Varis nedir, tehlikeli midir? Varis tedavisi nasıl yapılır?

Varis yaşam kalitesini kötü yönde etkileyen bir hastalıktır. Bacaklarınızdaki toplar damarlar (venler) taşıdıkları kanı kalbinize doğru geri götürmekle görevlidir.

Fakat kanın yukarıya, kalbe doğru, yerçekimine karşı hareketi, baldır kaslarınızın kasılıp gevşemesi ile kanın yukarıya doğru pompalaması ve toplar damarların içindeki geri dönüşe izin vermeyen küçük venöz kapakçıklar sayesinde olur.

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ahmet Refik Turgut, "Varis nedir, tehlikeli midir? Varis tedavisi nasıl yapılır?" sorularının cevabını verdi.

VARİS NEDİR?

Toplar damarlarda yapısal bozukluk, hareketsiz bir yaşam, baldır kaslarımızın pompalama görevini yapamaması, edinsel veya kalısal eğilimli olarak venöz kapakçıklarda yetersizlik, geri kaçırma, reflü gelişmesi sonucu, toplar damarlar taşıdıkları kanı kalbinize doğru geri götürmekte zorlandıklarında toplar damarlar ilk olarak yüzeyel venlerin genişlemesi ve belirginleşmesiyle örümcek ağı görünümlü telenjiektaziler ortaya çıkar.

Basıncın artmasıyla venler genişler, boğumlu, kıvrımlı, genişlemiş, belirginleşmiş, boncuklaşmış (variköz) bir şekil almaya başlarlar.

Varisler kozmetik bir sorun olmanın yanında bacaklarda ağrı, şişkinlik ve yanma bazen de kaşıntı hissine neden olabilirler. Hatta bazı varisler genişleyerek doku hasarına, kanamalara, infeksiyon gelişimine, tromboflebite neden olabilirler. Venöz yetersizlik, varis hastalığı çok ilerlemeden, ileri komplikasyonlar ortaya çıkmadan erken tanı ile tedavi edilebilir.

VARİS TEHLİKELİ MİDİR?

Varis tek başına tehlikeli bir oluşum değildir. Ancak görünür varis olan bacaklarda, daha derin toplar damarlar sisteminde de yetersizlik, reflü, genişleme, akım azalması, variköz değişikliklerin olabileceği düşünülebilir.

Derin toplar damarlar sisteminde, kan akımının azalması, göllenme, tıkanmalara yani derin ven trombozuna neden olabilir. Uzun süren variköz hastalık zamanla bilhassa ayak bileği çevresindeki cilt dokusunda renk değişikliklerine, şişmeye ve hatta iyileşmesi güç yaralara (venöz ülserlere) neden olabilir.

NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİ?

Eğer uzun süre oturduktan ya da ayakta durduktan sonra bacaklarınızda ağırlık hissi oluşuyor ve şişkinlik gözlüyorsanız bilhassa ayak bileğinizin çevresinde deride kırmızı ya da kahverengi renk değişikliği görüyorsanız; varisleriniz artan derecede ağrı veriyorlarsa ya da sizi görüntü olarak rahatsız ediyorlarsa doktorunuza başvurunuz.

VARİS TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Doktorunuz size öncelikle yaşam tarzınızda yapmanız gereken değişkliklere dair önerilerde bulunacaktır. Elastik bandaj ve varis çorapları semptomlarınızı gidermede size yardımcı olacaktır. Variköz venlerın tedavisinde hastalığın aşamalarına göre çeşitli tedavi aşamaları vardır. Varis semptomlarını gidermede etkili veno-aktif ilaçları hastalığın ilk evresinden son evresine kadar kullanabilirsiniz.

Skleroterapi, köpük tedavisi, laser veya radiofrekans tedavisi daha çok telenjiyektazilerde uygulanabilmektedir. Skleroterapi ve köpük tedavisinde, variköz venlerin içerisine özel sklerozan bir madde enjekte edilir.

Uzun yıllardır uygulanan cerrahi yöntemlere son yıllarda daha az invaziv olan endovenöz (damar içi) lazer veya radiofrekans tedavisi de eklenmiştir, dizüstü safen venin işlevsiz hale getirilmesi için kullanılabilir.

Tedavinin şekli; venöz yetmezliğin yerine, lokalizasyonuna, reflü derecesine, venöz pakelerin yaygınlığına ve Safen Ven çap genişliğine göre değişebilir. Hastalığı yaygınlığına ve ilerleme durumuna göre Hibrit tedavi protokolleri de uygulanabilir.

Endoskopik varis cerrahisi en son, en gelişmiş tedavi yöntemidir. Tek bir giriş yeri olduğu için estetik yönden çok üstünlüğü vardır, ayrıca derin ve yüzeyel toplar damar sistemini birbirine bağlayan Perforan Venlerdeki Yetersizlik olgularında, ilave bir tedavi protokolü olarak, subfasial ligasyon yapılarak, ideal bir varis tedavisi yapılabilir, böylece varislerin yeniden tekrarlama olasılığı çok azalır.

AMELİYAT SONRASI VARİS TEKRARLAR MI?

İyi bir muayene ve iyi bir tetkik ile değerlendirme sonrası, sorun tam ve doğru olarak tanımlanır ve sorunlu, varis oluşumuna neden olan yerlere doğru müdahale edilirse ve gerekli destek tedavisiyle hayat tarzı değişiklikleri sağlanırsa, ameliyat sonrası varislerin tekrarlama şansı düşüktür.

VARİSTEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?

• Ayak ve bacak kaslarını geliştirecek sporlar yapmak.
• Düzenli yürüyüşler yapmak.
• Ofis içinde sabit oturarak veya sabit ayakta durarak çalışıyorsak, sık sık ofis içi yürüyüşler faydalı.
• Orta yükseklikte topuklu ayakkabıları tercih etmeliyiz.
• Ayaklarımızı kalbimizden daha üst seviyede dinlendirmek.
• Aşırı sıcaktan sakınmak.
• Fazla kilo almamak ve fazla kilolardan kurtulmak.
• Varis çoraplarını düzenli bir şekilde kullanmak.