Operasyonun faturası ağır oldu: TL’de deprem, ekonomide 2.8 trilyon TL’lik hasar

İBB’ye yönelik operasyon sonrası TL’de yaşanan sert değer kaybı finans piyasalarını sarstı. Dolar bir günde 1.5 TL fırlarken, dış borç yükünden şirketlerin piyasa değerine kadar her kalemde ağır kayıplar yaşandı. Merkez Bankası’nın 10 milyar dolarlık müdahalesine rağmen ekonominin günlük kaybı 2.8 trilyon TL’yi buldu. İşte detaylar...

Çarşamba günü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan siyasi krizin ekonomik etkileri büyük yankı uyandırdı.

TL, gün içinde yüzde 12.7'ye varan bir değer kaybı yaşadı. Dolar kuru 36.50 TL’den 41 TL’ye kadar fırlarken, Merkez Bankası devreye girdi ve sert satışlarla kuru 38 TL seviyesine çekti. Ancak bu müdahalenin ekonomiye maliyeti son derece ağır oldu.

BORSA'DA BUHARLAŞMA

Kur şokuyla birlikte Borsa İstanbul’da da panik havası hâkimdi. Şirketlerin toplam piyasa değerinde bir günde yaklaşık 1.2 trilyon TL’lik erime yaşandı. Yatırımcıların riskten kaçışı ve artan döviz talebi, borsadaki kaybı daha da derinleştirdi.

MERKEZ BANKASI 10 MİLYAR DOLAR YAKTI

Merkez Bankası, dövizin yükselişini frenleyebilmek için çarşamba günü piyasaya yüklü miktarda döviz sattı. Ekonomistlerin hesaplamalarına göre, TCMB’nin rezervlerinden 10 milyar dolar (yaklaşık 380 milyar TL) satıldığı tahmin ediliyor.

Swap hariç net rezervlerin yalnızca 59 milyar dolar seviyesinde olduğunu hatırlatan ekonomistler, siyasi belirsizlik sürdükçe rezervlerin hızla eriyebileceğine dikkat çekiyor.

DIŞ BORÇ YÜKÜ ARTTI

TL’deki her kuruşluk değer kaybı Türkiye’nin devasa dış borç stokunu daha da ağırlaştırıyor. Hazine verilerine göre, Türkiye’nin toplam brüt dış borcu 525.8 milyar dolar.

Kur şoku nedeniyle dış borcun TL karşılığı bir günde 790 milyar TL arttı. Aynı şekilde, 2025 için öngörülen 20 milyar dolarlık cari açığın finansman maliyeti de 30 milyar TL yükseldi.

Merkez Bankası’nın sıkı para politikası ve TL faizlerinin yüksekliği, reel sektörü dövizle borçlanmaya itti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, firmaların toplam döviz kredi borcu 179.58 milyar dolara ulaştı.

Çarşamba günkü kur sıçramasıyla birlikte reel sektörün döviz borcunun TL karşılığı bir günde yaklaşık 270 milyar TL yükseldi.

ZAM DALGASI KAPIDA

Kurdaki yükseliş yalnızca finansal dengeleri değil, hanehalkının yaşamını da derinden etkiliyor. Dolar arttıkça ithalat maliyetleri yükseliyor, enerji ve temel tüketim mallarına yeni zamlar kapıda. Ücretler ise enflasyon karşısında erirken, geniş kesimler daha da yoksullaşıyor.

Haber Kaynağı : 12punto