Anoreksiya nedir? Neden olur, tedavisi mümkün mü?

Anoreksiya, hem fiziksel hem de psikolojik boyutları olan, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen ve erken müdahale edilmezse hayati riskler taşıyan önemli bir yeme bozukluğudur.

ANOREKSİYA NEDİR?

Anoreksiya, kişinin bedenini beğenmemesi ve kilo alma korkusu nedeniyle yeme alışkanlığını ciddi şekilde sınırladığı, tehlikeli kilo kaybına yol açan psikolojik bir rahatsızlıktır. Bu hastalıkta yemek yememek ve zayıf kalmak saplantı hâline gelir.

İlk evrede bireyler yedikleri miktarı azaltırken, hastalık ilerledikçe neredeyse hiç besin tüketmemeye başlarlar. Bazı anoreksiya hastaları yoğun egzersiz yaparak, bazıları ise kalori yakmak için sağlıksız diyet kürleri ve detoks çayları gibi yöntemlere başvurur. Bu durum, hayati tehlike oluşturacak düzeyde kilo kaybına neden olabilir.

ANOREKSİYA NEDEN OLUR?

Anoreksiyaya genellikle duygusal çöküntüler, travmalar, genetik yatkınlık, toplumda öne çıkan güzellik standartları, depresyon, anksiyete ve obsesif kompülsif bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıklar neden olur.

Genel olarak anoreksiya nervozanın ortaya çıkmasında etkili olan faktörler şunlardır:

Genetik faktörler

Birinci derece akrabalarında anoreksiya bulunan bireylerin yeme bozukluğu geliştirme riski yaklaşık 10 kat daha fazladır. Ayrıca, beyindeki kimyasal dengesizlikler; iştah, ruh hali ve dürtü kontrolünü etkileyen ödül sisteminde bozulmalara yol açabilir.

Yaşanan travmalar

Anoreksiya, bazı kişilerin yoğun ve acı verici duygularla başa çıkmak için yeme alışkanlıklarını kısıtlamasıyla ortaya çıkabilir. Fiziksel şiddet, cinsel istismar gibi travmatik yaşantılar da yeme bozukluklarının gelişmesinde etkili olabilir.

Çevre ve kültürün etkisi

Güzelliğin ön planda tutulduğu toplumlarda, insanlara ulaşılamayacak beden ölçülerine sahip olmaları yönünde baskı yapılabilir. Özellikle sosyal medyada öne çıkan içerikler, zayıflığı çoğu zaman güzellik, mutluluk ve başarı ile ilişkilendirerek anoreksiya riskini artırabilir.

Akran baskısı

Akran baskısına uğrayan çocuklar ve ergenler, dış görünümleriyle ilgili alay edilip zorbalığa maruz kaldıklarında, bu durum yeme bozukluklarının gelişmesine zemin hazırlayabilir.

ANOREKSİYANIN TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?

Anoreksiya tedavisi, hastalığın şiddetine göre farklı yöntemlerle uygulanır. Tedavi sürecinde, diğer tıbbi branşlarla iş birliği yapılabilir. Hastalığın kabul edilmesinin ardından psikolojik destek sağlanır.

Bu rahatsızlıkta tıbbi beslenme tedavisi oldukça önemlidir. Psikofarmakoloji, bilişsel davranışçı terapi ve beslenme programlarıyla hastanın iyileşme şansı artar. Ayrıca, anoreksiya nervoza tedavisinde aile terapisinin rolü çok büyüktür.

Kaynak: Memorial Hastane