Piyasada sahte dolar paniği
Piyasada sahte dolar krizi katlanarak artıyor. 600 milyon dolarlık sahte para iddiası sonrası döviz trafiği durma noktasına geldi. Uzmanlar, sadece bankalar ve yetkili döviz bürolarından işlem yapılması gerektiğini belirtti.
12punto
Piyasada sahte 50 ve 100 dolar banknotlarının artışı, döviz trafiğinde ciddi aksamalara yol açıyor. Yazılım güncellemeleri yapılmamış para sayma makineleri ve ATM'ler bu sahte paraları ayırt edemiyor. Uzmanlar, yurttaşları dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
Son bir aydır yurtdışında basılan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların yurtdışıdan Türkiye’ye sokulduğu ve piyasada yaklaşık 600 milyon dolar değerinde sahte para bulunduğu belirtiliyor. Bu gelişme nedeniyle, döviz büroları 50 dolar ve eski baskı beyaz 100 dolarlık banknotların alım ve satımını geçici olarak durdurma kararı aldı.
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, bu durumun mağduriyetlere yol açmaması için önlemler alındığını belirterek, “Döviz büroları ve yetkili müesseseler, şu an için 50 dolar ve eski baskı 100 dolarlık banknotları işlemden çekmiş durumda. Para sayma makinelerine gerekli yazılım güncellemelerinin yapılması birkaç gün sürebilir” dedi.Ünver, piyasadaki sahte dolarların neredeyse bire bir kaliteye sahip olduğunu belirterek şu açıklamaları yaptı:
“Materyaller, klişeler ve kâğıt kalitesi çok benzer. Bu nedenle sıradan yurttaşların fark etmesi mümkün değil. Uzmanlar detaylı incelemeler sonucunda sahteyi ayırt edebiliyor. Bu sahte paralar, bazı ATM’lerden ve para sayma makinelerinden geçebiliyor. Sektör olarak buna karşı önlemler aldık.”
Ünver, dolaşımdaki sahte dolarların büyük çoğunluğunun Ortadoğu, Asya, Balkanlar ve İran üzerinden Türkiye'ye sokulduğunu belirtti. Ayrıca, sahte dolarların bazı ithalatçılar tarafından para sayma makinesi üreticilerine gönderildiğini ve yapılan incelemelerde bu banknotların yüksek kalitede sahte olduğu bilgisinin alındığını ifade etti.
Ünver, yurttaşların sadece bankalar ve yetkili döviz büroları üzerinden işlem yapması gerektiğini vurguladı.
Vatandaşlar da yatırım aracı olarak altına yöneldi.
SAHTE DOLAR KRİZİ NE ZAMAN BAŞLADI?
Piyasadaki sahte dolar krizi 1 ay önce başladı.
SAHTE DOLAR KRİZİYLE NASIL MÜCADELE EDİLECEK?
Şu anda piyasaya sürülen sahte dolarları uzman olmayanların gerçeğinden ayırt etmesi neredeyse imkansız. Yine de elinizdeki dolarlarda bazı detaylara dikkat etmek fayda sağlayabilir. 1996 yılından sonra tedavüle sürülen banknotlarda emniyet şeridi kullanılıyor. ABD Doları banknotları ışığa tuttuğumuzda enine dik olarak yerleştirilmiş şekilde üzerinde 100 ve 50 ABD Doları banknotlarda rakamla kupür değeri ve “USA” ibaresi yer almaktadır. 20, 10, 5 ABD Doları banknotlarda ise kupür değerleri yazı olarak yazılmış olup, yanında “USA” ibaresi bulunmaktadır.
ABD Doları banknotlar ışığa tutulduğunda ön yüzü sağ tarafında bulunan boşlukta para kağıdının üretimi sırasında kağıdın inceltilmesi yöntemi ile basılmış banknot üzerinde bulunan resmin filigran olarak bir kopyası yer almaktadır.
2008 yılında tedavüle sürülen 5 dolarlık banknotta iki adet filigran bulunmaktadır. Portrenin sağ tarafında, eski tasarımlı 5 dolarlık banknotlarda bulunan Başkan Lincoln’un filigran portresi yerine büyük 5 rakamı filigranı ile portrenin sol tarafından üç adet küçük 5 rakamından oluşan bir sütun eklenmiştir.
Doların gerçek olduğunu anlamak için en garantili yöntem, paranın ipi içerisindeki yazıyı kontrol etmek olduğu ifade ediliyor. Doları ışığa tutup, güvenlik şeridine bakıp; bu şeritte USA ve banknot tutarı yazıyor mu bakılmalı. Örneğin, 100 dolarlık bir banknotta USA HUNDRED yazısını paranın iki tarafında da görmek gerekiyor.
ÜLKEYE SAHTE PARA GİRİŞİ NERELERDEN OLUYOR?
Sahte dolarların, Ortadoğu, Asya ve Balkanlar'da basılıp Türkiye'ye giriş yaptığı tespit edilmiştir.