Balinaların dili çözülüyor: Mors alfabesine benziyormuş

Okyanusların derinliklerinde yaşayan balinaların, birbirleriyle iletişim kurarken kullandıkları tıklama dizileri, Project CETI araştırmacıları tarafından incelendi. Yapay zeka desteğiyle yapılan analizler, bu seslerin insan diline şaşırtıcı derecede yakın olduğunu gösterdi.

Balinaların iletişiminde kullandıkları "koda" adı verilen ritmik tıklamalar, Mors alfabesine benzer bir yapıya sahip. Bu tıklamalar, iki temel sesli harf benzeri elemana ayrılıyor: "ah" sesi benzeri a-koda ve "ee" sesi benzeri i-koda. Araştırmacılar, balinaların bu sesleri bilinçli olarak kontrol ettiğini ve farklı kelimeler oluştururken ses özelliklerini değiştirdiklerini belirtti.

Bu karmaşık sesler, balinaların sosyal etkileşimlerinde önemli bir rol oynuyor. CETI ekibi, bu kodların balinaların aile grupları arasında tanınma, grup bağlantısını sürdürme ve avlanma sırasında koordinasyon sağlama gibi sosyal bağları güçlendirdiğini tespit etti.

Project CETI’nin dilbilim lideri Gašper Beguš, bu iletişim sisteminin insan diline benzerliğini vurguladı:

"Başlangıçta Mors alfabesine benzettiğimiz bu sistemin aslında çok daha insansı olduğunu fark ettik. Bu, tamamen farklı bir dünyada bile iletişim sistemlerinin bizimkine benzeyebileceğini gösteriyor."

Araştırmacılar, Karayipler'de yaşayan 15 ispermeçet balinasına vantuzlu mikrofonlar yerleştirerek 2014-2018 yılları arasında 4 binden fazla koda kaydı topladı. İlk kayıtlar yavaş olduğu için sesler hızlandırılarak analiz edildi ve kodaların insan sesli harfleri gibi A ve I kategorilerine ayrıldığı anlaşıldı.

Çalışmada, tıklamaların sayısı, aralarındaki duraklamalar ve hızın belirgin ritimler oluşturduğu gözlemlendi. "Ah" kodalarının daha uzun sürdüğü, "ee" kodalarının ise kısa ve uzun versiyonlara ayrıldığı tespit edildi. Yapay zeka analizleri, bu seslerin tesadüfi olmadığını ve balinaların zamanlamayı, ses yüksekliğini ve tıklama kalitesini bilinçli olarak kontrol ettiğini doğruladı.