F-16 pazarlığında yeni perde: Türkiye, masaya oturuyor

Türkiye, ABD merkezli savunma sanayi şirketi Lockheed Martin ile F-16 Block 70 savaş uçaklarının maliyetine ilişkin süregelen fiyat anlaşmazlığını gidermek amacıyla yeni bir müzakere süreci başlatmaya hazırlanıyor. Konuya yakın kaynaklar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Eylül ayında Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmede F-16 alımına ilişkin maliyet konusunu doğrudan gündeme taşıdığını bildirdi.

KONGRE ONAYI VE FİYAT UYUŞMAZLIĞI

ABD Kongresi, Şubat 2024’te Türkiye’nin 40 adet F-16 Viper savaş uçağı alımına onay vermişti. Ancak Ankara ile Lockheed Martin arasında, uçakların görev bilgisayarlarının modernizasyonu ve üretim hatlarının genişletilmesi için istenen ek ödemeler konusunda uzlaşma sağlanamadı. Türkiye’nin, bu ek maliyetlerin bütçeye dahil edilmesine karşı çıktığı ifade ediliyor.

TÜRKİYE’NİN TEKNOLOJİ ERİŞİMİ TALEBİ

F-16 filosu bakımından ABD dışında en büyük envantere sahip ülke konumundaki Türkiye, yeni uçaklara yerli füze ve radar sistemlerinin entegre edilebilmesi için görev bilgisayarlarının kaynak kodlarına erişim talebinde bulunuyor. Bu talep, Ankara’nın savunma sanayiinde dışa bağımlılığı azaltma hedefinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Lockheed Martin tarafından yapılan açıklamada, F-16 uçaklarının “uygun işletme ve yaşam döngüsü maliyetlerine sahip olduğu” belirtildi. Şirket, fiyat ve teknik detaylara ilişkin soruların ABD ve Türk hükümetleri tarafından yanıtlanması gerektiğini ifade etti.

F-35 SEÇENEĞİ MASADA

Türkiye, Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle ABD Kongresi tarafından uygulanan yaptırımların kaldırılması halinde, 40 adet F-35 savaş uçağının yeniden tedarik edilmesini planlıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başkan Trump arasında yapılan son görüşmede bu olasılığın gündeme geldiği, ancak somut bir ilerleme sağlanamadığı aktarıldı.

Türkiye’nin yerli savaş uçağı projesi Kaan’ın motor tedariki sürecinde yaşanan gecikmeler devam ederken, Yunanistan’ın Fransa’dan Rafale ve ABD’den F-35 savaş uçakları alımını tamamlaması, Ankara’nın alternatif arayışlarını hızlandırdı.

Bu kapsamda Türkiye, geçtiğimiz ay Birleşik Krallık ile 20 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı alımı için anlaşma imzaladı. Ayrıca Katar’dan 12, Umman’dan ise 12 ikinci el Typhoon uçağının satın alınması yönünde görüşmeler yürütülüyor. Bu anlaşmaların 2025 yılı içinde tamamlanması, uçakların ise 2026’nın ilk çeyreğinde Türkiye’ye teslim edilmesi planlanıyor.

Yeni F-16 Block 70 savaş uçaklarının teslimat sürecinin 2030 yılı civarında başlaması öngörülüyor.