Diş sıkma alışkanlığı olan çocuklarda nelere dikkat edilmeli?

Diş sıkma alışkanlığı, çocuklarda da yetişkinlerde olduğu gibi, çoğunlukla farkında olmadan, stresli aktiviteler sırasında veya uyurken çene ve çiğneme kaslarının normalin dışında çalışarak çene eklemine güçlü bir baskı yapmasıyla ortaya çıkar. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, bu durumun küçük yaşlarda geçici sorunlara yol açabileceği gibi, ilerleyen yaşlarda kompleks tedaviler gerektiren eklem hastalıklarına neden olabileceğini belirtiyor. “Yetişkinlerde bile diş sıkma alışkanlığını tamamen kontrol altına almak veya kalıcı bir tedavi önermek henüz mümkün değilken, çocuklar için doğru adımlar atmak büyük önem taşır” dedi.

Uzman doktor, "Çocukların aktif spor yaşamları, sınav dönemlerindeki yoğun stres, okulda yaşanan akran zorbalığı, ebeveynlerden ilk ayrılışlar ve yeni okullara uyum süreçleri, ebeveynlerle iletişim sorunları veya evdeki huzursuzluklar, çok küçük yaşlardan itibaren çocuklarımızı bruksizm (diş sıkma alışkanlığı) nedeniyle izlememize yol açıyor" şeklinde açıklamalarda bulundu. Ardından, "Gençlerdeki diş sıkma alışkanlığı, yetişkinlerde olduğu gibi, uyku sırasında başlayabileceği gibi, gün içinde de tekrar edebilir. Diş sıkma, bazen diş gıcırdatmayla birlikte görülebilir. Küçük yaştaki hastalarımızda farkındalık oluşturmak daha zor olduğundan, bruksizm tanısı koyduğumuz çocuklarda asıl sorumluluk ebeveynlere aittir" diye ekledi.

Kulak ağrısı, baş ağrısı, uyku düzensizlikleri varsa dikkat!

Ebeveynlerin çocuklarının uyku sırasında dikkatle izlemelerinin önemine değinen Nurgül Demir, "Eğer diş sıkma alışkanlığına diş gıcırdatma da eşlik ediyorsa, ebeveynler çocuklarının diş sıktığını fark edebilirler; ancak yalnızca diş sıkma alışkanlığı olan çocuklarda teşhis genellikle kulak ağrısı, baş ağrısı ve uyku düzensizlikleri gibi şikayetler ortaya çıktığında konur. Şiddetli şikayetleri henüz olmayan bruksizm hastalarında ise ilk teşhis, diş muayenesi sırasında konur. Diş yüzeylerinde aşınma, çatlaklar, dolguların zarar görmesi veya diş kırılmaları, çene ekleminde ağrı gibi bulgularla erken teşhis konulması, ileride yaşanabilecek ciddi sorunların önüne geçebilir. Hastanın tıbbi geçmişi detaylı bir şekilde alındıktan sonra, etkene ve hastaya uygun bir takip planı yapılması, olası problemlerin önlenmesine yardımcı olur" şeklinde açıklamalarda bulundu. Şiddetli bruksizm vakalarında çene eklemlerinde hasar meydana gelebileceğine de dikkat çeken Demir, "Ayrıca, uykuda nefes tutma alışkanlığının, çocukluk dönemindeki bruksizmle ilişkili olabileceği de bilinmektedir. Çocuklarda bruksizm tedavisinde plağı ve botoks gibi yöntemlerin uygun olmadığını unutmamak gerekir. Diş sıkma alışkanlığı olan çocuklarda dikkat edilmesi gereken önemli noktalar ise şunlardır:" dedi.

1-Eğer gece uyurken çocuğun diş gıcırdattığı duyulursa, derin uykudan uyandırmak, çiğneme kaslarına iletilen kuvvetin gücünü azaltarak oluşan hasarı hafifletmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, alışkanlığın sıklığının azaltılması, kas hafızasının zayıflamasına ve bruksizmin zamanla tamamen ortadan kalkmasına katkı sağlayabilir.

2-Sakız çiğnemek, çiğneme kaslarının sürekli olarak aktive olmasına ve güçlenmesine neden olabilir, bu da diş sıkma sırasında çene eklemine ve dişlere daha fazla kuvvet iletilmesine yol açabilir. Diş sıkma alışkanlığı kontrol altına alınana kadar, çocukların sakız çiğnemesi mümkün olduğunca sınırlanmalıdır.

3-Diş sıkma alışkanlığının çene eklemi üzerinde yaratmış olabileceği hasarı da göz önünde bulundurarak, elma, hamburger gibi besinler parçalara bölünerek tüketilmeli, ağız açık konumda çene eklemine kontrolsüz kuvvet iletilmesinden kaçınılmalıdır.

4-İleri seviyede diş sıkan çocuklarda, zamanla dişlerde aşınma ve alt çene boyutlarında küçülme görülebileceğinden, gerektiğinde prefabrike kaplamalar kullanılarak dişlerin düşme yaşlarına kadar ağızda kalması sağlanmalıdır.

5-Diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı kontrol altına alınana kadar, rutin çocuk diş hekimi kontrolleri aksatılmamalıdır.