Yüzyılın en iyi beyin cerrahı Prof. Dr. Gazi Yaşargil kimdir? Kaç yaşında ve nerelidir?

Dünya çapında “Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı” olarak tanınan Prof. Dr. Gazi Yaşargil, hayatını kaybetti.

Üzücü haberi Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu kamuoyuyla paylaştı.

"Alanında yürüttüğü eşsiz çalışmalarla "Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı" seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil Hocamızın vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim. Bilime adadığı ve bir asra yaklaştığı ömründe hepimiz için örnek teşkil eden nice işe imza atmıştı. Onun hatırasını yaşatmak için elimizden geleni yapacağız. Mekânı cennet, makamı ali olsun."

GAZİ YAŞARGİL KİMDİR?

Gazi Yaşargil, 6 Temmuz 1925’te Diyarbakır’ın Lice ilçesinde dünyaya geldi. Tıp eğitimini Türkiye’de tamamladıktan sonra, yüksek lisans ve nöroşirürji uzmanlık eğitimi için İsviçre’nin Basel kentine gitti. Ardından Bern Üniversitesi’nde psikiyatri alanında çalışarak beyin cerrahisine yöneldi.

Beyin anatomisi ve cerrahisi üzerine yoğunlaşan Yaşargil, 1953 yılında Basel Üniversitesi Nöroşirürji bölümünde görev almaya başladı. 1965’te Zürih Üniversitesi’nde yardımcı profesör olarak akademik kariyerine devam etti.

1965-1967 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Vermont Üniversitesi’nde mikrovasküler cerrahi üzerine önemli araştırmalarda bulundu. 1973 yılında profesör unvanını aldı ve Zürih Üniversitesi Nöroşirürji Bölümü başkanlığına getirildi.

KEŞİFLERİ

Gazi Yaşargil, cerrahinin farklı alanlarında çığır açan buluşlara imza atmıştır. Mikroskopla yapılan beyin cerrahilerine öncülük eden Yaşargil, 1967 yılında cerrahi mikroskop kullanarak ilk beyin bypass ameliyatını başarıyla gerçekleştirmiştir.

O dönemde mevcut ekipmanları yetersiz bulan Yaşargil, ihtiyaca yönelik yenilikçi cerrahi araçlar tasarlamaya başlamıştır. İntrakraniyal anevrizma operasyonlarında damarları geçici olarak kapatmak için geliştirdiği özel klipsler, günümüzde hâlâ modern beyin cerrahisinde standart olarak kullanılmaktadır.

Ayrıca cerrahi alana daha rahat ulaşabilmek için beynin nazikçe hareket ettirilmesini sağlayan Leyla retraktörünü tasarlamıştır. Bu araç, günümüzde nöroşirürji ameliyatlarının vazgeçilmezlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Yaşargil'in geliştirdiği bir diğer devrim niteliğindeki cihaz ise Kayan Mikroskop olmuştur. Bu hareketli mikroskop sistemi, cerrahlara daha geniş ve esnek bir görüş alanı sunarak operasyonlardaki başarı oranını artırmıştır.

ETKİSİ VE MİRASI

Gazi Yaşargil, beyin cerrahisine yaptığı çığır açan katkılarla alanının en saygın isimlerinden biri olmuştur. Cerrahi mikroskobun yaygınlaşmasında büyük rol oynayan Yaşargil, geliştirdiği teknikler ve cihazlarla modern nöroşirürjinin temelini atmıştır.

1999’da Amerikan Nörolojik Cerrahlar Kongresi tarafından "Yüzyılın Beyin Cerrahı" seçilen Yaşargil, Avrupa Nörolojik Cerrahlar Birliği tarafından da onur madalyasına layık görülmüştür.

2021’de ABD’de gösterime giren "Master of Brains, Gazi Yaşargil" adlı belgesel, onun hayatı ve bilimsel başarılarını anlatmaktadır. Harvey Cushing ile birlikte 20. yüzyılın en önemli nöroşirürjisyenlerinden biri kabul edilen Yaşargil, Cumhuriyet Gazetesi tarafından da son bin yılın en büyük 10 Türk’ünden biri olarak gösterilmiştir.

Haber Kaynağı : 12punto