‘Instagram’ı kapanan ticari işletme tazminat kazanabilir’: Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Adem Sözüer 12punto'ya konuştu

Türkiye bugün Instagram’a erişim yasağını tartışırken, Anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesine de erişim krizi yaşandı. Konuyla ilgili Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Adem Sözüer, 12punto’ya konuştu.

H. Deniz Yılmaz

H. Deniz YILMAZ -12punto.com.tr

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), "katalog suçlara uymadığı" gerekçesiyle sosyal medya platformu Instagram’ı erişime kapattı.

AYM ÖZGÜRLÜĞÜ HATIRLATTI, SİTESİNE ERİŞİLEMEDİ

Instagram yasağına tepkiler büyürken, AYM, İletişim Başkanlığı’nın basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğüne müdahale etmesine imkan tanıyabilecek kuralları iptal ettiğini duyurdu. Kararın, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenemeyecek temel haklar ve özgürlükler kapsamında alındığı vurgulandı.

Hemen ardından AYM iptal kararını duyurduğu sosyal medya paylaşımını kaldırdı. Bir süre sonra da AYM’nin resmi internet sitesine erişim sağlanamadı.

AYM'DEN ERİŞİM KRİZİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

Anayasa Mahkemesi (AYM) yoğunluk nedeniyle internet sitesine erişilemediğini açıkladı.

AYM'den yapılan açıklamada “66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal eden 2020/88 esas sayılı kararımız 2/8/2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmış olup erişime açıktır. İnternet trafiğindeki yoğunluk nedeniyle sitemize erişim şu anda sağlanamamaktadır. Bilgilerinize duyurulur.” denildi.



PROF. DR. SÖZÜER 12PUNTO'YA KONUŞTU

Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Adem Sözüer, bugün yaşanan Instagram’a erişim yasağı ve AYM’ye erişim krizine ilişkin 12punto’ya konuştu.

“KANUNİ DAYANAĞI AÇIKLANMAMIŞTIR”

Instagram’a getirilen erişim yasağı kararının kanuni dayağının açıklanmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Sözüer, şu ifadeleri kullandı:

“Instagram'a erişimin engellenmesi kararı, hukuki bir işlemde olması gereken şartlara sahip değildir.

Nitekim erişimin engellenmesi ile ilgili olması gereken şekilde bir gerekçe yoktur. Yani bu karar tam olarak hangi nedenle alınmıştır ve bunun kanuni dayanağı açıklanmamıştır.”

“SUÇLARDAN BİRİ İŞLENMİŞSE SADECE O İÇERİĞE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ GEREKİR”

“Eğer kanunda belirtilen suç veya tehlikelerden biri söz konusu ise, buna ilişkin olay, eylem, fiil veya suçun açıkça belirtilmesi gerekirdi” diyen Prof. Dr. Sözüer, şöyle devam etti:

“Üstelik örneğin katalog suçlardan biri işlenmişse sadece o suça ilişkin içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi gerekir.

Bir veya birkaç paylaşım nedeniyle tüm Instagram sitesine erişim engeli ve dolayısıyla suçla ilgisiz milyonlarca kullanıcıya yasak getirilmesi, ifade özgürlüğü, haberleşme hakkı gibi pek çok hak ve özgürlüğün ihlalidir.”

“PEK ÇOK KİŞİ VE KURULUŞ MADDİ ZARARA UĞRAYACAK”

Anayasa Mahkemesi ve AİHM’nin hak ihlali kararlarına dikkat çeken Prof. Dr. Sözüer, “Mevcut kanuna AYM ve AİHM içtihatlarına açıkça aykırı, keyfiliğe varan bu uygulama nedeniyle pek çok kişi ve kuruluş da maddi zarara uğrayacaktır” diye konuştu.

“TAZMİNAT DAVALARI AÇILACAK”

Instagram yasağı nedeniyle tazminat davaları açılabileceğini belirten Sözüer, yüksek tazminatların ödenmesinin gündeme geleceğini vurgulayarak şöyle devam etti:

“Pek çok ekonomik faaliyetin sürdürüldüğü, insanların geçimini sağladığı bir alanda hukuk dışı bu karar ile, mülkiyet hakkı ve ekonomik haklar da ihlal edilmektedir.”

“NORMALLEŞME SÖYLEMLERİNİN BOŞ OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI”

Konuşmasının devamında ‘normalleşme’ söylemlerine dikkat çeken Prof. Dr. Sözüer, sözlerini şöyle noktaladı:

“Can Atalay ve Osman Kavala örneklerinde de görüldüğü üzere Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarının açıkça uygulamayan bir düzende hiçbir hak ve özgürlüğün güvencesi maalesef kalmamıştır.

Normalleşme söylemlerinin ne kadar boş olduğu da artık net olarak ortaya çıkmıştır.”

SOSYAL MEDYA HESABINDAN TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Sözüer, Instagram’a getirilen erişim yasağının ardından kendisine ait X hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullanmıştı:

“Instagram'a erişim engeli, kanuna açıkça aykırı, keyfi bir karardır. İfade özgürlüğünün ihlalidir. 

Instagram bir yanlış uygulama yaptı diye Türkiye’deki Instagram kullanıcılarını cezalandırmak hukuk dışı bir uygulamadır.

Instagram ve diğer sosyal medya araçları Filistin konusunda çeşitli sansürleme teknikleri kullanıyorlar.

Bunu hep eleştirdik. Ama Instagram'ın yanlış bir uygulaması nedeniyle Türkiye’de Instagram’a erişim engeli getirilmesi birçok hakkın ağır bir şekilde ihlalidir.

Nitekim bu erişim engeli Instagram mecrasındaki meşru ekonomik faaliyetlere de darbe vurmakta ve zarar vermektedir.

Yanlıştan bir an önce dönülmelidir.”