Emlak Vergi artışlarını değerlendiren Prof. Dr. Duran Bülbül uyarıyor: Konutlar tehlikede, yurttaş haklarını nasıl korur?

Son dönemde emlak vergilerinde yapılan yüksek artışlar ve takdir komisyonları tarafından belirlenen rayiç bedellerin yurttaşlara tebliğ şekli, özellikle orta gelirli, emekli ve dar gelirli kesimler arasında ciddi tartışmalara ve endişelere yol açıyor; Prof.Dr. Duran Bülbül, bu artışların hukuki gerekçeleri ve vatandaşların haklarını değerlendirdi.

Vergi oranlarının belirlenme yükümlülüğü kimdedir sorusuna cevap veren Prof. Dr. Duran Bülbül, “Merkezi hükümetin, Emlak Vergisi Kanunu’na göre Cumhurbaşkanı’nın bu oranları artırma veya düşürme yetkisi var. Belediyelerdeki sorun ise özellikle 2026-2029 dönemi için belirlenen rayiç değerlerde ortaya çıkıyor. Emlak Vergi Kanunu’nun 29 ve 30. maddelerine göre, taşınmazın gerçek değeri ile piyasa değeri arasında fahiş fark oluşmuş durumda. Vergi Usul Kanunu’ndaki değerleme yöntemleri artık emlak vergisi açısından geçerliliğini yitirdi. Bu nedenle emlak vergisine özgü yeni bir değerleme modeli oluşturulması gerekiyor” dedi

Gelecek yılların emlak vergisi değerlemesinin inşaat maliyetleri ve pandemi etkileri sebebiyle zor olduğunu söyleyen Bülbül; ''İlk defa 2021 yılı 4 yıllık emlak vergileri ilgili değerleme yaptılar. TÜİK verilerine göre inşaat maliyeti son 4 yılda 6,5 kat artmış ve pandeminin etkileri de buna eklenmiş durumda. Bu nedenle, şimdi 2026 yılı için yapılacak değerlemede fahiş bir fiyat artışıyla karşı karşıyayız.'' dedi

VATANDAŞ EMSAL SATIŞ VE BELGELERLE HAKKINI ARAYABİLİR

Bülbül, “Takdir komisyonları tarafından belirlenen rayiç bedellerin yurttaşlara objektif şekilde tebliğ edilmesi gerekiyor. Ancak mevcut uygulamada sokak sokak veya bölge bölge inceleme yapılmıyor; global bir değerleme kullanılıyor. Bu durum hukuki değil, adil değil ve vergi yüküne aykırı. Yurttaşlar, emsal satış sözleşmeleri, belediyelerin ilan ettiği rayiç değerler, fotoğraflar ve krokilerle dava açabilir. Emlak Vergisi Kanunu’nun 29 ve 31. maddeleri, Vergi Usul Kanunu ve Anayasa’nın 73. maddesi dava gerekçesi olarak kullanılabilir. Yargılama giderleri ve vekalet ücretleri dava açılan idareye yükletilmelidir.” dedi.

ORTA GELİRLİ VE EMEKLİ YURTTAŞLAR İÇİN TEHLİKE

12punto yazarı Duran Bülbül, “Enflasyon yüksekken rayiç bedel artırılmazken, enflasyon düşerken emlak vergilerini 5, 10, 20 hatta 50 kat artırmak ciddi tehlike yaratıyor. Orta gelirli, emekli ve asgari ücretli yurttaşlar bu vergileri ödeyemeyebilir ve konutlarını kaybetme riskiyle karşılaşabilir. Bu da insanların mülksüzleşmesine giden bir yolu açacaktır.'' şeklinde konuştu. 

ORTA DÜZEY GELİRE SAHİP VATANDAŞLAR EMLAK VERGİSİ YÜKÜ ALTINDA

Gelir düzeyi belirli bir noktada olanlardan emlak vergisi için alınması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül: ''Bir kere orta düzeyli, dar gelirli, emekli ve yoksul kesimlerin emlaklarına ilişkin vergi alınmaması gerekir. Bunun için de yoksul, orta düzeyli olan insanlardan düz oranlı ve sabit bir vergi alınması gerekir; artan oranlı vergi alınmaması gerekir. Esas vergi, değer artış kazancının, emlakta tekelleşmeyi yapan ve emlağı belirli kesimlerde toplanmış kişilerden alınması gerekir. Emlak vergisinin ve ayrıca gelir vergisinin alınması gerekir. Ancak orta düzeyli, yoksul, dar gelirli, emeklilerden emlak vergisi alınmaması gerekir. Alınacaksa da çok düşük, matbu bir verginin alınması gerekir.'' diye vurguladı.

''DAVA AÇILDIĞINDA DA HAKLARINI KESİNLİKLE ALACAKLARDIR.''

Yüksek rayiç bedel belirlemelerine karşı vatandaşların dava açma yetkisi son derece etkili olur diyerek sözlerine devam eden Prof. Dr. Duran Bülbül sözlerini şöyle sürdürdü: 

''Çünkü Emlak vergisinin artışına neden olacak bir durum yok. Enflasyonun %100, %150 olduğu dönemde bile siz emlak vergilerini artırmazken enflasyonun %20'leri, 30'lara düştü dediğiniz dönemde emlak vergilerini 10 kat, 5 kat, 20 kat artırıyorsanız bu fahiş bir artışa neden olur ve hukuki gerekçesi oluşmamış olur. Konut fiyatlarıyla, emlak fiyatları bu son 4 yılda maliyetleri 8 kat civarında artmış. Konut yapım yaklaşık 6 kat civarında artmış.

Şimdi bu kadar artışın böyle fahiş artışın döneminde zaten kendi içinde bunların değerleri arttığı için otomatikman zaten vergi de artmıştır.  O nedenle yurttaşın hakkını araması için bu konuyla ilgili dava açması gerekir ve dava açıldığında da haklarını kesinlikle alacaklardır.''

Haber Kaynağı : 12punto