ABD ve Rusya, Ukrayna'da barış için temaslara başladı: Son gelişmeler ne? Savaş devam edecek mi?

Derleyen: Suat TEKİN - 12punto.com.tr

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump'ın 'yakın zamanda' Suudi Arabistan'da bir araya geleceği açıklandı. Trump, Putin'le 3 saate yakın bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini bildirirken, Rusya liderinin 'barışı hemen getirmek istediğini' kaydetti. Kremlin kaynakları, iki lider arasındaki görüşmeyi doğruladı. Avrupalı liderlerin barış görüşmelerine 'davetli olmadığını' dile getiren Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenskiy'nin görüşmelerde hazır bulunacağını sözlerine ekledi. Bütün bu gelişmelerin ardından Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupalı liderlerle 'Ukrayna ve Trump' konularını görüşmek üzere acil bir zirve düzenleyeceklerini bildirdi.

Avrupa ülkeleri, Ukrayna'da savaşın devam etmesi gerektiğini belirten açıklamalarda bulundu. İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Ukrayna'da 'güç yoluyla barış' gelmesi gerektiğini savunarak, Rusya'ya karşı Kiev yönetiminin desteklenmesi gerektiğini öne sürdü. İngiltere, bu açıklamanın ardından Ukrayna'ya gelişmiş Gravehawk hava savunma sistemleri tedarik etti.

Gravehawk hava savunma sistemleri, Kiev'de Ukrayna ordusuna teslim edildi

İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa lideri Macron'un Ukrayna'nın desteklenmesi için 'üzerlerine düşeni yapacaklarının' altını çizmesinin ardından, Zelenskiy, Putin'le barış için görüşmeyi planlamadığını dile getirdi. ABD'nin Ukrayna'ya ait maden yataklarını 'savaş tazminatı' olarak talep etmesi de, Kiev yönetimi tarafından kabul edilmedi.

Zelenskiy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, resmi temaslarda bulunmak üzere eşi Olena Zelenska ile Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) gittiğini duyurdu. BAE'de, Rusya-Ukrayna arasındaki esir takası, yatırım, ekonomik işbirliği ve insani yardım konularını ele alacaklarını belirtti.

Trump iddiasına göre Ukrayna Savaşı'nda 700 bin Ukrayna ve 850 bin Rus askeri yaşamını yitirdi. Zelenski, sosyal medya hesabından Trump'a cevap vererek, askeri kayıplarının 50 binden az olduğunu öne sürdü

TRUMP'IN UKRAYNA POLİTİKASI

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ülkesinin Ukrayna'ya sağladığı mali desteğe karşılık bir geri ödeme alması gerektiğini iddia etti. Waltz, ABD'nin Rusya-Ukrayna Savaşı sürecinde ağır bir yük taşıdığını belirterek, Ukrayna'nın sunduğu kaynakların Washington'a avantaj sağlaması gerektiğini bildirdi.

Fox News Sunday programında açıklamalar yapan Waltz, Zelenskiy'nin, ülkesindeki nadir toprak elementlerinin yarısını ABD'ye devretmesini öngören anlaşmayı kabul etmesinin akıllıca bir adım olacağını ifade etti. Trump, 3 Şubat'ta yaptığı açıklamada, Ukrayna’dan nadir toprak elementleri almak istediklerini belirterek, Ukrayna'ya sağlanan desteğin karşılıksız olmaması gerektiğini vurguladı.

Trump ve Waltz, dün (16 Şubat) yaptıkları açıklamalarda, Ukrayna'nın maden anlaşmasını kabul etmemesi durumunda askeri yardımları durduracaklarını hatırlattı. Öte yandan Trump, Avrupa ülkelerinin Ukrayna'ya yardım etmek için ABD'den silah alarak Kiev yönetimine verebileceği bilgisini paylaştı.

Ukrayna, Avrupa'nın en zengin kritik mineral ve nadir element yataklarına sahip ülkesi olarak biliniyor. Rusya, Ukrayna'daki maden kaynaklarının yaklaşık yarısını ele geçirdi

RUS VE ABD'Lİ YETKİLİLERİN GÖRÜŞMELERİ

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, iki ülke arasındaki ilişkiler, Ukrayna ve Filistin'deki gelişmeleri ele almak üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, görüşmenin ABD'nin talebiyle yapıldığı ve iki tarafın iletişim kanallarını açık tutma konusunda mutabık kaldığı açıklandı.

Rubio, Waltz ve Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Rusya-Ukrayna savaşına çözüm bulmak amacıyla Suudi Arabistan'a gidiyor. Amerikan medyasına yansıyan bilgilere göre, heyet önümüzdeki günlerde görüşmelere başlayacak.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio

Trump, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirmek için Suudi Arabistan'da bir görüşme düzenleneceğini duyurmuştu. Görüşmelere ABD, Rusya ve Ukrayna'dan üst düzey yetkililerin katılması planlanıyor.

Adlarının gizli kalması koşuluyla CNN'e konuşan iki ABD'li yetkili, Rusya tarafından üst düzey bir müzakere ekibinin görüşmelere katılacağını belirtti. Bu ekipte, ABD ile Rusya arasında mahkum değişimi anlaşmalarında önemli rol oynayan Kirill Dmitriev'in de yer alabileceği ifade edildi.

Ancak Rus tarafından hangi isimlerin katılacağına dair resmi bir açıklama yapılmadı. ABD'li yetkililer, görüşmelerin önümüzdeki günlerde başlayacağını ancak kesin bir tarih verilmediğini aktardı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron

FRANSA'DA ACİL DURUM ZİRVESİ

Macron'un, Avrupalı liderlerin katılımıyla 17 Şubat’ta Paris’te Ukrayna ve ABD gündemli bir zirve düzenleyeceği açıklandı. Polonya Dışişleri Bakanı Radoslav Sikorski, Münih Güvenlik Konferansı’nda yaptığı konuşmada, Macron'a destek vererek, Avrupa ülkelerinin Trump'ın politikalarını ciddiyetle değerlendirmesi gerektiğini ifade etti.

Zirveye; Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Polonya Başbakanı Donald Tusk, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Hollanda Başbakanı Dick Schoof, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'nin katılacağı belirtildi.

Macron, Trump'ın Avrupa Birliği'ne (AB) gümrük vergileri getireceğini ve Ukrayna'da barış sürecini başlatmak istediğini dile getirmesinin ardından, Avrupa ülkelerine ordu kurma çağrısında bulundu. 2010'lu yıllardan bu yana 'Avrupa Ordusu' fikrini savunan Macron, zirvede Ukrayna'yı korumak için görüşüleceğini duyurdu.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan

HAKAN FİDAN UKRAYNALI YETKİLİLERLE GÖRÜŞTÜ

Ayrıca Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Almanya’da düzenlenen Münih Güvenlik Konferansı kapsamında, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov ile bir araya geldi. Görüşmede, iki ülke arasındaki işbirliği ve bölgesel güvenlik konularının ele alındığı kaydedildi.

Öte yandan Ortadoğu'da temaslarda bulunmak üzere ziyaretler gerçekleştiren Zelenskiy'nin, Suudi Arabistan gezisinden sonra Türkiye'ye gelebileceği öne sürüldü. Türk basınında çıkan haberlerde, Münih Güvenlik Konferansı'nda konuşan Ukrayna liderinin, 'tarihi kesin olmamakla birlikte' Erdoğan'la görüşmek için Ankara ya da İstanbul'a ziyarette bulunmasının beklendiği öne sürüldü.