Güney Kore Ulusal Meclisi'nden Devlet Başkan Vekili Han'ın azline onay

Güney Kore Ulusal Meclisi, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un 3 Aralık’ta ilan ettiği 6 saat süren başarısız sıkıyönetim sonrası görevden uzaklaştırılmasının ardından, yerine vekaleten devlet başkanlığı yürüten Başbakan Han Duck-soo’nun azlini onayladı.

300 sandalyeli mecliste yapılan oylamada, 192 milletvekili Han’ın azli yönünde oy kullanırken, Ulusal Meclis’teki çoğunluk, başbakanın görevden alınmasını destekledi. Ana muhalefet Demokrat Parti (DP), Yoon’un yerine vekalet eden Han Duck-soo’nun azli için 26 Aralık’ta önerge sunmuştu. Han, meclis kararının ardından yaptığı açıklamada, azil sürecinin Anayasa Mahkemesi tarafından değerlendirilmesini bekleyeceğini ve daha fazla kaos yaşanmaması için görevden çekileceğini ifade etti.

Güney Kore yasalarına göre, Başbakan Han’ın görevden alınmasının ardından, Devlet Başkanlığı görevine vekalet etmesi için Maliye Bakanı Choi Sang-mok’un görevlendirilmesi bekleniyor. Han, DP’nin, kendisinin Yoon’un ve eşi Kim Keon-hee hakkında başlatılması gereken özel savcılık soruşturmasına onay vermemesi nedeniyle suçlandığını belirtti. DP Meclis Grup Başkanı Park Chan-dae, bu tutumun Yoon’un sıkıyönetim ilanı ve kalkışma girişimi için zaman kazandırmaya yönelik olduğunu ifade etti.

12 Aralık’ta, Yoon’un sıkıyönetim girişimine ilişkin özel yetkili savcılık soruşturması başlatılmasına yönelik önerge meclisten 195 oyla kabul edilmişti. Ayrıca, Yoon’un eşi Kim Keon-hee hakkında ‘hisse senedi manipülasyonu ve seçimlere müdahale’ suçlamalarıyla ilgili de ayrı bir soruşturma önergesi kabul edilmişti. 

DP, meclisin Yoon ve eşine ilişkin soruşturma kararlarını 24 Aralık’a kadar yürürlüğe sokmaması durumunda Başbakan Han hakkında da azil süreci başlatma tehdidinde bulunmuştu.

Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol hakkında, Seul Yüksek Savcılığı ve Yolsuzluk Soruşturma Ofisi tarafından halen iki ayrı soruşturma yürütülüyor. 

Öte yandan, Yoon’un devlet başkanlığından geçici uzaklaştırılmasının ardından, Anayasa Mahkemesi’nde Yoon’un azil davasının ilk ön duruşması başladı. 

Sıkıyönetim ilanı nedeniyle ayaklanmaya teşebbüs suçlamasıyla yargılanan Yoon, suçlama onaylanırsa görevden alınacak ve 60 gün içinde erken devlet başkanlığı seçimine gidilecek. Suçlama reddedilirse ise görevine iade edilecek. Anayasa Mahkemesi, Yoon’un azil davasıyla ilgili kararını, davanın değerlendirilmeye başlandığı 14 Aralık’tan itibaren 6 ay içinde verecek.

NE OLMUŞTU?

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık gecesi televizyondan yaptığı açıklamada, "muhalefetin devlet karşıtı faaliyetlere karıştığı" iddiasıyla sıkıyönetim ilan etti.

Bu adımın ardından Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara toplantı düzenleme ve teyakkuzda olma talimatı verirken, sıkıyönetim birlikleri Ulusal Meclis’e girdi. Mecliste yapılan acil oturumda, sıkıyönetim kararının kaldırılmasına yönelik önerge 190 milletvekilinin oyuyla kabul edildi ve sıkıyönetim, oylama sonucuyla hükümsüz hale geldi.

Bunun üzerine Bakanlar Kurulu’nu toplayan Yoon, kabinenin onayının ardından sıkıyönetimi sona erdirdiğini duyurdu. Ancak, ana muhalefetteki Demokrat Parti ve beş küçük muhalefet partisi, sıkıyönetim ilanını anayasaya aykırı bularak Yoon’un azli için Ulusal Meclis’e önerge sundu. 7 Aralık’ta yapılan oylamada nitelikli çoğunluk sağlanamayarak önerge reddedildi. Ancak, muhalefetin 14 Aralık’ta tekrar sunduğu önerge, bu kez nitelikli çoğunluğa ulaşarak kabul edildi. Meclis, Yoon’un azil sürecine başlamış, Yoon geçici olarak görevden uzaklaştırılmış ve yerine Başbakan Han Duck-soo vekaleten atanmıştı.