TCMB'nin yeni düzenlemesiyle kredi kartı borçluluğuna çözüm arayışı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yayımlanan "Bireysel Kredi Kartlarında Azami Akdi Faiz Oranlarının Bakiyeye Göre Farklılaştırılması" başlıklı analiz, TCMB'nin kredi kartı faiz oranlarını bakiyeye göre değiştirerek borçluluğu azaltmayı ve iç talepte denge sağlamayı amaçladığını ortaya koydu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) asgari ödemesi geciken kredi kartları için açıkladığı borç yapılandırma programı, mevcut borçları olan bireylerin bu sıkılaştırıcı politikalardan en az ölçüde etkilenmesine yardımcı olmayı hedefliyor.

Analizde, TCMB’nin kredi kartı borçluluğunu azaltma yönündeki çabalarının yanı sıra, kurumlar arası eş güdümle alınan makroihtiyati tedbirlerin dezenflasyon sürecine katkıda bulunduğu vurgulandı. TCMB'nin Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü'nden uzmanların kaleme aldığı analizde, bireysel kredi kartları bakiyesinin diğer kredi türlerine göre daha hızlı büyüdüğü ve yıllık büyüme oranının geçtiğimiz yıl yüzde 180’e kadar yükseldiği belirtildi.

KREDİ KARTI KULLANIMINDA DAĞILIM

Yapılan analizde, bireysel kredi kartı bakiyelerinin dağılımı incelendi. Aktif kredi kartı kullanıcılarının yaklaşık yarısının (14 milyon kişi) 25 bin liranın altında bakiye taşıdığı, ancak 150 bin liranın üzerindeki borç bakiyesine sahip kullanıcıların toplam içindeki payının sadece yüzde 9 olduğu kaydedildi. Bu yüksek bakiye grubunun, toplam bireysel kredi kartları tutarı içinde yüzde 50'yi aşan bir orana sahip olduğu ifade edildi.

KREDİLENDİRME DAVRANIŞLARI

Analizde ayrıca, bireysel kredi kartı bakiyesinin sürükleyicisi olan yüksek bakiye gruplarının, kredilendirme davranışında daha aktif olduğu, düşük bakiye gruplarında ise bu davranışın sınırlı kaldığına dikkat çekildi. TCMB'nin, bakiyeye göre azami akdi faiz oranlarında farklılaşmaya gitmesinin, yüksek bakiye grubunun kredilendirme motivasyonunu azaltacağı değerlendirildi.

GELİR PROFİLLERİ VE ETKİLERİ

Analizde, bireysel kredi kartı bakiyeleri ile bireylerin gelir profilleri arasında önemli bir ilişki olduğu vurgulandı. Ücretli çalışanların idari kayıtları incelendiğinde, gelir arttıkça kredi kartı bakiyelerinin de yükseldiği gözlemlendi. Bu durumun, yüksek gelirli bireylerin kredi kartı bakiyelerinin büyümesine sıkılaştırıcı bir etki yapacağı ifade edildi.

TCMB'nin yeni düzenlemeleri, kredi kartı borçluluğunu azaltma ve iç talebi dengeleme hedefiyle atılan önemli adımlar olarak öne çıkıyor. BDDK'nın borç yapılandırma programı, mevcut borçlular için ek bir destek sağlarken, kurumlar arası işbirliğiyle alınan makroihtiyati tedbirlerin dezenflasyon sürecine olan katkısı da dikkat çekiyor. Bu gelişmeler, ekonomik istikrar açısından kritik bir öneme sahip.