TCMB verileri ortaya çıktı: Yüksek enflasyon bireysel kredi kartı kullanımını artırdı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yayınlanan "Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Dönem Eğilimler" başlıklı analizde, dijital kanalların yaygınlaşması ve yüksek enflasyon nedeniyle nakit taşıma maliyetinin arttığı, bunun da banka ve bireysel kredi kartlarının (BKK) kullanımını artırdığı belirtildi. 

Analizde, nakit taşımanın azalmasıyla birlikte tüketicilerin ödeme tercihlerinin kartlara kaydığı ifade edildi.

KREDİ KARTI KULLANIMINDA ARTIŞ

2015 yılından bugüne kadar geçen sürede, kredi kartlarıyla yapılan harcamalar reel bazda 2 kat artarken, banka kartlarıyla yapılan harcamaların ise yaklaşık 3 kat arttığı bildirildi. Özellikle 2021 yılının sonundan itibaren faiz oranlarının enflasyonun altında kalmasının kredi kartı bakiyelerinin büyümesinde önemli rol oynadığı vurgulandı.

Analizde şu ifadeler yer aldı: 

"Dijital kanalların yaygınlaşması ve kartların borçlanma imkanı sunması, kartlı harcamaların hem nominal hem de reel bazda yükselmesine neden oluyor. Özellikle salgın döneminde temassız ödeme tercihinin hızla artması da bu gelişime katkı sağladı."

TEMASSIZ ÖDEME TERCİHLERİ ARTIYOR

Salgın dönemiyle birlikte temassız ödeme tercihlerinin yaygınlaştığına dikkat çekilen analizde, 2015 yılında ayda sadece 2 milyon temassız ödeme işlemi yapılırken, 2024 yılı itibarıyla bu rakamın 1 milyar adeti geçtiği belirtildi. Bu gelişmenin, ödeme sistemlerindeki teknolojik altyapının ilerlemesiyle desteklendiği ifade edildi.

HANE HALKI TÜKETİM HARCAMALARINDA KARTLARIN PAYI ARTIYOR

Kart kullanımı, sadece bireysel harcamalarda değil, hane halkı tüketim harcamalarında da etkisini gösteriyor. Analizde, banka kartı ve taksitsiz kredi kartı kullanımının hane halkı tüketimindeki payının son yıllarda önemli ölçüde arttığına dikkat çekildi. Banka kartı ile yapılan harcamaların toplam hane halkı tüketimindeki payı yüzde 10'un üzerine çıkarken, taksitsiz kredi kartı harcamalarının payı yüzde 34'e ulaştı.

KART KULLANIMI BORÇLANMA AMACIYLA DEĞİL

TCMB analizinde, kredi kartlarının yaklaşık dörtte üçünün taksitsiz kullanımına dikkat çekilerek, nakit avans kullanımının kartlı harcamalar içindeki düşük payının, kartların borçlanma amacıyla kullanılma eğiliminin düşük olduğunu gösterdiği belirtildi. Bu durum, hane halklarının nakit yerine daha çok kartları tercih ettiği bir döneme işaret ediyor.

EKONOMİK VERİLERDE KART KULLANIMI DİKKATLE İZLENMELİ

Merkez Bankası'nın analizine göre, politika yapıcıların ve analistlerin, hane halkı borcunu değerlendirirken kredi kartı kullanımına dayalı çıkarımlarda dikkatli olması gerektiği vurgulandı. Borçlanma ihtiyaçlarından bağımsız olarak kart kullanımındaki artış, harcama davranışındaki değişimi yansıttığı için geleneksel göstergelere dayalı analizlerin yanıltıcı olabileceği ifade edildi.