Resmî Gazete / 4-10 Ağustos 2025

Hafta boyunca Resmî Gazete’de yayımlanan kararlarla Anayasa Mahkemesi;

-İçeriği belli olmayan telefon konuşmaları ve HTS verilerinin tek başına kuvvetli suç şüphesi sayılamayacağına, yani sadece dijital veriler kullanılarak tutuklama yapılamayacağına ve aleyhe hüküm verilemeyeceğine hükmetti. (2023/102251 başvuru numaralı ve 25.02.2025 tarihli karar)

-Hastanın açık rızası olmadan sağlık kuruluşu tarafından muayene verilerinin paylaşılmasının özel hayatın gizliliğini ihlal ettiğine, yani hastanelerin hastadan açıkça ve ayrıca tedaviye ilişkin izin almadan verilerin sigorta şirketleri veya aile dahil herhangi bir 3. kişiyle paylaşılamayacağına hükmetti. (2020/15944 başvuru numaralı ve 20/03/2025 tarihli karar)

-İdare tarafından kamulaştırma bedeli ödenmeden taşınmaza fiilen el atılmasının mülkiyet hakkını ihlal ettiğine, yani belediyeler veya kamu kurumlarının taşınmazlar üzerine şerh koyma veya plan değişikliği yoluyla imara açık alanların yeşil alan/ park alanı olarak gösterilerek hiçbir bedel ödemeksizin fiilen taşınmaza el atmasının tazminat doğuracağına hükmetti. (2020/9066 başvuru numaralı ve 21/11/2024 tarihli karar)

-Alt ve üst işveren arasındaki muvazaalı ilişki nedeniyle toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanamayan işçinin sendikal hakkının ihlal edildiğine, yani işçinin alt-üst işveren arasında sigortalı gösterilmesinin işverenlerin iç ilişkisi olduğuna ve işçinin sendikal haklarını kullanma hakkının öncelikli olduğuna hükmetti. (2025/44255 başvuru numaralı ve 15/05/2025 tarihli karar)

-Tıbbi müdahale sonucunda oluşan zararın mahkemelerce eksik ve zamanında giderilmemesinin etkili başvuru hakkının ihlali anlamına geleceğine, uzun süren ve/veya eksik hesaplanan tazminat yargılamalarının da etkili başvuru hakkı ihlali sayılacağına hükmetti. (2020/20382 başvuru numaralı ve 09/01/2025 tarihli karar)

-Kamuya mal olmuş kişilere/politikacılara karşı sosyal medya hakaret davalarında hedef alınan kişinin kamusal kimliği ve eleştirilere katlanma sınırları değerlendirilmeden doğrudan ceza verilmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine, yani sade vatandaşlar ile kamuya mal olmuş (sosyal medya ünlüsü, politikacı, spor hakemi ve sair tanınır herkes) kişilerin eleştiri sınırlarının geniş kabul edilerek sade vatandaş gibi kişilik haklarının katı ve dar yorumlanmaması gerektiğine hükmetti. (2022/62422 başvuru numaralı ve 15/05/2025 tarihli karar)

Anayasa Mahkemesi kendi içtüzüğünde değişiklik yaparak geçici tedbir kararlarının kapsamını genişletti ve kolaylaştırdı. Artık tedbir kararları her türlü temel hakka yönelik ciddi tehdit/tehlike durumunda verilebilecek. Ciddi tehlikenin varlığı konusunda incelemeyi komisyonlar derhal ön inceleme yoluyla yapacak. Tüzüğün bu halinin etkin şekilde uygulanması AYM’nin hak ihlallerine etkin şekilde müdahale etmesini sağlayabilir. Keza bazı siyasi kararlarda uygulanmasa da Anayasamızın 153/son maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesi kararları yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından emlak vergisine esas olmak üzere 2026 yılında uygulanacak bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No:87) ile yayımlandı. Metrekare birim değerleri yasa gereği her dört senede bir takdir komisyonları tarafından belirleniyor. Bu belirlenen değerler üzerinden de emlak vergileri hesaplanıyor. Geçtiğimiz günlerde güncel değerlemelerin beklenenin ötesinde fahiş artışlar içerdiği gözlemlenmişti. Bu tebliğde de aynı şekilde yüksek artışlara gidildiği görülüyor. 

Ticaret Bakanlığı Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik‘i yayımladı. Şimdiye kadar doğrudan satışlar İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği’yle düzenleniyordu. Bu yönetmeliğin doğrudan satışa ilişkin hükümleri yürürlükten kaldırıldı. Bundan böyle doğrudan satış yapacak şirketlerin en az 10 milyon TL’lik ödenmiş sermayeye sahip limited veya anonim şirket olması, bankada 3 milyon TL’lik bloke teminatının bulunması, Ticaret Bakanlığı’ndan yetki belgesi alması gerekecek. Ayrıca cayma süresi 14 günden 30 güne çıkarılacak ve tüketiciler gerekçe göstermeksizin 30 gün içerisinde sözleşmeden cayabilecek. Bu durumda da yine 30 gün içerisinde tüketiciye ek masraf çıkarmadan ödenen ücretlerin iade edilmesi gerekecek. Bilgilendirmede eksiklik bulunması halinde cayma süresi tüketici lehine 1 yıla kadar uzayabilecek. Doğrudan satıcılar da gerekçe olmaksızın her zaman sistemden ayrılabilecek ve kullanılmamış ürünleri iade ederek 30 gün içinde bedel iadesi alabilecek. Ayrıca 1 Ocak 2026’dan itibaren doğrudan satış şirketleri yıllık net satış gelirinin en fazla yarısını doğrudan satıcılara sağlanan menfaatlere ayırabilecek ve sisteme yeni katılanlardan elde edilen gelirler toplam menfaatin %30’unu aşamayacak. Kurulu bulunan şirketlerin yönetmeliğe uygun hale gelmesi için 30 Ocak 2026’ya kadar süresi bulunuyor. 

10182 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı. KOBİ ve orta büyüklükteki işletme tanımlarında yer alan yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosunun beş yüz milyon TL olması şartı bir milyar TL’ye yükseltildi.