Evde salça yapmanın püf noktaları neler? Uzman diyetisyen anlatıyor

Ev yapımı salça, Türk mutfağının ayrılmaz bir parçası. Çoğu yemeğin lezzet sırrı olan salça, aynı zamanda sağlığa faydalı özellikleriyle de yemeklerin vazgeçilmezi. Ev yapımı salçaların doğallığı, yemeklere tat vermek için önemli olduğu kadar sağlıklı yemek yapmanın anahtarı olarak kabul ediliyor. Öte yandan saçla yaparken dikkat edilmesi gereken bazı püf noktalar var. Uzman Diyetisyen Betül Merd, evde sağlıklı salça yapımı için önemli noktalara dikkat çekiyor.

EV SALÇASININ FAYDALARI

Salça, tüm dünyada kullanılan önemli bir besin kaynağı, yemekleri tatlandırmak içinde mutfakların vazgeçilmez bir parçası. Merd,  marketlerde satılan raf ömrü uzun konserve salçaları tüketmenin zaman açısından pratiklik sağlasa da, evde sterilizasyon kurallarına uygun olarak yapılan salçanın daha sağlıklı olduğuna dikkat çekiyor. Ev yapımı salça hem lezzetiyle hem de sağlığa olan faydalarıyla ön plana çıkıyor. Domates ve biber, A ve C vitaminleri ile mineraller açısından zengin sebzeler. Bu nedenle salça, serbest radikallerle savaşan antioksidanlar içeriyor. Ayrıca salçanın lif içeriği sindirim sistemine yardımcı oluyor.

Özellikle domates, A, C ve E vitaminlerinin yanı sıra potasyum gibi mineraller ve likopen gibi antioksidanlar açısından da zengin bir kaynak. Yapılan araştırmalarda domatesin kalp sağlığını koruduğu, belirli kanser türlerinin riskinin azaltılmasında etkili olduğu ve bağışıklığı artırdığı belirlenmiştir. 

SALÇAYI SAKLARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Merd, salçanın saklama koşullarıyla ilgili şu bilgileri veriyor:

'Salçanın oksijene maruz kalması hızla bozularak renk, tat ve dokusunda değişikliklere neden olabilmektedir. Zehirli gıdaların tüketimi hayati tehlike oluşturduğundan salçanın doğru muhafazası önemlidir. Zehirlenmenin olmaması için etkili yöntemlerin kullanılması gerekir. Doğru ambalaj, antioksidanlar ve ışıktan koruma yöntemleri salçanın bozulmasını önlemenin en iyi yoludur. Ev yapımı salçanın uzun ömürlü ve kaliteli olması için kavanozlara koyup saklanması gerekir. Etkili depolama koşulları, ışığa maruz kalma, sıcaklık dalgalanmaları ve havaya maruz kalma gibi faktörlerin etkisi azaltabildiğinde salçanın da ömrü uzayacaktır.' 

'Domates salçasının pH seviyesi ve stabilitesi, raf ömrü üzerinde önemli bir rol oynar. Domatesler doğal olarak asidiktir ve salçanın pH’ı, bozulmaya karşı duyarlılığını etkileyebilmektedir. Ayrıca katkı maddeleri ve antioksidanların eklenmesi oksidasyonun kontrol altına alınmasına ve domates salçasının kalitesinin korunmasına yardımcı olmaktadır.' 

'Salça için doğru kaplar seçilmelidir. Kavanozlar camdan ve kapakları da hava geçirmez olmalıdır. Doğru kaplar, lezzeti koruyacak ve istenmeyen kimyasalların salçayı etkilemesini önleyecektir.'

'Kavanozları kullanmadan önce düzgün bir şekilde sterilize edildiğinden emin olunmalıdır. Kavanozlar birkaç dakika sıcak suda kaynatılmalı veya bulaşık makinesinde deterjan konulmadan yüksek ısıda yıkanmalıdır.'

'Kavanozların kapaklarının sıkı bir şekilde kapatıldığından emin olunmalıdır. Halkalı metal kapaklar kullanıyorsa, sıkıca kapatılmalıdır. Plastik kapaklar kullanılıyorsa kapakların güvenli bir şekilde oturduğundan emin olunmalıdır.'

'Kavanozlama ve kapatma işlemi tamamlandıktan sonra salça, kiler veya dolap gibi serin ve karanlık bir yerde saklanmakladır. Isı dalgalanmalarının olmadığı ve doğrudan güneş ışığının girmediği alanlar seçilmelidir.' 

'Evde yapılan domates ve biber salçası düzgün bir şekilde saklandığında bir yıla kadar güvenle tüketilebilirken, en iyi lezzeti elde etmek için 6-8 ay içinde tüketmek idealdir. Tüketilmeden önce her zaman bozulma belirtileri olup olmadığı da kesinlikle kontrol edilmelidir.' 

EVDE SALÇA YAPMANIN PÜF NOKTALARI NELER?

Salça yapımı için gerekli birkaç adım var. 

Öncelikle sebzeler hazırlanmalıdır. Domates ve biberler iyi ce yıkanmalı, ardından temiz bir bıçakla doğranmalıdır.

Domates ve biberler doğrandıktan sonra miktarına göre iyice pişirilir. Pişirme esnasında tuzu da eklenir.

Pişirilen sebzeler daha sonra ezilir. Ezme işlemi için blender ya da el mikseri gibi aletler kullanılabilir. Ezilen sebzeler iyice süzülerek pürüzsüz bir karışım elde edilir.

Son olarak süzülen salça, önceden sterilize edilmiş kavanozlara sıcakken dökülür ve kavanozların kapakları sıkıca kapatılır.