Medya yöneticilerinin Google isyanı: “Adil ve serbest bir yarışma ortamı talep ediyoruz”
Sözcü ve Halk TV, haber kuruluşları için bir numaralı dijital trafik kaynağı olan arama sonuçlarıyla ilgili olarak Google’ı sert bir dille eleştiren açıklamalar yaptı. Her gün milyonlarca okur ve izleyiciye erişen bağımsız medyanın yöneticileriyle, Google algoritmasının taraflılık sorununu konuştuk. Ortak talepleri: Google’ın tarafsız ve adaletli olması, kamu yararını ve nitelikli haberciliği dikkate alması…
12punto
Halktv.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Ercüment İşleyen, Kısa Dalga Genel Yayın Yönetmeni Kemal Göktaş, Cumhuriyet.com.tr Haber Müdürü Can Uğur, Birgun.net Yazı İşleri Müdürü Uğur Koç, Bursamuhalif.com Yazı İşleri Müdürü Ozan Kaplanoğlu ve Evrensel gazetesinin bilgi teknolojileri yazarı İsmail Gökhan Bayram konuya dair görüşlerini paylaştı. Sözcü ise yazılı açıklama yaptı.
Journo’nun Haber Tüketicisi Araştırması‘na göre Türkiye’de habere erişim için en önemli dijital mecralar, haber siteleri ve Google arama motoru. Bu yıl Journo Haber Gözcüsü‘nden gelen veriler ise Google’ın %81 oranında iktidar medyasını öne çıkardığını, önerdiği içerikler arasında yalan haberlerin de bulunduğunu ortaya koymuştu.
Verilere göre Google algoritması, haberlerle ilişkili aramaların yarısını sadece 13 siteye yönlendirerek Türkiye medyasının çeşitliliğini yansıtmıyor. Bu arama sonuçlarına her tıklamada hem Google hem de önerilen haber kuruluşu reklam geliri elde ettiğinden konunun bir ekonomi boyutu da var.
ABD Adalet Bakanlığı, tekelci uygulamaları nedeniyle Google’a geçen ay dava açmıştı. Google, arama motoru algoritmasının taraflı olduğu gerekçesiyle Avrupa Birliği’nde de bugüne dek milyarlarca euro ceza ödedi.
Sözcü’ye göre “karartma,” Halk TV’ye göre “sansür” var Türkiye’de de Google’a karşı tepki büyümeye başladı. Ağustos ayı içinde önce Sözcü ve ardından Halk TV, merkezi ABD’de bulunan bu şirketin Türkiye’deki uygulamalarını sert bir dille eleştirdi. Daha kısıtlı ekonomik imkânlarla bağımsız ve tarafsız yayın yapan çok sayıda haber kuruluşu da sesini yükseltmeye başladı. Gazeteciler, Google’ın 4 yıl önce söz vermesine rağmen Türkiye’de özgün habercilik yerine “kopyala-yapıştır” içerikleri öne çıkarmaya devam etmesine de tepki gösteriyor.
Tüketiciler hemen her tür aramada kalitesiz, tık avcılığı yapan, arama motoru optimizasyonu (SEO) hilelerine başvuran birkaç haber sitesinin Google’da öne çıkarılmasından bezmiş durumda. Bağımsız medyanın yöneticileri ve konuyu yakından takip eden gazetecilerle, 2023 ekim ayı itibarıyla Türkiye’de haber medyası ekosistemi üstündeki olumsuz etkileri süren Google algoritmasını konuştuk.
Ercüment İşleyen: Google, ekonomik desteğe ihtiyaç duyan iktidar medyasıyla ortak
Halktv.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Ercüment İşleyen, “Google ülke örgütlenmelerinde genellikle otorite ve merkezi yönetimlerle iyi ilişkiler kurmayı önemsiyor. Bu da tekel olarak kabul edebileceğimiz Google’ın iktidar ile toplum arasındaki medya ilişkilerine müdahil olması sonucunu doğuruyor” dedi.
İşleyen, sözlerini şöyle sürdürdü:
Ülkemizde de özellikle iktidara yakın duran medya yayınlarının izlenme, okunma, takip edilme konusunda yaşadığı sorunlar nedeniyle ekonomik desteğe ihtiyaç duydukları bir sır değil. Google Türkiye’de haber önermeleri ile ilgili algoritmalarında tartışmalı protokoller uygulayarak bir yandan da reklam pastasından iktidara yakın medya kuruluşlarının daha çok pay almasına da aracılık yapmış oluyor. Bu sadece bugün değil gelecekte de kartopu gibi büyüyen bir sorun olarak medya özgürlüğünün önünde duruyor.
Kemal Göktaş: Google’ın tekelleşmiş olması gazeteciler için ciddi bir handikap
Kısa Dalga Genel Yayın Yönetmeni Kemal Göktaş, “Kendi içeriğimizin kalitesi dışında çeşitli dış etkenlerle de uğraşıyoruz. Google’ın arama sonuçlarında iktidar yanlısı basın organlarının üstlerde gösterilmesi bu sorunların başında geliyor. Google’ın bu alanda tekelleşmiş olması gazeteciler için ciddi bir handikap. Dijital dünyada kontrol araçları onların elinde” deyip şunları ekledi: İnternette gazetecilik kapsamına girmeyen birtakım içerikler Google tarafından öne çıkarılıyor. Bu du