Ekonomistlerden gündem yorumları: ‘Kabiliyet avcılığı şart oldu’
Ekonomi yazarları gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. İşte yazarların 1 Mart 2024 tarihli yazılarından merak edilen sorulara ilişkin öne çıkanlar.
12punto
Şeref Oğuz, Alaattin Aktaş gibi ekonomi yazarları, piyasadaki gelişmelere ilişkin analizler yaparak değerlendirmelerde bulundu.1 Mart 2024 tarihli merak edilen sorulara ilişkin cevaplar şu şekilde:
“TARIM, DİĞER SEKTÖRLERİ BOYNU BÜKÜK SEYRETMİŞ”
Alaattin Aktaş - Ekonomi: 2004-2023 verileri, tam yirmi yıl olmuş ve tarımdaki toplam büyüme diğer sektörlerin çok gerisinde kalmış. Yirmi yılda tarımdaki reel büyüme yüzde 60 düzeyinde. Oysa bu yirmi yılda inşaatta yüzde 145, sanayide yüzde 169, hizmetlerde yüzde 181, diğer sektörlerde ise (toplam olarak) yüzde 161 büyüme kaydedilmiş. Tarım, bu sektörlerdeki büyümeyi adeta boynu bükük seyretmiş! Tarımı böylesine ihmal edelim; sonra da gıda maddelerinin fiyatı niye bu kadar artıyor, niye yıllar yılı kendimiz üretiyorken bazı ürünleri ithal eder duruma geldik diye sorup duralım.
“TÜİK SARAYDAN GELEN EMRİ AÇIKLIYOR”
Murat Muratoğlu - Sözcü: Büyürken bile gerçekte fakirleşiyorsa düşünsenize ne olacak küçülünce? Ülkede 13 milyondan fazla mülteci var ve onlar da üretiyorlar. Yani 99 milyon kişinin üretimi 86 milyona bölününce bir bakıyorsun kağıt üzerinde olduğundan daha zengin çıkıyorsun. Deprem nedeniyle binlerce bina yıkılınca normal olarak yenileri yapılmaya başlandı. İnşaat yüzde 7.8 oranında büyümeye katkı sağladı... Kısaca ortada refahı artıracak bir gelişme olmadı. Olsaydı ne fark ederdi? TÜİK saraydan gelen emri, telaki edip açıklıyor. Benim esas merakım onları yüzde 4.5 büyümede durduran şey neydi? Kim tuttu ellerini? "Türkiye 2023'te yüzde 17 büyüdü..." deselerdi bunu kim sorun edecekti?
“KABİLİYET AVCILIĞI SART OLDU”
Şeref Oğuz - Ekonomi: Diploma yavaş yavaş yerini kabiliyet arayışına terk ediyor. Yeni nesil İK anlayışı da yeteneklerin nasıl keşfedileceği üzerine kafa yoruyor. Dünün performans kriterlerinin artık işe yaramadığı dünyada, x, y, z hatta alfa kuşaklarının bir arada çalışabileceği ortamlar üretmek gündemde… Bunun için kabiliyetin okullardan mı yoksa sokaktan mı geleceğini bilmek kolay değil. Kabiliyet avcılığı artık şart oldu…
“KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR TÜRKİYE TARİHİNDEKİ EN YÜKSEK DÜZEYE ÇIKTI”
Naki Bakır - Dünya: 2023 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 307 bin 952 TL, ABD doları cinsinden de 13 bin 110 dolar olarak hesaplandı. Böylece kişi başına milli gelir, nüfus artış hızının tarihi dip noktaya indiği 2023’te Türkiye tarihindeki en yüksek düzeyine çıkmış oldu. Kişi başına gelirde bundan önceki en yüksek düzey 12 bin 582 dolarla 2013 yılında yakalanmıştı. İzleyen dönemde düşüşe geçen kişi başına milli gelir 2018’de 10 bin doların altına inmiş ve dört yıl boyunca bu bantta seyretmiş, 2022’de ise 10 bin 659 dolara yükselmişti. 2024-2026 OVP’de 2023 yılına ait kişi başına milli gelir gerçekleşme tahmini 12 bin 415 dolar olarak öngörülüyordu. 2023 yılında OVP tahmininin 695 dolar üzerinde gerçekleşen kişi başına milli gelir 2022 yılındaki düzeyine göre de yüzde 23 oranında 2 bin 451 dolar arttı.