'Ötanazi' tartışmalarına neden olan 5. madde kabul edildi

Sokakta yaşayan köpeklerin öldürülmesinin önünü açan kanun teklifinin görüşmeleri Meclis Genel Kurulu'nda başladı. 

Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik öngören teklife ilişkin usul tartışmalarının yaşandığı Genel Kurul'da ‘Anayasa’ya aykırılık’ itirazlarını dikkate alan Başkanvekili Bekir Bozdağ, milletvekillerinin bu konudaki konuşmalarını dinledikten sonra “Teklifin görüşmelerine başlama yönündeki tutumumda değişiklik bulunmamaktadır” diyerek görüşmeleri başlatmak istedi.

TİP Genel Başkanı Erkan Baş, dünkü oturumda sokak hayvanlarına ilişkin teklifin AK Parti’nin talebiyle ‘temel kanun’ olarak görüşülmesine karar verildiğini ve grubu olmayan siyasi partilerin söz hakkının engellendiğini belirterek yeniden usul tartışması başlattı.

Alelacele bir kanun geldiğini söyleyen Erkan Baş, “Kanunun her aşamasında gözlerden kaçırmaya, arada derede halletmeye çalışıyorsunuz. Bir yıldır hiç normal kanun yapmadınız. Hep temel kanuna çeviriyorsunuz. Normal kanun yapsak her madde üzerine her grup konuşacak” dedi. Temel kanun haline döndüğü andan itibaren 2 önerge ve 2 konuşma hakkı olduğunu belirten Baş, “Burada milletvekilleri konuşmasın diye büyük bir çaba içerisindesiniz. Halkın gerçek sesinin burada yankılanmaması için, ‘hayvan katliamına’ dur’ sözü yüzünüze söylenmesin diye elinizden geleni yapıyorsunuz. Ama bozduğunuz kantar gün gelir sizi de tartar” ifadelerini kullandı.

AK PARTİLİ ÖZKAYA: MUHALAFET SADECE KONUŞMA YAPILSIN DİYE ÖNERGE VERİYOR

AK Parti Milletvekili Ali Özkaya ise “Sadece konuşma yapılsın ama kanuna engel olunsun diye önerge veriliyor. Bize millet bir görev verdi. Bizim görevimiz bu kanunları çıkarmak, iktidar grubunun sorumluluğu kapsamında bu süreci yürütmek” diye konuştu. Özkaya, iç tüzüğe göre sadece grubu olan partilerin önerge verme ve konuşma hakkına sahip olduğunu ifade etti.

'BAŞKAN DA BİLİYOR Kİ TUTUMU DOĞRU DEĞİL'

DEVA Partisi Milletvekili İdris Şahin de parlamentoda 16 aydır normal kanun görüşmediklerini söyledi ve “Sayın Başkan da gayet iyi biliyor ki şu andaki tutumu doğru değil. bu temel yasa olarak görülebilecek bir konu değil. Bu yasayı normal yasa olarak konuşalım. Grubu bulunmayan siyasi partilerin de görüşlerine itibar edin. Sizi yanlış yola sevk etmeyiz” diye konuştu.

Konuşmalar üzerine Bozdağ, grubu olmayan muhalefet partilerinin itirazlarını haksız bulduğunu ve tutumunun iç tüzüğe uygun olduğunu ifade etti. Teklifin temel kanun olarak görüşülmesine dair tutumunu değiştirmedi.

SAADET: KÖPEKLER İÇİN YAŞAM ALANLARI KURULSUN

Teklifin tümü üzerine konuşan SAADET Milletvekili Şerafettin Kılıç, 22 yıllık AK Parti iktidarı boyunca soruna kalıcı ve etkili çözümler üretilmediğini ifade ederek sokak köpeklerinin insanlarla aynı ortamlarda yaşamasını doğru bulmadıklarını; köpekler için sağlıklı, denetlenebilir yaşam alanları oluşturulması gerektiğini söyledi. Kılıç ayrıca hayvan satışı ve üretiminin de yasaklanması gerektiğini söyledi.

ÖZLALE’DEN YENİŞEHİRLİOĞLU’NA: 'SİZE ACIYORUM'

İYİ Parti Milletvekili Ümit Özlale’yse konuşmasına şu sözlerle başladı: “Sizler utanmadan sıkılmadan bu kanun teklifinin adına ‘Hayvanları Koruma Yasası’ diyorsunuz. Bunun hangi maddesinde hayvanları korumayı hedefliyorsunuz. Daha ilk cümleden sıkıntı var. Bu teklif üzerine çalışma yapan Sayın Yenişehirlioğlu adına üzüldüm. Belli ki bir sokak hayvanının başını hiç okşamamışsınız belli ki. Sizin için üzülüyorum ve size acıyorum. Tatmadığınız bir duyguyu öldürecek olduğunuz için üzülüyorum.”

İktidarın çocuklar ve köpekler arasında tercihte bulunmaya zorladığını belirten Özlale, AK Parti milletvekillerinin sataşmaları üzerine “Burada 10 kişisiniz. Kanun teklifinin altında 71 milletvekilinin imzası var. Burada 10 kişisiniz. Kanun teklifiyle bu kadar ilgilisiniz” dedi.

İYİ Partili Özlale, AK Parti sıralarına dönerek “Siz diyorsunuz ki ‘hayvansever misiniz, çocuk sever misiniz?’ Biz ikisini de seviyoruz” dedi ve şöyle devam etti: “Sizin derdiniz çocukları savunmak değil olabildiğince kutuplaştırmak.”

AK Partili milletvekillerinin bu teklifi savunurken çocukların güvenliğini gerekçe gösterdiğini ve vicdanlara sığındığını söyleyen Özlale, AK Partili milletvekillerine şu soruları yöneltti: “Ne idüğü belirsiz vakıflarda onlarca çocuk tecavüze uğradığında vicdanınız neredeydi?” diye sordu.

YENİŞEHİRLİOĞLU: ÜMİT BEY’E SERAP HANIM’LA İKİ CİHAN SAADETİ DİLİYORUM

Özlale’nin konuşmasının ardından AK Parti grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, ‘Ümit Bey’in sözlerine arkadaşlarım sırası gelince yanıt verecektir. Ben, Ümit Bey’e Serap Hanım’la iki cihan saadeti, uzun bir ömür diliyorum’ dedi. Bozdağ’da ‘Biz de Ümit Bey’e iki cihan saadeti diliyoruz’ dedi ve oturuma 45 dakika ara verdi.

MHP: HAYVANLARI ÖLDÜRMEK GİBİ BİR NİYETİMİZ OLAMAZ, BU YASAYA İHTİYAÇ VAR

Aranın ardından teklifin tümü üzerine söz alan MHP Milletvekili Muharrem Varlı, daha önce çıkarılan yasaların uygulanmaması sebebiyle hayvan popülasyonunda artış olduğuna ve bunu azaltmak için bu yasanın hazırlandığını kaydetti. “Bizim hayvanları öldürmek gibi bir niyetimiz olamaz, hepimiz vicdan sahibiyiz, hepimizin evinde hayvanları var” diyen Varlı, yasayla birlikte belediyelere bazı sorumluluklar yüklendiğini de ifade etti. Sorumluluklarını yerine getirmeyen belediye ve belediye meclis üyelerine 6 aydan bir yıla kadar hapis cezası getirilmesinin denetlenebilirlik açısından olumlu olduğunu kaydetti.

Hiç kimsenin öldürmek gibi bir düşünceye sahip olmadığını söyleyen Varlı, “Biz hayvanları seviyoruz. Sayın Genel Başkanımızın da belirttiği gibi hayvanlar bizim can dostumuz. Onları yaşatmak için elimizden geleni yapacağız. Belediyelerimiz de elinden gelenin en iyisini yapacak” dedi.

‘ASIL SORUMLULARA BAKMAK GEREK'

DEM Pari Milletvekili Peri’han Koca da, 2004’te çıkan ilgili yasayı hatırlattı ve bu yasanın tam anlamıyla uygulanmadığını söyledi. 1389 belediyeden 322 tanesinde barınak bulunduğunu ve kısırlaştırma oranlarının çok düşük olduğunu ifade eden Koca, “Bugün bir popülasyon kontrolsüzlüğünden bahsediyorsak ‘yakala, kısırlaştır, bırak’ yöntemini uygulamayan asıl sorumlulara bakmak gerekiyor” dedi.

Gerçek anlamda bir kısırlaştırma seferberliği ile sorunun çok rahat çözülebileceğini belirten Koca, “Çözüm önerilerinin bir tanesine bile yanaşmıyorsanız yeni Hayırsız Adalara ve tarihi bir ölüm döngüsüne kapı açacaksınız” diye konuştu.

‘BİREYSEL SİLAHLANMA ÇAĞRILARI YAPILIYOR’

DEM Parti Milletvekili Burcugül Çubuk da pek çok vatandaşın kendilerine, “bu yasanın kabulünü engelleyin” dediğini anlatarak başladığı konuşmasında “Bu bir geçiş şiddetidir, bu şiddet artarak büyüyecek. Bireysel silahlanma çağrıları yapılıyor” uyarısını yaptı.

'YILDA 10 BARINAK YAPMIŞSINIZ'

Partisi adına söz alan CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın konuşması öncesi CHP Grubu ayağa kalkarak pankartlarını ve kırmızıya boyanmış eldivenlerini gösterdi.

Günaydın, Belediyeler AK Parti yönetimindeyken sorunun çözümü için hiçbir adım atılmadığını, CHP’li belediyelerinde 5 yılda 1 milyon 300 bin hayvan kısırlaştırdığını kaydetti ve “Biz sizin 15 yılda yapmadığınızı 5 yılda yaptık” dedi. 2002 yılında 120, bugünse 320 barınak olduğunu ifade eden Günaydın, “Yılda 10 barınak yapmışsınız şimdi 2028’e kadar 4 milyon hayvanı içine koyacak barınak yapın diyorsunuz. Yılda 10 barınak yapmışsınız şimdi diyorsunuz ki 4 yılda 1600 barınak yap.”

CHP’lİ belediyelerle vatandaşın, vatandaşla vatandaşın karşı karşıya getirilmek istendiğini belirten Günaydın, “Buna müsaade etmeyeceğiz. Yaşamı savunmaya devam edeceğiz. Teklifi derhal geri çekin. Kimler yürütecekse müzakereni yap, paydaşlarla görüş. Sorumluluğu sadece belediyelere değil, bakanlıklara da dağıt. Kısırlaştırma kampanyasına gir, aşılamayı etkinleştir. Hasta köpekleri al, rehabilite et. Öldürme rehabilite et. STK’larla birlikte çalış” ifadelerini kullandı.

‘YARIN CHP GENEL BAŞKANI DA BURADA OLACAK’

CHP'li Günaydın, teklife tüm güçleriyle muhalefet edeceklerini kaydederek, “Bugün tüm milletvekillerimizle buradayız. Yarın CHP’nin Genel Başkanı da burada olacak. Yasayı geçirmemek için her türlü imkanımızı kullanacağız. Yurttaşı kutuplaştırmanıza izin vermeyeceğiz” dedi.

Meclis’in Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik öngören teklifi yasalaştırdıktan sonra Salı günü kapanması bekleniyor.

MECLİS'TE TANSİYON YÜKSELDİ

TBMM Genel Kurulu'nda AKP Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu’nun, konuşması sırasında ‘Sahipsiz köpekler’ sözleri ve bu ifadeyi kullanırken eliyle muhalefeti işaret etmesi üzerine CHP ve DEM Parti milletvekilleri tepki gösterdi, sıralara vurmaya başladı.   

Yenişehirlioğlu'nun sözleri şöyle:

"Yabancı ülkelerin Türkiye'ye gelecek vatandaşları saldırgan, başıboş köpek çeteleri ve kuduz riski hakkında uyarılmaktadır. Bu husus turizm gelirlerinin önemli bir kalem olduğu ülkemizin itibarı bakımından olumsuz bir izlenim oluşturmaktadır. Sahipsiz köpkler, çok ağır koşullarda ayakta kalma mücadelesi verirken hem kendi türlerini hem de ceylan ve karaca yabani diğer hayvanların ve doğanın zarar görmesine neden olmaktadır" sözleri ve el işareti üzerine CHP ve DEM Parti milletvekilleri tepki göstererek, sıralara vurmaya başladı.

Yenişehirlioğlu, gelen tepkiler üzerine, "Ne yapıyorum, metnimi okuyorum" diye karşılık verdi.

Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, "Bir yanlış anlaşılma oldu sanırım, kastınız nedir anlatır mısınız?" dedi. Bekir Bozdağ, tartışmanın devam etmesi ve gerilimin sürmesi üzerine Genel Kurul'a 15 dakika ara verdi.

Yenişehirlioğlu ardından özür diledi.

HARUN MERTOĞLU'DAN İLGİNÇ SAVUNMA 

Sonrasında söz alan AK Parti Milletvekili Harun Mertoğlu’nun ‘Hani tek çözüm kısırlaştırma diyorsunuz ya, kendilerinin izni olmadan kısırlaştırma yetkisini siz nereden alıyorsunuz? diye sorunca muhalefet sıralarından sesler yükseldi.

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, “Biz ‘kısırlaştıralım’ dediğimizde ‘spiral takalım’, ‘Köpekten kısırlaştırmak için izin alacaksınız’ diyen AK Parti milletvekilleri olduğunu söyleyen Başarır, “Hayvanları bu kadar düşünüyorsanız bu yasayı yırtın atın” diye konuştu.

BİZ GERÇEKTEN AYNI DİLİ Mİ KONUŞUYORUZ 

DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç da, “Öldürmenin kısırlaştırmadan yeğ olduğunu, kısırlaştımada onların iznini almamanın sorun olduğunu söylüyorsunuz. Biz gerçekten aynı yasayı, aynı dili mi konuşuyoruz. Şunu söyleyelim; hiçbir DEM Partili belediye bu yasayı uygulamayacak” dedi.

KISIRLAŞTIRMA, SAHİPLENDİRME, AŞILAMA, BARINAK VERİLERİ

Teklifin tümü üzerine konuşmaların bitmesinin ardından teklifin görüşüldüğü komisyonun başkanı Vahit Kirişçi, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.

Kirişçi, 2004-2023 yılları arasında kısırlaştırılan hayvan sayısının 2 milyon 504 bin 595; aşılanan hayvan sayısının 2 milyon 846 bin 387, sahiplendirilen hayvan sayısının 533 bin 004 olduğunu söyledi.

‘Sorunu çözmek için kedi ve köpek üretimini, satışını ve ithalatını yasaklamıyorsunuz?’ sorusuna da Kirişçi, “Üretim ve satış yerlerinin izinleri Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilmektedir. 2024 yılında bu işlemlere 73 bin lira idari para cezası uygulanmaktadır. Ülkemizde ticari amaçla kedi köpek ithalatı yapılmamakta, sadece sahipleriyle birlikte girişleri mümkün olmaktadır” yanıtını verdi.

Barınak sayısıyla ilgili de bilgi veren Kirişçi, 105 bin kapasiteli 322 adet barınak olduğunu söyledi.

4 milyon hayvanın 105 bin kapasiteli barınaklarda nasıl barınacağı sorusuna da yanıt veren Kirişçi, barınak yapım sürecinin tamamlanması için 31 Aralık 2028’in belirlendiğini söyledi ve “Bu kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren belediyeler 4 yıl içinde belirlenen bütçeyi ayırarak bu barınakları yapacaklardır” diye konuştu.

BİRİNCİ BÖLÜME GEÇİLDİ

Soru - cevap kısmının tamamlanmasıyla birlikte teklifin tümü üzerine görüşmeler sona erdi ve birinci bölüm üzerine görüşmeler başladı. Oturum, siyasi parti gruplarının birinci bölüm üzerine 10’ar dakikalık konuşmalarıyla devam ediyor.

Görüşmelerin 14. saatinde, tasarıda sokak köpeklerine 'ötanazi' tartışmalarına neden olan ve komisyonda düzenlemeye gidilen kritik 5. madde kabul edildi. Böylece ilk 5 madde Meclis'ten geçmiş oldu.