İsveç'in NATO üyeliği: Biden ya sözünü tutmazsa!

İsveç'in NATO'ya katılım protokolnün onaylanmasına ilişkin kanun teklifi önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu'na gelecek. 12punto yazarı Bahadır Selim Dilek, Türkiye'nin yapması gerekenleri yazdı:

Erdoğan'ın yerel seçim öncesinde içeriye satacak siyasi malzeme sıkıntısı çektiği bir dönemde İsveç'in NATO üyeliği üzerinden ABD ile yürütülen F-16 pazarlığında nihayet sona gelindi. 

İsveç’in NATO'ya katılım protokolünün onaylanmasına ilişkin kanun teklifi Meclis Dışişleri Komisyonu tarafından kabul edildi, gözler Meclis Genel Kurulu'na çevrildi. 

Kanun teklifinin Genel Kurul'a gelmesi için iki muhtemel tarih konuşuluyor. 

İsveç'in NATO'ya katılım protokolü ya 28 Aralık'ta oylanacak ya da vekillerin yeni yıl tatili sonrasına bırakılacak.

Meclis “evet” derse Türkiye, resmen İsveç’in NATO’ya üyeliğine onay vermiş olacak. Yani bu aşamadan sonra dönüşü yok.

Ancak iktidar, Biden'dan somut adımı görmek istiyor. Ancak bu somut adım ne olacak, şimdilik bilinmiyor. Çünkü süreç üç aşağı beş yukarı belli. Eş zamanlı yürütülecek olsa bile iki ülkeden birinin daha önce süreci nihayetlendirmesi gerekiyor. 

Görünen o ki bu ülke Türkiye olacak.

Erdoğan, 14 Aralık'ta ABD ile yürütülen pazarlığa ilişkin bilgi verirken, Biden'ın kendisine “Siz İsveç’in üyeliğini onaylayın, ben de F-16 satışının Kongre’den geçmesine çalışayım” dediğini aktarmıştı.

Bir miktar diplomasi okur yazarlığı olan kim varsa, bu cümleden Türkiye'ye F-16'lar konusunda sağlam bir “garanti” verilmediğini, Biden'ın güzel bir siyasi manevra ile “kıvırma payı” bıraktığını anlayabilir. Kaldı ki ABD Dışişleri Bakanlığı, henüz 40 adet F-16 savaş uçağı satışı ve 80 adet modernizasyon ekipmanı tedarikinin Kongre’de görüşülmesi için süreci henüz başlatmadı.

Doğal olarak, bu bir güvensizlik yaratıyor ancak, bu aşamadan sonra iktidarın geri vites yapması pek mümkün değil. 

Başkent kulislerinde konuşulanlara göre her ne kadar yağıp gürlese de Erdoğan'ın Biden karşısında direnecek gücü yok. F-16 meselesinin yerel seçim öncesinde mutlaka çözülmesini istiyor ki böylece, içeride hem tabanını hem de milliyetçi, dinci kesimi buradan üreteceği hamasetle tahkim etsin.

Aslında iktidarın, PKK’nın Hakurk ve Metina'da 12 Türk askerini şehit etmesinin ardından Dışişleri Komisyonu'ndaki oylamayı ertelemesi gerekiyordu. 

Öyle ya da böyle ABD'nin bilgisi ve izni olmadan adım bile atamayan PKK'nın böyle kanlı bir eyleme girişmesi mümkün değildi.

ABD'nin, PKK'nın silahlarından mühimmatlarına, kamuflajlarından telsizlerine, uydu telefonlarından araçlarına, kumanyalarından dürbünlerine kadar ihtiyaç duyduğu bütün malzemeleri sağladığı; siyasi olarak örgütün arkasında durduğu, teröristlerle bölgede ortak tatbikatlar düzenlediği, askeri ve siyasi eğitim verdiğini en iyi Erdoğan biliyordu. 

Yani, 12 askerin şehit edilmesinde asıl sorumlu olan ABD'deydi.

Bu nedenle Türkiye'nin tepkisi ortaya koyacak şekilde Meclis Dışişleri Komlisyonu'nun tavır alması söz konusu olmalıydı.

Ama olmadı, iktidarın gözü yemedi.   

Kanun teklifi Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilse bile ABD Kongresi'nden F-16'lar konusunda Türkiye'yi tatmin edecek bir karar çıkmasının garantisi bulunmuyor. 

Diyelim ABD Kongresi, Türkiye'nin istediği gibi F-16 modernizasyonuna “evet” dedi ama satışı konusunda yan çizdi, o zaman iktidar nasıl bir yaklaşım benimseyecek?

İsveç'in NATO üyeliği meselesi de pazarlık konusu olmaktan çıkacağı için Erdoğan'ın elinde Biden'a karşı bir koz kalmamış olacak.

İktidar, onlarca belirsizlik içinde el yordamıyla diplomasi yürütmeye çalışıyor. Başta Erdoğan olmak üzere iktidar kanadı şimdilik tedirgin bir bekleyiş içinde diyerek yazımıza noktayı koyalım.

Haber Kaynağı : 12punto