Okullarda 'şişirilmiş not' sorunu: İlk kez bilimsel makale yayımlandı

Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) bağlı ilk ve ortaöğretim kurumlarındaki yaklaşık 19 milyon öğrenci için 9 Eylül 2024 yeni eğitim-öğretim yılının ilk ders zili çalacak. Yeni eğitim-öğretim yılına başlarken Türkiye’de ilk kez devlet ve özel okullardaki "şişirilmiş notlar" konusuyla ilgili bilimsel makale yayımlandı.

Milliyet'ten Ozan Ömer Kadüker'in haberine göre, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş tarafından yazılan ve dünyanın prestijli dergilerinden Avrupa Eğitim Dergisi’nde yayımlanan "Okullarda yüzleşmemiz gereken önemli bir sorun: Şişirilmiş notlar ve not enflasyonu" başlıklı makale, haksızlıklara neden olan "şişirilmiş notlar" sorununu gözler önüne serdi.

Şişirilmiş notlar ve not enflasyonunun incelendiği makale, Van’daki ilkokul, ortaokul ve lise eğitim kurumlarında görev yapan 203 öğretmenle yapılan araştırmayla hazırlandı.

Araştırmanın sonuçları şöyle;

Öğretmenlerin yüzde 73.4’ü notların şişirildiğini düşünüyor. Yüzde 51.2’si yani öğretmenlerin yarısı öğrencilerine şişirilmiş not verdiklerini ifade ederken, yüzde 63.6’sı bu durumdan kendilerini suçlu hissettiklerini belirtiyor.

'ÖĞRENCİLERİ MOTİVE ETMEK İÇİN YÜKSEK NOT VERİLİYOR'

Not enflasyonunun nedenleri incelendiğinde ise öğretmenlerin yüzde 21.6’sı başarısızlıkları gizlemek, yüzde 16.2’si öğrencileri motive etmek amacıyla yüksek not veriyor. Ayrıca duygusal yaklaşımlar ve sorumluluk almak istemedikleri için yüksek not verenler de var.

Öğretmenlerin yüzde 24.1’i yüksek notun nedeni olarak okullar arası rekabetin öne çıktığını belirtirken yüzde 21.6’sı veli baskısı, yüzde 12.8’i ise veli memnuniyeti amaçlı not yükseltiyor.

Katılımcıların yüzde 31.5’i şişirilmiş notların niteliksiz bireylere neden olduğunun bilincinde, yüzde 29.5’i de bu durumun öğrencilerde bilişsel hasara yol açtığını ifade ediyor.

EĞİTİM KALİTESİNİN DÜŞTÜĞÜ DÜŞÜNÜLÜYOR

Eğitim kalitesinin düştüğünü düşünenlerin oranı yüzde 27.5, hayali başarılara yol açtığını belirtenlerin oranı ise yüzde 26.1. Ayrıca öğrencilerde duygusal hasar yaşandığını belirtenlerin oranı yüzde 31, adaletsizlik sorunu yaşandığını ifade edenlerin oranı yüzde 23.6 ve hayal kırıklığına yol açtığını belirtenlerin oranı ise yüzde 15.7.

Konuyla ilgili açıklama yapan Yusuf Kızıltaş şunları belirtti:

“Hormonlu notlar özellikle özel okullarda yaygın. Bazı öğrenciler, bu nedenle özel okullara yönelebiliyor. Araştırmada bu durum "not göçü" olarak tanımlandı. Özel okullarda velilerin baskısı, notları şişirmeye sevk ediyor. Veli, "Ben para verdim, çocuğumu başarılı göster" diyor. Buna idare baskısını da eklemek gerekir. Ancak hayali başarılar ve şişirilmiş notlar, ulusal sınav sonuçlarıyla meydana çıkınca öğrenci de veli de büyük hüsrana uğruyor.”