En yetkili isim açıkladı! İstanbul olası Marmara Depremi'ne hazır mı?

Ezgi SİVRİTEPE-12punto.com.tr

Deprem korkusuyla beraber yurttaş; İstanbul depreme hazır mı? Binam güvenilir mi? gibi soruların cevaplarını merak etmeye başladı.

Bu soruların cevaplarını İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Murat Yün  12punto.com.tr'ye değerlendirdi.

"360 MAHALLE DÜNYA STANDARTININ ALTINDA"

Megakent İstanbul'da artan nüfus ve yapı stoğu yurttaşların olası bir deprem anında kaçabilecekleri güvenli toplanma alanı ihtiyacını artıyor. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin "Depreme Dayanıklı İstanbul" projesiyle yeni yapılan ve dar alanda bulunan toplanma alanlarına ilişkin açıklamalarda bulunan Yün şunları söyledi:

" Toplanma alanlarının teknik haritalanma kısmında AFAD'a yardımcı oluyoruz ancak en son kararı AFAD veriyor. İrili ufaklı tüm yeşil ve açıklık alanlar, kamu hizmet ve kamusal tüm alanlar toplanma alanı içerisinde yer alıyor. 6 Şubat Kahramanmaraş depremindeki gözlemlerimize göre deprem sonrası insanlar enkaz başında beklemeyi tercih ediyor. Bundan dolayı, toplanma alanlarını planlarken nüfusu göz önünde bulundurarak, mahalle bazlı bir şekile çevirdik. Eğer ki mahallede açıklık alan yoksa kısa mesafe bir toplanma alanı olması gerekiyor. Dünya standartlarına göre toplanma alanları 1.5 m2'nin altında olmamalı ancak biz 360'a yakın mahallede 1.5 m2'nin altında alan tespit ettik. İBB olarak büyük ölçekli yatırım gereken 33 tane parkın toplanma alanı olması için altyapı çalışmalarına başladık" 

DEPREM SONRASI İSTANBUL TRAFİĞİ

İstanbul'un trafik sorununun deprem sonrası da çok ciddi sıkıntılara sebep olma ihtimalini göz önünde bulundurduklarını belirten Yün, " Acil durum yolları ve tahliye koridorlarımız var. Vatandaşı geçici barınma alanlarına naklini sağlayacak ya da il dışına gönderilmesi gereken vatandaşlarımız için kullanılacak ana arter yollarımız var. Bu yolların kapanmasına ilişkin elimizde veriler; kapanırsa hangi alandan kapanacağına dair tespitlerimiz ve çalışmalarımız var. Karayolları Genel Müdürlüğü ve Ulaşım Başkanlığı da bu konu hakkında çalışmalar sürdürüyor. Ama her zaman dediğimiz gibi bu kurumların işbirliği ile yürüyebilecek bir organizasyon" dedi.

"SON 5 YIL KENTSEL DÖNÜŞÜMDE HIZLI BİR ZAMANDI"

İBB'nin deprem hazırlığını 5 yıllık ve 20 yıllık periyotlar halinde değerlendiren Yün, İBB'nin son dönemdeki projelerine dikkat çekti. 

Yün ayrıca şu değerlendirmelerde bulundu:

"Önceki çalışmalarda, hasar tahmin raporları gibi önemli araştırmalar vardı. Son 5 yılda ise depreme dayanıklılığının, kentsel dönüşümün ve bina güçlendirmelerin hızlı olduğu bir zaman oldu. İBB, son 5 yılda hangi alanlara yönelmesine ve hangi alanda hızlanmasına dair yol haritasını oluşturdu. Son 20 yılda yapılan kamuoyuyla paylaşılan teorik riski; biz biraz daha pratiğe dökerek kentsel yenilenmenin hız kazanmasına önem verdik. Vatandaşın duyarlılığını arttırmaya yönelik adımlar attık. Bununla beraber finansman olarak vatandaşımıza destek olduk. İstanbul Yenileniyor Platformu'nu KİPTAŞ ve BİMTAŞ AŞ ile beraber hayata geçirdik ve vatandaşın müteahhit konusundaki güven problemini ortadan kaldırdık."

Çarpık kentleşmeyi de göz önünde bulundurarak geri dönüşüm yaptıklarını belirten Yün, "Sadece emsal arttırarak geri dönüşüm yaparsak kütlenin yenilendiği yoğunluğun aynı kaldığı ve arttığı bir şehir inşa etmiş oluruz. İyi bir şehir planı ve onun üstünde kurgulanmış kentsel dönüşüm gerçekleştirmek hedefimiz” diyerek şehir planlamasını önemsediklerini belirtti. 

İSTANBUL DEPREME HAZIR MI?

6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından "İstanbul depreme hazır mı?" sorusu sık sık gündeme gelirken, Yün, "İstanbul’un kısmen hazır olduğunu" belirterek değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:

"İstanbul depreme hazırlığını sayılar ile örnek verebilirim; İstanbul'da 1 milyon 200 bin yapı var. Bu yapıların 800 bini 2000 öncesi yapılmış. 300 bin yapı 2008 sonrası ruhsatlı yapı, geriye kalan 100 bin yapı ise 2000-2008 arası yapılan binalar. Bizim tespitlerimize göre, 800 bin yapı içerisinde ağır hasar alması ya da yıkılması beklenen bina 200 bin. Bu 200 bin bina içerisinde 1 milyon 300 bin bağımsız hane var bu da tahmini olarak 3 milyona yakın nüfusun olduğunu gösteriyor. İstanbul’un depreme hazır olması için önce 3 milyonluk nüfusun deprem sonrası barınabileceği sağlam binaları inşa etmemiz lazım ya da dönüşüm faaliyeti başlatıp vatandaşa yeni dairelere yerleştirmemiz gerekiyor. Biz İBB olarak el verdiğince en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Ancak her şeye ragmen İstanbul’un gerçekten depreme hızlı bir şekilde hazır olması için kurumlar arası işbirliği olması gerekiyor"

“HER ŞEY EKONOMİYE BAĞLI”

Vatandaşın depreme daha duyarlı olması için çalışmalar yürütülmesi gerektiğine vurgu yapan Yün, dönüşüm sürecinin ekonomik göstergelerine de değindi. 

Yün, “Hiç kimse riskli yapıda hatta eski bir yapıda oturmak istemez, her şey ekonomiye bağlı. Bundan dolayı bakanlıktan ilçe belediyesine kadar vatandaşın ekonomik olarak rahatlatılması lazım. Bütüncül konut politikasına hizmet edilmesi gerekiyor” dedikten sonra konut politikasından elde edilen gelirin yeni yapılacak konutların yapımında kullanılması gerektiğini dile getirdi.  

SADECE BAKANLIĞIN SORUMLULUĞUNDA DEĞİL

Kentsel dönüşümün sadece bakanlığın sorumluluğunda olmadığını dile getiren Yün, "Bakanlık tüm projelerini büyükşehir ya da ilçe belediyeleri ile ortak yürütmektedir. Kentsel dönüşüm tek elle yürüyecek bir şey değil, biz kentsel dönüşümün birden fazla elle yürüyebileceğini düşünüyoruz. İstanbul'un İstanbul'dan yürütüldüğü bir sistemden yanayız” dedi. 

DEPREM AFET ACİL SİSTEMİ

Marmara denizi etrafında İGDAŞ'ın 832 Kandilli'nin 110 tane ivme ölçeri olduğunu ifade eden Yün, sensörlerinin ortak bir havuzda toplandığı belirtti.

Yün Deprem Afet Acil Sistemi'ne ilişkin olarak ise şunları aktardı: 

"İvme ölçerler topraktaki sarsıntıyı alıp değerin üstüne çıktığında otomatik olarak İGDAŞ gazı kesiyor. İkincil afetlerin önüne geçilmesi için bu sensörler çok önemli. Marmara Bölgesi'ndeki tüm gaz firmalarının, su ve kanalizasyon genel müdürlüklerin; Kandilli ya da AFAD'ın tüm sensörlerinin ortak bir havuzda toplanıp hepsi için bir paylaşım modeli oluşturulması gerekiyor"

“BİR ŞEYLER DAHA EKLEMEMİZ GEREKEBİLİR”

6 Şubattaki depremde yeni yapılan binaların yıkılması olası Marmara depreminde de aynı şey yaşanır mı sorusuna Yün, "2018 yılı Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’ne göre, binaların 7.5 büyüklüğündeki bir depreme uygun olarak hazırlanmış olması gerekiyor. Binalar yönetmeliğe göre yapılırsa sağlamdır ancak şunu da unutmamalıyız 6 Şubat depreminden sonra aldığımız derslerle bir şeyler daha eklememiz gerek olabilir” cevabını verdi.   

Fotoğraf: Kübra Karasu