Emekliler haklarını bilmiyor! Çift maaş ve promosyon mümkün mü?

Çalışan emeklilerin az bilinmeyen haklarını SGK Başuzmanı İsa Karakaş açıkladı.

TGRT Haber'de yer alan habere göre; İsa Karakaş'ın açıklamaları şöyle: 

"Emeklilerin bütün haklarını A’dan Z’ye konuşmak gerekir. Çünkü maalesef çalışan emeklilerle ilgili yanlış bilgilendirmeler var. Çalışmakta olan emekliler, ikinci bir maaş alabilir mi, işsizlik maaşı alabilir mi, hastalandıklarında, haksızlığa uğradıklarında, haksız yere işten atıldıklarında ya da iş güvencesinden faydalanıp işe iade olabilme durumları gibi konularda sıkça yanlış bilgiler yer bulunuyor. İşten çıkarıldıkları zaman ise ihbar tazminatı, kıdem tazminatı vb. haklarını nasıl elde edebileceklerini durumlar var. Çünkü emeklilerle ilgili pek çok yanlış bilgi bulunmakta ve birçok emekli kardeşimiz bu haklarından yoksun kalmakta.

'ÇİFT MAAŞ VE PROMOSYON MÜMKÜN'

Öncelikle belirtmek gerekir ki; herhangi bir iş yerinden emekliyseniz ister kamu, ister Bağkur, ister SSK; ister özel sektörde çalışıyor olun sosyal güvenlik destek birimine tabi olduğunuz sürece hem emekli maaşınızı hem de çalıştığınız iş yerinden aldığınız maaşı alabilirsiniz. 

Hatta, emeklilik maaşınızdan dolayı promosyon alırken, iş yerinizde eğer işvereniniz sizi düşünüyorsa; çalıştığınız maaştan dolayı bankadan da promosyon almanız mümkün. Dolayısıyla iki farklı promosyon alma durumunuz söz konusudur. Nitekim birçok iş yerinde bu uygulama mevcut.

Sosyal güvenlik destek primi ödenen süreler kapsamında emeklilik maaşımız artmaz. Ancak, bu süre içerisinde iş kazası veya meslek hastalığı gibi durumlar meydana gelirse, iş kazası veya meslek hastalığından dolayı iş göremez duruma düşerseniz, her gün için hem emeklilik maaşınızı hem de iş göremezlik ödeneğini alabilirsiniz.

Ayrıca, emekli iken çalıştığınız sürede sürekli bir iş göremezlik hali varsa, sürekli iş göremezlik maaşını da alarak iki ödemeyi birden alma imkanınız bulunmaktadır. Sonrasında tekrar çalışmaya başlarsanız, sosyal güvenlik destek birimine tabi olduğunuz için emekli maaşınız kesilmez. Dolayısıyla, bu hakların hepsine sahip olursunuz.

EMEKLİLER İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR Mİ?

İşsizlik maaşı alabilmek için herhangi bir gelir veya maaşınızın bulunmaması gerekmekte. Bu nedenle, emekliler işsiz kaldıklarında işsizlik maaşı alamazlar. Öte yandan, işveren herhangi bir sebep göstermeden sizi işten çıkarmışsa, ihbar tazminatına hak kazanırsınız.

Kıdem tazminatı açısından ise, emekli bir çalışan ile normal çalışan arasında fark bulunmamaktadır. Emekli olmayan çalışanlar SGK’dan kıdem tazminatı yazısı alarak kıdem tazminatına hak kazanırken, emekliler de zaten emekli oldukları için bu nedenle kıdem tazminatı alabilmektedir. Ayrıca, çalışanlar emeklilik nedeniyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatını talep edebilmektedir; emekliler de aynı şekilde hak sahibidirler.

Bunun dışında, emekliler çalışırken; örneğin, maaşların eksik yatırılması, fazla mesai ödeneğinin verilmemesi, resmi tatil günlerinde çalıştırılmalarına rağmen maaşların eksik hesaplanması veya sigortaların eksik bildirilmesi gibi durumlarda, işten çıktıkları zaman işverenin kıdem tazminatını ödemek zorunda olduğunu unutmamalıdır. 

İşveren bu ödemeyi yapmadığında, mahkeme yoluyla haklarını kesin olarak kazanabilirsiniz. Sadece emekli olduğunuz için işten çıkarıldığınız durumlarda da, iş yerinde 30’dan fazla çalışan bulunması ve en az 6 aylık çalışma süresi olması halinde, mahkeme yoluyla önce arabuluculuğa, ardından mahkemeye giderek işe iadeyi kazansanız dahi, boşta kalan sürelerle ilgili en fazla 4 aylık ücret almaya hak kazanırsınız. Buna ek olarak, mahkeme kararına binaen işe iadeyi kazansanız bile işveren başvurmazsa, 8 aya varan bir iş güvencesi tazminatı uygulanmaktadır.

Bir de şunu belirtmek gerekir: Emekli bir kişi çalıştığı zaman maaşından sadece %7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılırken; normal çalışan bir işçinin maaşında %14,4 SSK primi ve işsizlik sigortası primi kesilmektedir. 

Dolayısıyla, emekli olarak çalışanların maaşı, normal çalışanlara göre daha az kesintiyle karşılaşacağından; ister asgari ücretle, ister normal ücretle çalışsınlar, emeklilerin net maaşı %7,5 oranında daha yüksek olmakta."