Dokunma duygusu geri dönüyor! Protezler artık sıcaklık hissedecek

Bilim insanları, uzuvlarını kaybetmiş kişiler için protezlerin hissettirdiği duyguları iyileştirmek amacıyla çalışmalarını sürdürüyorlar. Kişilerin kullandığı protezlerin performansını artırmak isteyen araştırmacılar, dikkat çeken yeni bir buluşla ortaya çıktılar. Bu yeni cihaz, MiniTouch adını taşıyor ve ameliyat gerektirmeden protezlere entegre edilebiliyor. İnsani bir dokunuş sağlamak amacıyla geliştirilen bu cihaz, 30 yılı aşkın bir süre önce eli bileğinden ampute edilmiş bir hasta üzerinde test edildi.

Yeni cihazı kullananlar, 'sıcaklığı' hissedebildiler. MiniTouch'ı test etmek için araştırmacılar, 57 yaşındaki Fabrizio'nun protezine entegre ettiler. Kullanıcı, bu cihaz sayesinde farklı sıcaklıklardaki nesneleri doğru bir şekilde ayırt edebildi. Cihaz olmadan yapılan testlerde ise doğruluk oranı sadece yüzde 33'tü.

Med dergisinde yayınlanan bu çalışma, ampute olan kişiler için protezlerin kullanımını daha kolay hale getirmeyi amaçlıyor. MiniTouch, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü araştırmacıları tarafından geliştirildi ve protezin parmak uçlarından termal bilgiyi ampute kişinin koluna ileterek çalışıyor. Bu cihaz, insanların kullandığı protezlerle uyumlu olduğu için, kişilerin kullanımına başlaması için tamamen yeni ve özel bir cihaz üretmeye gerek yok.

Test kullanıcısının gözleri bağlandığında ve insan ile protez kolları arasında ayrım yapması istendiğinde, MiniTouch'ın doğruluğu yüzde 60'tan yüzde 80'e çıktı. Ancak, araştırmacılar cihazın hala mükemmel olmadığını ve bu durumun, cildin yumuşaklığı ve dokusu gibi hislerin sınırlı kalmasından kaynaklandığını belirtiyorlar.

Araştırmanın kıdemli yazarlarından Prof. Solaiman Shokur, protezin duyusal geri bildirimini artırmanın, insanların yapay bir uzvun vücutlarının bir parçası olduğunu hissetmelerine yardımcı olabileceğini belirtti. Bu nedenle, doğal bir his sağlamak için sıcaklığın önemli olduğuna vurgu yaptı. Ayrıca, MiniTouch'ın yapay uzuvlara sahip kişilerin tehlikeli derecede sıcak nesneleri algılamasına ve farklı nesneleri ayırt etmelerine yardımcı olabileceğini de ekledi.

Yazarlar, cihazın daha geniş bir hasta grubunda test edilmesi gerektiğini ve MiniTouch'ın kolayca protezlere entegre edilebilir olmasının önemli olduğunu belirtiyorlar.

Ancak, The Guardian'ın aktardığına göre, makalenin diğer kıdemli yazarı Prof. Silvestro Micera, cihazın yakın zamanda kullanıma hazır olmasının beklenmemesi gerektiğini söylüyor.