12punto yazarı Meriç Köyatası’ndan kredi kartı zorunluluğuna ilişkin uyarı: Ekonomiyi nasıl etkileyecek?

Semih DEMİRHAN/ 12punto ÖZEL

Her geçen gün derinleşen ekonomik kriz, artan hayat pahalılığı ve Türk Lirası’nın değer kaybı yaşaması parayı pula çevirirken yurttaşlar birçok alışverişi artık kredi ve banka kartlarıyla yapıyor. Öyle ki açıklanan veriler doğrultusunda kartla yapılan işlemler ve ödeme tutarları her ay katlanarak artıyor.

Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı ve Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşcu da söz konusu durum ile ilgili dün gündeme oturan bir iddiada bulundu. Babuşcu, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yeni bir düzenleme üzerinde çalıştığını, 7 bin TL ve üzeri tüm alışverişlerde banka veya kredi kartı kullanımının zorunlu hale gelebileceğini belirtti.

Babuşcu’nun paylaşımına göre bu uygulama mükellef olmayan kişilerin de 7.000 TL üzerindeki alışverişlerinde bu zorunluluğa uymalarını öngörüyor; aksi takdirde özel usulsüzlük cezası uygulanacak.

'DAR GELİRLİLER İÇİN BAZI ZORLUKLAR YARATABİLİR'

Söz konusu iddia ekonomi dünyasında büyün yankı uyandırırken 12punto yazarı Meriç Köyatası konu ile ilgili açıklamalarda ve bazı öngörülerde bulundu.

Ödemelerin kredi veya banka kartı üzerinden yapılmasının vergi kaçağı ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek için önemli bir adım olduğunu söyleyen Köyatası, “Bu olması gereken bir karar. Ancak Türkiye’de büyük bir kesim dar gelirli olduğu için bu durum bazı zorluklar yaratabilir. Bir yandan kredi kartı kullanımının teşvik edilmesi, diğer yandan da borçlanmayı önlemek için düzenlemeler yapılması çelişkili bir durum” dedi.

‘Vahşi’ faizler nedeniyle yurttaşların zor durumda kalabileceğini ifade eden Köyatası, 7 bin TL’nin altındaki ödemelerde yurttaşların genellikle nakit veya farklı yöntemler kullandığından bu değişikliğin özellikle küçük esnafı etkileyebileceğini belirterek “Küçük ölçekli işletmelere yönelik daha esnek ödeme seçenekleri sunarak bu durum dengelenebilir” diye konuştu.

'ÖDEME ALAN ESNAF DAHA ÇOK ETKİLENECEK'

Kredi kartı kullanımı zorunluluğunun, finansal erişimi sınırlı olan yurttaşlar için bir sorun yaratabileceği meselesine de değinen Meriç Köyatası, şunları söyledi:

“Bir insan 7 bin liranın üzerinde harcama yapıyorsa orada farklı bir problem olduğunu gösterir. O zaman bu kişi yeni bir banka hesabı açıp, tıpkı banka hesabı gibi ödeme yapabilir. Çünkü mutlaka kredi kartı kullanmak zorunda değil, banka kartıyla da ödeme işlemlerini gerçekleştirebilir. Ancak, yurtdışına çıktığınızda 50-100 Euro gibi küçük tutarlarda bile nakit ödeme yaparken şüpheyle karşılaşılabiliyor. Dolayısıyla, harcamaların kayıt altında olması oldukça önemlidir.”

Söz konusu 7 bin TL ve üzeri alışverişlerde kredi/banka kartı kullanma zorunluluğunun hayata geçmesi durumunda tüketicilerden ziyade ödeme alan esnafın etkileneceğini belirten Köyatası, “Sadece kredi kartı değil ödeme yöntemleri genel olarak değişti. Bankaların yüksek komisyonları nedeniyle insanlar kredi kartıyla ödeme yerine peşin veya havale/EFT yoluyla ödeme yapmayı tercih etmeye başladı. Hatta bu durum o kadar ileri gitti ki, noter gibi kurumlar bile kredi kartı yerine havale ile ödeme talep etmeye başladı” dedi.

'MALİYENİN DAHA ETKİLİ YÖNTEMLER GELİŞTİRMESİ GEREKİYOR'

Bu durumun vergi kaçırmaktan ziyade bankaların yüksek komisyonlarından kaçınma isteği olduğunu söyleyen Köyatası, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Bu sefer de yeni bir sorun ortaya çıktı: Havale ile ödemeyi kime yapacağız? Şirkete mi yoksa şahsa mı? Şirkete yapılırsa vergi sistemi işler, ancak şahsa yapılırsa vergi kaybı yaşanabilir ve kayıt dışı ekonomiye katkı sağlanabilir. Bu sorunun çözümü için maliyenin daha etkili yöntemler geliştirmesi gerekiyor”