Suriye'de gerginlik tırmanıyor: Bölgedeki son durum ne?

Suriye'de 4 yıldır süren sükunet 27 Kasımda başlayan çatışmalarla son buldu. Dünyanın gündemi bölgede yaşananların ardından yeniden Suriye oldu. İşte Suriye'de tüm olanlar ve son durum.

GERGİNLİK BİR ANDA TIRMANDI 

Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’i kontrol eden cihatçıların Halep’i ele geçirmesinin ardından yeniden nükseden çatışmalar çok taraflı devam ediyor. Suriye ve Rus savaş uçakları Halep'te Heyet Tahrir Şam’ı (HTŞ) ve İdlib’deki cihatçı merkezleri bombalarken SDG ile SMO arasında da çatışmalar yaşanıyor. 

Suriyeli cihatçıların yardım kuruluşu Beyaz Baretliler, Rusya ve Suriye tarafından düzenlenen hava saldırılarında kuzeybatı Suriye'de en az 25 kişinin öldüğünü bildirdi. Açıklamada Suriye ordusunun cihatçıların son günlerde ele geçirdiği birkaç kasabayı da geri aldığı aktarıldı. 

SMO İLERLEDİ SDG SEFERBERLİK İLAN ETTİ

Türkiye destekli cihatçılardan oluşan Suriye Milli Ordusu’nun (SMO) "Özgürlük Şafağı Operasyonu" adı verilen operasyonlarının Kürtlerin elindeki Tel Rıfat'ın doğu, kuzeydoğu, kuzeybatı ve güney yönlerinde ilerlediği belirtildi.

SMO’nun Tel Rıfat'a saldırıları sürerken Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Tel Rıfat ve Şehba’da halkı diğer güvenli bölgelere tahliye etmek için insani koridor kurmaya çalıştığını açıkladı. Suriyeli Kürtlerin oluşturduğu “Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi” cihatçıların saldırılarına karşı seferberlik ilan etti. 

SDG'NİN KORİDOR PLANI ÇÖKTÜ

Suriye'nin kuzeybatısındaki savaşçıların birden fazla cephede yoğun saldırılarla karşı karşıya olduğunu söyleyen SDG Lideri Mazlum Abdi, Türkiye destekli silahlı grupların saldırılarının bu koridoru kesintiye uğrattığını, Halep'in Kürt mahallelerini korumak için direnmeye devam ettiklerini söyledi.

Türkiye sınırına 18 kilometre mesafede bulunan Tel Rıfat, 8 yıldır Kürtlerin kontrolündeydi. 

ULUSLARARASI ÇAĞRI

Uluslararası topluma daha fazla destek çağrısı yapan Abdi, halkın güvenliğinin sağlanması için "acil adımlar atılması gerektiğini" söyledi. Afrin ve Şehba Halk Meclisi, olası bir katliama karşı bölgedeki sivilleri tahliye etme kararı aldıklarını duyurdu.

Halep’in büyük bölümünün Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) kontrolüne geçmesinden bu yana en az üç bin kişi diğer bölgelere geçti. 

"CİDDİ SONUÇLARI OLACAK"

Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen ise yaptığı açıklamada, Suriye’de yaşanan durumun bölgede siyasi sürecin başlatılması konusunda "kolektif başarısızlığın bir göstergesi" olduğunu vurguladı. 

Geçmişte gerginliğin tırmanabileceği uyarısında bulunduğunu hatırlatan Pedersen, "Yaklaşık 14 yıldır savaş ve çatışmaların yaşandığı ülkedeki son gelişmeler siviller için ciddi riskler oluşturmakta, bölgesel ve uluslararası barış ve güvenlik için ciddi sonuçlar barındırmaktadır" ifadelerini kullandı.

Norveçli diplomat, Suriye’de savaşan taraflara müzakere masasına oturma çağrısı yaptı. Özel Temsilci, çatışmaların "bölgesel barış ve güvenlik için ciddi sonuçları" olacağı uyarısı yaptı.

SÜKÛNET ÇAĞRISI VE DESTEK AÇIKLAMALARI

ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya hükümetleri, cihatçı grupların saldırılarının sürdüğü Suriye için tüm taraflara gerilimi azaltma çağrısı yaptı.

Türkiye destekli cihatçı gruplardan oluşan Suriye Milli Ordusu (SMO), Kürtlerin ağırlıkta olduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrolündeki Tel Rıfat’ı, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçılar ise Halep’i ele geçirirken yapılan açıklamada, çatışmaların, "BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 Sayılı kararına uygun bir siyasi çözüm bulunmasının acil gerekliliğini" gösterdiği ifade edildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Suriye’deki gelişmeleri yakından izliyoruz ve tüm taraflara gerilimi azaltma çağrısında bulunuyoruz. Ayrıca yerinden edilmeler ve insani yardım erişiminin kesilmesini önlemek için sivil halkın ve altyapının korunmasını önemle talep ediyoruz. Mevcut tırmanış, çatışmaya Suriye liderliğinde, BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun olarak bir siyasi çözüm bulunmasının acil gerekliliğini bir kez daha vurgulamaktadır." 

BM Güvenlik Konseyi’nin 18 Aralık 2015 tarihinde kabul ettiği 2254 sayılı kararında, Suriye’deki çatışmanın sona erdirilmesi için Suriye’de tüm tarafların katılımıyla yeni bir anayasa ve serbest, adil seçimlerin yapılmasını içeren siyasi bir geçiş süreci önerilirken "terörle mücadele" önlemleri de yer alıyor. 

İRAN VE RUSYA ŞAM’A DESTEK VERDİ

İran ve Rusya ise bir kez daha cihatçılara karşı savaşta Şam’a destek vermeye devam edeceklerini deklare etti.

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Pazartesi günü, Rusya’nın Esad’a desteğini arttırmayı planlayıp planlamadığı sorusu üzerine, “Beşar Esad’ı desteklemeye devam ediyoruz. Temaslar uygun seviyelerde devam ediyor” dedi.

Peskov, “Durumu analiz ediyoruz ve durumu istikrara kavuşturmak için nelerin gerekli olduğu konusunda bir pozisyon oluşturulacak” ifadesini kullandı.

Pazar günü Şam’da Suriye lideri Beşar Esad ile görüştükten sonra dün Ankara’ya gelen İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı da Esad hükümetine tam desteğini açıkladı. Arakçı, Esad ile görüşmesi hakkında, “İran İslam Cumhuriyeti’nin Başkan Esad’a, hükümete, orduya ve Suriye halkına tam destek verdiğini açıkça ilan ettim” dedi.

"MUTABAKATLA SON BULMASI EN BÜYÜK TEMENNİMİZ"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'yi ziyaret eden Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatoviç ile basın toplantısı düzenledi. Erdoğan yaptığı açıklamalarda, “Bölgemizdeki yangının söndürülmesi noktasında Türkiye olarak üzerimize düşen ne varsa dün olduğu gibi bugün de yapmaya hazırız” ifadesini kullandı.

Suriye'de aniden patlak veren gelişmeleri çok yakından takip ettiğini ifade eden Erdoğan, “Uzun bir süredir Ortadoğu'daki şiddet sarmalının Suriye'yi de etkisi altına alma ihtimaline dikkat çekiyorduk. Son hadiseler Türkiye'nin haklılığını teyit ve tescil etmiştir” dedi.