Yarından sonra

Kelebeğe kıyasla uzun görünse da insan kısa ömürlü bir canlı. Her gün su ve yiyeceğe muhtaç ve öncelikleri doğal olarak kısa vadeli. İnsanın orta vadeli hedef koyabilmesi ve uzun vadeli hesap yapabilmesi için gündemi buna uygun olmalı. Bizler bugünlerde ülkemizden geriye kalanla yaşamaya çalıştığımız için hepimizi doğrudan ilgilendiren hayati konuları kaçırıyoruz. 

İklim krizinde geri dönülmez noktaları geçtik. Nüfus tarihin hiçbir döneminde bu kadar fazla değildi. İnsan ne bu kadar kalabalıklar halinde ne de bu kadar uzun yaşamadı. Bu kadar uzaktakiyle iletişmedi, Dün, bugün ve yarın haricinde bilgi sahibi olmadı. Tarih boyunca şimdilerde her birine bir devlet ismi atfettiğimiz döneminin mafyatik iş adamlarının ordularında sözleşmeli katillik, tarlalarında karın tokluğuna çiftçilik yaptı. 

İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi verilerine göre Afrika kıta nüfusunun yarısı 15 yaşın altında. 1950’de 200 milyon olan kıta nüfusu 2100’de 4,5 milyara çıkacak. İnsanlar birbirlerini doğuştan sevmiyor değil, yalnızca doğdukları yeri yani doğuştan sahip olduklarını başkasıyla paylaşmak istemiyor. Gelen de geride bıraktığı yerde kimsesi olmadığı için değil, hiçbir şeyi olamadığı için geliyor. Yani sonuçta fakirlik yüzünden yola düşüyor ve ulaşabildiği yerdeki zenginlikten kendine bir pay almaya gidiyor.

İklim krizi ve göç çağımızın sorunları. Ülkemizin sorun listesi ise ne yazık ki bu kadar kısa değil. Ancak diğer tüm sorunları bertaraf edebilecek bir sorun çözücümüz mevcut. Üstelik yüz yıl önce bu topraklarda daha önce denenmiş ve olumlu sonuç alınmış bir yol; eğitim.

Başka hiçbir sorunu düzeltmeden, zamana bırakarak yalnızca eğitim yoluyla tüm sorunlarımızı çözmek mümkün. Bu elbette tahammül edilemez bir süre yani nesiller alacak bir yol. Zaten bu uygulanması için üretilen bir çözüm yolu değil. Bir sav. Düzü ve tersiyle doğrulanan, sağlaması yapılabilen bir sav. Yani hem eğitimin en büyük sorun çözücü, hem de eğitimsizliğin en büyük sorun kaynağı olduğu anlamına gelen bir sav. 

Halkın temel bir eğitimden geçirilmesi Türkiye Cumhuriyeti’nin başlıca mesai harcadığı alanlardan biriydi. Eğitim Birliği Yasası (Tevhid-i Tedrisat Kanunu) 3 Mart 1924’te yani cumhuriyet henüz 4 aylıkken kabul edildi. Bir neslin 20-25 sene içerisinde yetiştiğini kabul edersek çağdaş ve köy enstitüleri sayesinde geniş katılımlı eğitim modeli başarılı oldu. Bugüne kıyasla geçmişin imkansızlıklarını ve karanlığını düşündüğümüzde cumhuriyetin zihnen sağlıklı ve bilinçli nesilleri cumhuriyeti milenyuma kadar taşıdı. Ne var ki 1980 sonrasında süratle kötüleşen eğitim sistemi bugün 50 yaş altında olan herkesin verdiği her yanlış kararın en temel sebebi oldu.

İkinci Dünya Savaşı sonrası Japonya ve iç savaş sonrasında Güney Kore’nin başardığı atılımın temeli bilimsel ve verimli eğitim sistemleri oldu. İyi eğitilmemiş insan ve bu insanlardan oluşan toplumda ise her türlü delilik ve çirkinliğin mümkün olduğunu yaşayarak görüyoruz. Bu sebeple günü geldiğinde en büyük önem ve aciliyeti eğitime, eğitimin her aşamasındaki 20 milyon ilkokul, lise ve üniversite öğrencisine ve eğitimin her kademesindeki eğitimci ve yan kadrolara vermeli, bu sayede kendimizden sonraki nesilleri bize kıyasla fikri, vicdanı ve irfanı hür olarak yetiştirmeliyiz.