzleşti. NASA ve Boeing mühendisleri sorunları bir bir çözmeye uğraşırken, aslen 14 Haziran’da geri dönmesi planlanan astronotların görev süresi “süresiz olarak” uzatıldı.

Şimdiye kadarki yolculukta sorundan başka hiçbir şey yaşanmamış olmasına rağmen, NASA’nın Ticari Mürettebat Programı yöneticisi Steve Stich, Wilmore ve Williams’ın "uzayda mahsur kalmadıklarına" inatla dikkat çekiyor. Tabii yetkililerin güvencelerine rağmen iki astronotun Dünya’ya dönüşündeki gecikme, kaçınılmaz olarak bir “mahsur kalma” senaryosu üzerinde durulmasına yol açıyor."

'PAMUK İPLİĞİNE BAĞLI...'

Bakırcı ayrıca, astronotların durumu kabullendiğine dikkat çekerken insan kolonilerini Ay'a gönderilmesini hedefleyen Artemis projesine de dikkat çekerek şunları söyledi:

"Her ikisi de deneyimli astronotlar olan Wilmore ve Williams durumu çoktan kabullenmiş haldeler: Beklenenden çok daha uzun süreceği belli olan görev sırasında, İstasyon’daki araştırma ve rutin faaliyetlere yardımcı oluyorlar. Eski NASA astronotu Leroy Chiao, her iki astronotun da gerektiğinde neredeyse süresiz olarak ISS’de kalabileceklerini, dolayısıyla hiçbir tehlike altında olmadıklarını vurguluyor. Dolayısıyla kulağa korkunç gelse de aslında ciddi bir tehlike senaryosu içerisinde değiller.

Ama Boeing için riskler özellikle yüksek. Gecikmeler ve arızalar, güvenilirliğin son derece önemli olduğu bir sektör olan uzay endüstrisindeki yeteneklerine ilişkin algıyı tehlikeye atıyor. NASA’nın Ay’a kalıcı olarak insan kolonileri götürmeyi amaçlayan Artemis programındaki potansiyel roller de dahil olmak üzere gelecekteki görevler, Starliner’ın performansına ve bu görevden çıkarılan derslere bağlı olarak pamuk ipliğine asılı halde bulunuyor.

Şu anda Starliner’ın geri dönüşüyle ilgili en acil endişeleri çözmeye çalışan NASA ve Boeing, geri dönüş kararını nihai olarak vermeden önce kapsamlı testlere ve tüm sorunların çözülmesini sağlamaya odaklanıyor; bu nedenle ekip, henüz sabit bir geri dönüş tarihi belirlemiş değil. NASA’dan Stich, tüm verileri gözden geçirmek ve hizmet modülü hâlihazırda yörüngedeyken öğrenebilecekleri kadar çok şey öğrenmek için fazladan zaman ayırdıklarını belirtiyor. Yani gecikme, aslında kontrollü ve istenen bir şekilde sürdürülüyor."