ABD, HTŞ ile temas başlattı: Suriye’de yeni liderlik için koordinasyon çabası
Biden yönetimi, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ile temaslar başlatarak, Suriye'deki geçiş hükümetinin kapsayıcı bir süreçle kurulmasını istiyor. Washington, HTŞ'nin ülkenin liderliğini ele almasını değil, geçiş süreci için bir çözüm öneriyor. Ayrıca, ABD, HTŞ'nin 'terör örgütleri' listesinden çıkarılması için değerlendirmeler yapıyor.
12punto
Suriye'de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı grupların 8 Aralık'ta başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdiği ve Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ülkeyi terk ederek Rusya'ya sığındığı süreçte ABD'deki Joe Biden yönetiminin Türkiye aracılığıyla cihatçı gruplara mesaj gönderdiği iddiaları basına yansırken, Washington yönetiminin HTŞ ile ilk temaslarda bulunmaya başladığı ileri sürüldü. Reuters haber ajansına konuşan iki ABD'li yetkili ve HTŞ ile ilk temaslar konusunda bilgi sahibi olduğu belirtilen bir Kongre yetkilisi, Biden yönetiminin HTŞ'ye otomatik olarak ülkenin liderliğini ele almak yerine bir geçiş hükümeti kurulması için kapsayıcı bir süreç yürütme çağrısında bulunduğunu anlattı.
Suriye'de görev devri dün gerçekleşmiş, Muhammed El Beşir, 1 Mart 2025 tarihine kadar Suriye'deki geçiş hükümetine başbakanlık edeceğini kamuoyuna duyurmuştu.
ABD YÖNETİMİ, TRUMP İLE DE TEMAS HALİNDE
Habere göre, ABD'de 'terör örgütü' listesinde yer alan HTŞ ile iletişim, ABD'nin Türkiye de dahil olmak üzere Orta Doğu'daki müttefikleri ile koordinasyon içinde yürütülüyor. Ajansa konuşan yetkililerden biri, Washington yönetiminin seçilmiş başkan Donald Trump ile de temas halinde olduğu bilgisini verdi. Son birkaç gün içinde gerçekleştiği ifade edilen temasların Washington yönetiminin Suriye içindeki çeşitli gruplar ile koordinasyon sağlama çabaları kapsamında olduğu ifade edildi. Kimliğinin paylaşılmaması koşuluyla konuşan bir yetkili, ABD'nin Suriye'de resmi bir hükümet yapısı kurma yönünde gösterdiği ilk çabalara rehberlik edilmesine yardımcı olabilmek için HTŞ'ye mesajla gönderdiğini bildirdi.
Öte yandan, kaynaklar, söz konusu mesajların doğrudan mı gönderildiği ya da bir aracı aracılığıyla mı iletildiği konusunda yorum yapmayı reddetti. Yetkililere göre, Washington yönetimi, Suriye'deki geçiş hükümetinin Suriye halkının arzularını temsil etmesi gerektiğine inanıyor. Yetkililer, ABD yönetiminin yeni liderlerin seçilmesi için resmi bir süreç yürütülmeden HTŞ'nin kontrolü ele almasını desteklemediğini de kaydetti. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, konu hakkında yorum yapmayı reddetti.
COLANİ'NİN AKIBETİ NE OLACAK?
ABD, HTŞ lideri Ebu Muhammed El Colani'yi (Ahmed El Şara) 2013'te 'terörist' listesine almıştı. Reuters'a konuşan yetkili, ABD'nin Colani'nin gelecekteki Suriye hükümetindeki rolü ya da hâlâ 'aşırılıkçı ideolojilere' sahip olup olmadığı konusunda net olmadığını belirtti.
Bir Kongre yetkilisinin Reuters ile paylaştığı bilgilere göre, bazı vekiller, halihazırda Suriye üzerindeki yaptırımların kaldırılması için ABD yönetimine baskı yapıyor; buna HTŞ'yle bağlantılı yaptırımların da dahil olduğu belirtiliyor. Buna göre, söz konusu vekiller, HTŞ'nin ABD'nin belirli taleplerini karşılaması şartıyla yaptırımların kalkmasını istiyor.
Kongre çalışanı, bazı Kongre üyeleri arasında ABD'nin Suriye'deki geçiş hükümetine ülkenin küresel ekonomiyle bağlantı sağlaması ve ülkenin yeniden inşa edilmesi konusunda yardım etmesi gerektiğine yönelik artan bir hissiyat olduğunu belirtti. Ajansa konuşan ABD'li yetkililerden biri, savaş alanındaki operasyonlar konusunda ABD'nin HTŞ ve sahadaki diğer aktörler ile iletişim halinde olduğunu da sözlerine ekledi.
ABD, HTŞ'Yİ 'TERÖR ÖRGÜTÜ' LİSTESİNDEN ÇIKARACAK MI?
Öte yandan, ABD basınına yansıyan haberlerde, ABD yönetiminin 'Suriye'deki yeni yönetimle' çalışabilmek için halen 'yabancı terör örgütleri' listesinde bulunan Heyet Tahrir Şam'ı (HTŞ) 'terör listesinden' çıkarmanın yollarını değerlendirdiği ileri sürüldü.
NBC News kanalına konuşan ve adı açıklanmayan iki üst düzey ABD'li yetkiliye dayandırılan habere göre, Joe Biden yönetimi, HTŞ'nin durumuna ilişkin olası senaryolar üzerinde çalışıyor. Habere göre, ABD yönetimi, halen yabancı terör örgütleri listesinde bulunan HTŞ'nin bu listeden çıkarılması için gerekli değerlendirmeleri yapıyor.
Açıklama yapan yetkililerden biri HTŞ'nin terör listesinden 'yakında' çıkarılabileceğini ifade ederken, diğer yetkili henüz değerlendirme sürecinin ilk aşamasında olunduğunu belirtti. Yetkililer, bu adımın amacının ABD'nin ve diğer ülkelerin 'Suriye'deki yeni yönetimle' rahat bir şekilde çalışabilmelerini kolaylaştırmak olduğunu ifade etti. Yetkililer, bu kapsamda Colani'nin başına konulan 10 milyon dolarlık ödülün de kaldırılabileceğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise konuya dair son açıklamasında, şu anda HTŞ'nin 'terör listesinden' çıkarılmasına yönelik bir politika değişikliğinin olmadığını kaydetmişti.