Enerji maliyetleri Türkiye'yi zorlayacak
Enerji fiyatlarının yılın ilk yarısında düşük seyretmesi Türkiye’nin elini rahatlattı ancak petrol fiyatlarının artacağına yönelik beklentiler Türkiye’nin enerji ithalatı faturasını da büyütecek.
12punto
Türkiye'nin enerji ithalatı faturasının bu yıl sonu itibarıyla 71 milyar dolar düzeyinde kalacağı öngörülüyor. Ancak en büyük iki ihracatçı olan Suudi Arabistan ile Rusya'nın ek üretim kesintisi kararları ile Brent petrolün varil fiyatının 100 doları aşacağına yönelik beklentiler, Türkiye'nin enerji faturasını da katlayarak artırabilir.
96 MİLYAR DOLARI AŞMIŞTI
Orta Vadeli Program'da (OVP) yer alan bilgilere göre, Rusya-Ukrayna savaşının ardından Rusya'ya uygulanan yaptırımlar, geçen yıl emtia fiyatlarının yükselmesine neden olurken, Türkiye'nin enerji ithalatı da 96.5 milyar dolar ile tarihi seviyelere çıkmıştı. Bu yıl Avrupa'da gaz stoklarının artması ve Çin'de beklentinin altında kalan zayıf talebin etkisiyle enerji fiyatları geçen yılki seviyelerine göre önemli ölçüde geriledi ve Türkiye'nin enerji ithalatı ocak-temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26.2 azalışla 41 milyar dolar olarak gerçekleşti. Buna paralel olarak, enerji ithalatının geçen yıla göre yüzde 26.4 azalışla 71 milyar dolara düşeceği tahmin ediliyor. Ancak, ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs'ın petrolün 2024'te 107 dolara kadar çıkabileceğine yönelik öngörüleri önümüzdeki iki yıl enerji maliyetlerinin Türkiye'yi zorlayabileceğine işaret ediyor.
Enerji fiyatlarında önemli bir değişim olmadığı sürece 2024'te enerji ithalatı için 77.3 milyar dolar, 2025'te ise 76.3 milyar dolarlık ödeme yapılması gerekecek. Nitekim, OVP'de Brent tipi ham petrol geçen yıl varil başına 100.8 dolar olan yıllık ortalama fiyatın 2023'te 82.3 dolar, 2024'te 86.7 dolar ve 2025'te ise 85.9 dolar olacağı öngörülüyor.
DIŞA BAĞIMLILIĞI AZALTMA HEDEFI
Geçen hafta açıklanan OVP'de enerjide dışa bağımlılığı azaltmayı amaçlayan hedefler de yer aldı. Buna göre, petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetleri hızlandırılacak. Yurt dışında TPAO'nun enerji alanında farklı ortaklıklarla faaliyette olduğu üretim sahaları ile potansiyel arz eden sahalar değerlendirilecek. Doğalgaz depolama tesislerinin depolama ve geri üretim kapasiteleri ile artırılacak. Sakarya gazını girdi olarak kullanarak üretecek bir tesis kurulacak.