Malatya yine öksüz kaldı... 12punto araştırdı: Depremzedeler neden TOKİ evlerine yerleşmek istemiyor
Malatya İkizce TOKİ kuraları geçen mart ayında yapılmış ve hak sahipleri belirlenmişti. Kuradan hemen sonra Güvenlik Bilgilendirme Toplantısı’nda konuşan dönemin Valisi Ersin Yazıcı ise “Kura çektik ama insanlar gelmiyor. Binalar hazır. Bir gariplik var. Blok için de çağırdığımızda gelmiyorlar. Ben bir telaş, bir yoğunluk bekliyordum ama beklediğimiz yoğunluk olmadı” açıklamasını yapmıştı. 12punto, depremzedelerin neden TOKİ evlerine yerleşmek istemediğini araştırdı.
Hikmet Eren Çelenk
Hikmet Eren ÇELENK-12punto.com.tr/ ÖZEL
6 Şubat’ta gerçekleşen depremin ardından etkilenen illerde kapsamlı çalışmalar yürütüldüğü duyurulmuştu. TOKİ birçok ilde teslim edilmeye hazır konutları kamuoyuyla sık sık paylaşıyordu. Ancak depremzedeler TOKİ evlerine yerleşmedi.
12punto, depremzedelerin neden TOKİ evlerine yerleşmek istemediğini konusu CHP Malatya İl Başkanı Barış Yıldız ve Yeşilyurt İlçe Başkanı Hakkı Ayas’a sordu.
“GELİR SIKINTISINDAN KAYNAKLI”
CHP Malatya İl Başkanı Barış Yıldız, 12punto’ya yaptığı açıklamada, “TOKİ’lerde herhangi bir ticari alan yok. Bakkal yok, fırın yok, sağlık ocağı yok, okul yok. Halkın buna dair endişeleri var. Depremzedelerin bir kısmı da kendisine şehir dışında bir hayat kurdu ve tekrar geri dönmek istemiyor. TOKİ’den anahtarları teslim alır almaz taksitlerin başlayacağını bildikleri için yerleşmek istemiyorlar, ötelemeye çalışıyorlar. Gelir sıkıntısından kaynaklı” diye konuştu.
CHP Malatya İl Başkanı Barış Yıldız
“SOSYAL YARDIM KESİLİYOR”
Evlerine yerleşen vatandaşların konteynerde kaldıkları süreçte yapılan yardımlardan faydalanamayacağını belirten Barış Yıldız “AFAD’ın konteyner kentten evlerine yerleşenlere sosyal yardımlarla kesinti uygulaması durumu var. Altyapılar geçici çözümlerle oluşturuluyor. Örneğin İkizce TOKİ’de vatandaşlar evlerine yerleşemiyor. Malatya Su ve Kanalizasyon İşleri (MASKİ) altyapı yatırımlarında yetersiz kalıyor” dedi.
“KARAR VERMEKTE GECİKİLDİ”
CHP Yeşilyurt İlçe Başkanı Hakkı Ayas, depremin merkez ilçelerinden olan Yeşilyurt’ta depremzedelerin evlerine yerleşmeme sebeplerine ilişkin “Buradaki yerinde dönüşümlerle alakalı bazı sıkıntılar var. Ne yapılacağına henüz karar verilmedi. Hükümet karar verme sürecini çok geciktirdi. Planlama ve programlama yapılmadı, Malatya’da çok geç kalındı şehirleşme için. İnsanların birçoğu konteyner kentlerde kalıyor. Konteyner kentler de bir çözüm değil. Onların altyapı sorunları sıcaktan kaynaklı olarak çok fazla” açıklamasını yaptı.
CHP Yeşilyurt İlçe Başkanı Hakkı Ayas,
“ALTYAPI SORUNLARI GİDERİLMİYOR”
Depremzedelerin evlerine yerleşmemelerinde altyapı sistemlerinin önemine değinen Ayas “Daha önce hiçbir altyapı çalışması yoktu fakat şu an yeni yeni başlanıyor. Planlama henüz yeni gerçekleşti. Bazılarının yapımına yeni başlandı. İkizce ’deki altyapı kısmi olarak kullanıma başlandı fakat tam anlamıyla altyapı sorununun çözüldüğü söylenemez” dedi.
“MALATYA BÜYÜK NÜFUS KAYBI YAŞADI”
Malatya’nın dışa göç vermesiyle ilgili konuşan Hakkı Ayas şunları söyledi:
“Hükümet Malatya için çok geç kaldı. Malatya dışa çok fazla göç verdi. 200.000’e yakın göç var. Dönüş yapmak isteyen nasıl yapsın? Hala büyük bir konut sıkıntısı var. Kiralar 14-15 bin lira civarında. Biz göç eden birçok vatandaşımızla konuşuyoruz ve bizlere nasıl döneceklerini soruyorlar. Özellikle iş insanları, yardımcı eleman diyebileceğimiz gruptaki birçok insan gitti. Burada tutunabilecekleri hiçbir şeyleri kalmadı. İş yok, konteyner esnafları var ancak bizim görüştüklerimiz iş yapamadıklarını söylüyorlar.”
“ANKARA MASA BAŞINDAN ÇÖZÜM DAYATTI”
Vatandaşın büyük bir bilgi kirliliğiyle iç içe olduğunu söyleyen Hakkı Ayas “Bir keşmekeşlik, bilmezlikle yola devam ediyoruz. Planlamadan hiçbirimizin haberi yok. Malatya’da bulunan tüm STK’lar, halk devreye sokularak çözüme gidilmeliydi fakat Ankara masa başından çözümlerini dayattı bize. Masa başındaki planlamalarla, dayatmalarla bu kadar olur. Halka danışmadan iş yapıyorlar, sonra halk itiraz edince neden itiraz etti oluyor. İtirazların olmaması için sivil toplumun devreye sokulması lazım. Malatya’nın en büyük sorunu bilgi kirliliği. Bu bölgede hiç kimse ne olacağını bilmiyor. Ben bile şu an ne yapacağımı bilmiyorum. Dilekçe mi vereceğim, orası nasıl olacak? Yetkililere gidiyoruz, yarım bilgiler verip geri yolluyorlar. Biz bu sorun için ‘Danışma Merkezleri’ kurulsun dedik. Halk merak ettiklerini gelsin sorsun. Sürecin nasıl işleyeceğinden hepimiz haberdar olalım. Bilgi kirliliğini engelleyelim istedik” diye konuştu.
“HERKESİN HERKESE BORCU VAR”
Halkın ekonomik sıkıntılarına dair konuşan Başkan Ayas çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
“Halkın tamamı isyanda. Her gün elli kişi gelip borçlarını nasıl ödeyeceklerini soruyorlar bize. Esnaf ayaklandı. Daha önceki vali döneminde ‘Kışla Bölgesi’ esnafına kışı atlatana kadar yerlerinde kalacaklarına dair söz verilmiş. Esnaf bu sözden sonra mal alışverişi ve stok yaptı. Şimdi yerlerinden çıkarılıyorlar. Depremden bugüne kimse kimseye ne ödeme yapabiliyor ne ticaretini sürdürebiliyor. Vatandaş hem devlete hem şahıslara olan borçlarını ödeyemiyor. Bakan gelip ‘Biz Malatya’da geç kaldık’ açıklaması yapmıştı. Yeni valimiz biraz hızlı çıktı ve hemen yıkımlara başlamak istedi. Bu sefer esnaf mağduriyeti ortaya çıktı. Esnaflar dükkanlarından çıkarılıp konteyner kentlere gönderildi. Bu sefer konteynerlerde eksiklikler ortaya çıkmaya başladı. Konteynerler merkeze çok uzakta. Bazısında elektrik yok, elektrik olanında su yok, su olanında lavabo yok. Bir önceki vali döneminde biz deprem koordinasyon toplantılarına davet bile edilmiyorduk. Depremde siyaset ortadan kalkar, sen ben yok hep beraber bir şeyleri düzeltmemiz gerekiyor. Ve bu toplantılarda bizler davetli değildik, ayrıştırma söz konusuydu.”
“ÖLÜ ŞEHİR MALATYA”
Malatya’da insanların sosyal hayatına dair yaptığı açıklamada ise “Malatya’da hayat durdu. İnsanların gözlerine gelip bir bakın. Umut yok, yaşam yok. Belirsizlik var. Herkes günü kurtarma peşinde” ifadelerini kullanan Hakkı Ayas, Malatya’nın ölü bir şehre dönüştüğünü ifade etti.