Sadece bu yıl 15 bin vaka görüldü: Maymun çiçeğinin başladığı Kongo'dan İstanbul'a uçuşlar devam ediyor

12punto.com.tr /ÖZEL

Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO), Afrika kıtasında görülen ve maymun çiçeği olarak da bilinen mpox virüsü nedeniyle küresel halk sağlığı acil durumu ilan etti.

Sağlık Bakanlığı ise Türkiye'de hastalıkla bağlantılı herhangi bir vakanın görülmediğini ve ek önleme gerek duyulmadığını açıkladı.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde başlayan ve hızla komşu ülkelere yayılan bu bulaşıcı hastalık şimdiye dek en az 524 kişiyi öldürdü.

'ENDİŞE VERİCİ'

WHO Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Afrika kıtasında ve ötesinde daha fazla yayılma ihtimalinin "çok endişe verici" olduğunu söyledi. Ayrıca, 2024'ün başından bu yana Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde 14.000'den fazla mpox vakası kaydedildi.

KLİMİK UYARDI

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği'nin (Klimik) yaptığı açıklamaya göre ise salgında, sadece Kongo’da 2024 Ocak’tan itibaren şu ana kadar 15 bin kişi hastalandı, 461 kişi hayatını kaybetti.

Ruanda, Burundi ve Uganda gibi komşu ülkelere de yayılım oldu.

Bu nedenle Afrika CDC 13 Ağustos 2024’te, DSÖ de 14 Ağustos 2024’te Mpox salgını için yeniden uluslararası halk sağlığı acil durumu ilan etti.

Bu ilanın esas amacının, 'ülkeleri tanı, surveyans, bağışıklama ve tedavi açısından gerekli önlemleri almaları, bunlar için kaynak ayırmaları konusunda uyarmak ve böylece salgının kontrol altına alınmasını sağlamak olduğu' kaydedildi.

MPOX VİRÜSÜ NASIL BULAŞIYOR

Virus insana, enfekte hayvan, infekte insan veya virüsle kirlenmiş cansız maddeler (giysiler, havlu, çarşaf vb.) ile yakın temas sonucunda bulaşıyor. Virüs sağlıklı kişilere ciltteki gözle görülemeyecek çatlaklar/çizikler, mukozalar (ağız, burun, göz) veya solunum sistemi aracılığıyla girerken, enfekte hayvandan insanlara (zoonotik) bulaşma ısırık, tırmalama, hayvanın kan ve vücut sıvılarıyla veya etiyle temas, lezyonlara direkt temas veya tüm bunlarla kirlenmiş cansız materyalden indirekt yolla gerçekleşebiliyor.

Virüsün insandan insana bulaşmasının esas olarak infekte insanın vücut sıvılarına, cilt lezyonlarına doğrudan temasla direkt olarak veya yine bunlarla kirlenmiş cansız maddelerle temasla dolaylı olarak cilt ve mukozalar yoluyla olduğu bilinmekte. 2022 salgınında özellikle erkeklerle seks yapan erkekler arasında olmak üzere cinsel ilişki sırasındaki yakın temas önemli bir bulaşma yoluyken, Kongo’da devam etmekte olan güncel salgında hem heteroseksüel cinsel ilişki sırasındaki temas hem de ev içindeki yakın temasla bulaşma olduğu, çocuklarda ve kadınlarda da hastalığın görüldüğü bildirildi.

BELİRTİ VE BULGULAR

Mpox hastalığı ateş, baş ağrısı, yorgunluk, yaygın vücut ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve cilt lezyonlarına (döküntülere) neden olurken, yakınmalar virüsle temas ettikten ortalama 6-13 gün sonra ortaya çıkıyor.

Hastalığı ilk 5 gününde ateş, şiddetli baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, sırt ağrısı ve aşırı halsizlik görülüyor. Bu belirti ve bulguların çoğu birçok hastalıkta görülse de lenf bezi şişliğinin olması özellikle çiçek, su çiçeği ve kızamıktan ayırmada önemli rol oynuyor.

Ciltteki döküntüler ateş başladıktan sonra 1-3 gün içinde ortaya çıkıyor ve gövdeden çok yüzde, kollarda ve bacaklarda görülüyor. Avuç içi ve ayak tabaklarında, ağız içinde, genital bölgede ve gözlerde lezyonlar görülebiliyor. 

Lezyonlar düz bir kızarıklık şeklinde başlayıp, deriden kabarık hale gelebiliyor ve içleri berrak sıvı ile doluyor. 

Bu kabarcıklar kabuk bağlıyor ve kabukların düşmesiyle lezyonlar ortadan kalkıyor.

Bu süreç genellikle 2-4 hafta sürüyor ve hastalık kendiliğinden iyileşiyor.

Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde ise hastalık ağır seyredebiliyor. 

TÜRKİYE'DE VAKA VAR MI?

Klimik'te yer alan bilgilere göre; 2022 yılında tüm dünyayı etkileyen Mpox salgını sırasında Türkiye'de de olgular saptandı ancak Sağlık Bakanlığı toplam olgu sayıları açıklamadı. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre 12 olgu tanımlanmıştı.

Kongo’da ortaya çıkıp komşu ülkelere de yayılan ve dün acil durum ilanı yapılan Mpox salgınıyla bağlantılı, Afrika dışı ülkelerde, dolayısıyla Türkiye’de şu ana kadar tanımlanmış bir olgu ise bulunmuyor.

UÇAK SEFERLERİ DEVAM EDİYOR

Uçak, otel ve araç kiralama hizmetlerine aracılık sağlayan Skyscanner verilerine göre; Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (KDC) başkenti Kinşasa'da bulunan N'djili Havalimanı'ndan (FIH) Türkiye'ye uçuşlar devam ediyor.

N'djili Havalimanı'ndan (FIH) İstanbul'a Ağustos ayı boyunca tek yöne her gün sefer bulunuyor.

Yarın (Cuma) biri aktarmasız olmak üzere 4 sefer bulunurken, seferlere ilişkin havalimanı firmalarının da herhangi bir uyarısı bulunmuyor.