Trump'ın AB'ye getirdiği ek vergiler Türkiye'yi nasıl etkileyecek? Yüksek enflasyon uyarısı

12punto DIŞ HABERLER

Çarşamba günü gerçekleştirilen ilk kabine toplantısında açıklamalarda bulunan Trump, Kanada ve Meksika’ya uygulanacak gümrük vergileri hakkında bilgi verdi. Trump, gümrük vergilerini uygulayacağını yineleyerek, ABD'nin komşuları tarafından yıllarca kötü muameleye maruz kaldığını öne sürdü. Kanada ve Meksika'ya yönelik vergilerin 2 Nisan'da uygulanacağını belirten Trump, AB'ye yüzde 25 ek gümrük vergisi getireceğinin altını çizdi. Ekonomistler, Trump'ın AB'ye uygulayacağı ek vergilerin, Türkiye ekonomisi üzerinde de enflasyon etkisi yaratabileceğini aktardı.

AB, Trump’ın gümrük vergisi planlarına karşı misilleme yapmaya hazır olduğunu belirtti. Avrupa Komisyonu, 'haksız' ticaret engellerine karşı 'kesinlikle ve derhal' yanıt vereceğini açıkladı. AB, Trump yönetiminin tarifelerinin yasal ve ayrımcı olmayan politikalara meydan okuduğunu ifade ederek, Avrupa işletmelerini, çalışanlarını ve tüketicilerini koruma sözü verdi.

VERGİLER KÜRESEL EKONOMİYİ NASIL ŞEKİLLENDİRECEK?

Trump’ın gümrük vergisi planları, küresel ticaret savaşı endişelerini artırdı. ABD’nin Çin’e yönelik yüzde 10 gümrük vergisi uygulaması 4 Şubat’ta yürürlüğe girerken, Çin de buna karşılık olarak ABD’den ithal edilen kömür, sıvılaştırılmış doğalgaz, ham petrol ve tarım makinelerine yüzde 10 ila 15 arasında vergi uygulayacağını duyurdu.

The Wall Street Journal'ın haberine göre, uzmanlar, Trump’ın gümrük vergilerinin ABD ekonomisine zarar verebileceği konusunda uyarılarda bulundu. Ekonomistler, Kanada ve Meksika’ya uygulanacak tarifelerin ters tepebileceğini ve ABD ekonomisini olumsuz etkileyebileceğini savundu.

Trump ise bu eleştirilere sosyal medya üzerinden yanıt vererek, şunları söyledi:

''Gümrük vergileri, otomobil üretimini Michigan'a kaydıracak ve yerli üretimin hızla arttığını göreceksiniz.''

TÜRKİYE'YE OLASI ETKİLERİ

Uzmanlar, ABD’nin gümrük vergilerinin Türkiye ekonomisi üzerinde de etkileri olabileceğini belirterek, dolar kurundaki artışın Türk lirası üzerinde baskı oluşturabileceğini ifade etti. Analizlere göre, ek gümrük vergileri, küresel piyasalarda hammadde sıkıntısı yaşanmasına ve Türkiye'de fiyatların hızla yükselmesine neden olabilir.

BBC Türkçe'ye konuşan Ekonomist Hayri Kozanoğlu, ABD'deki yüksek faiz oranlarının doları güçlendirebileceğini ve bu durumun Türk lirası üzerinde dolaylı bir baseı yaratabileceğini belirtti. Kozanoğlu, ''Ancak Türkiye'nin yüksek faiz politikası sayesinde liranın değerini koruyabileceğini düşünüyorum'' diye konuştu.

Kozanoğlu, Türkiye’nin işçi ücretlerinin yüksek olması nedeniyle Çin'in bıraktığı boşluğu dolduramayacağını savunarak, şunu dile getirdi:

''Türkiye'nin üretim desenlerini değiştirmemesi, rekabetçi olmasını engelliyor.''

ABD’nin AB'ye uygulayacağı gümrük vergilerinin, Avrupa ekonomisini yavaşlatabileceği ve Türkiye’nin ihracatını olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.

İHRACAT OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR

Uzmanlar, ABD'nin AB'ye uygulayacağı yüzde 10 gümrük vergisinin, iki yıl içinde AB'nin GSYH'sini yüzde 0,3 oranında azaltabileceğini tahmin etti. Bu durumun, Türkiye'nin AB'ye yaptığı ihracatı da olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekildi.

Kozanoğlu, Türkiye'de kur artışlarının enflasyonun altında kalması sayesinde ithal tüketici ürünlerindeki fiyat artışlarının kontrol altında tutulabildiğini söyledi. Ancak, giyim, ayakkabı, beyaz eşya ve mobilya gibi sektörlerde döviz kuru etkisinin daha belirgin hissedileceğini ekledi.

Türkiye'nin 2024 Aralık ayında ABD'ye 1,5 milyar dolarlık ihracat yaptığı ve AB’ye yönelik ihracatın 9,31 milyar dolar olduğu açıklandı. Çin ise Türkiye'ye ihracatta yüzde 12'lik payla öne çıktı. Uzmanlar, küresel ticaret savaşlarının Türkiye'nin ihracat ve ithalat dengesini etkileyeceğini vurguladı.

İSO BAŞKANI'NDAN DİKKAT ÇEKEN PAYLAŞIM

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sosyal medya hesabı üzerinden bir paylaşım yaparak belirsiz dönemlerden geçildiğine işaret etti. Bahçıvan'a göre Türkiye, AB'ye uygulanacak ek gümrük vergilerinden derinden etkilenebilir.

Bahçıvan, X üzerinden paylaştığı mesajında küreselciliğin yerine korumacılığın yükseldiğini öne sürerek, şu ifadeleri kullandı:

''Dünya sisteminde hiç kimsenin beklemediği ve tahmin edemeyeceği bir hızda; insanları çok şaşırtan önemli gelişmeler yaşanıyor. Küresel dengelerde adeta bir alt üst oluşa hep birlikte tanıklık ediyoruz. Dahası sürecin nereye varacağı, ne tür yeni yapıların ortaya çıkacağı tam bir muamma. 

İyimserler müzakere ve diyalog yoluyla yeni bir küresel dengenin oluşacağına inanırken; karamsarlar üçüncü dünya savaşı riskinin giderek arttığına vurgu yapıyor. Öyle ki; İkinci Dünya Savaşı sonrası 1945 yılında kurulan dengeler ve başta NATO olmak üzere uluslararası kurumlar sarsılıyor, Avrupa’nın geleceği, güvenliği tartışılıyor. 

Aşırı milliyetçi akımlar değişik coğrafyalarda dikkat çekici oy oranlarına ulaşırken, yeni nesil sanayi ve üretimin ihtiyaç duyduğu nadir elementler üzerinde kontrol sağlamaya yönelik rekabet giderek şiddetleniyor. 

Özellikle bir süredir tartıştığımız küreselcilikten uzaklaşma ve yeni korumacılık, gümrük duvarları da ABD'de yapılan başkanlık seçimlerinden sonra ülkelerin gündemine damga vurmaya başladı. Hiç kuşkusuz bu önemli gelişmeler ülkemizi de yakından ilgilendiriyor. Örneğin en büyük ticaret partnerimiz Avrupa Birliği’nde de çok önemli gelişmeler yaşanıyor. 

AB bölgesi ekonomilerindeki sistematik tıkanma, artan gelir eşitsizliği ve ciddi boyutlara ulaşan göç sorunu bölgede aşırı milliyetçilik yanlısı siyasi akımların yükselişini, siyasi istikrarsızlık risklerini de beraberinde getiriyor.

Gidişat çok hızlı ve sarsıcı. Ezber bilgi, kalıplaşmış bakış açılarıyla kavranamayacak boyutlarda bir tablo var karşımızda.

Bütün bu gelişmeleri, Şubat ayı İSO Meclis toplantımızda 'Küresel gelişmeler ışığında 2025 yılında Türkiye ekonomisine bakış: Riskler ve fırsatlar' başlığı altında, değerli panelistlerimiz ve kıymetli sanayicilerimizle birlikte ele alacağız.''

Haber Kaynağı : 12punto