Türkiye BRICS'e üye olacak mı? BRICS nedir?

Batı bloğunun dışında kalan Çin ve Rusya, ekonomik olarak 'ittifak' kurabilecekleri bir model arayışındaydı. 2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in katılımıyla 'BRIC' grubu kuruldu.

2010 yılında Güney Afrika'nın da katılımıyla grup, 'BRICS' adını aldı.

BRICS, 'gelişmekte olan ülkelerin ittifakı' olarak biliniyor.

Grup, gelişmekte olan ekonomilerin uluslararası politikada daha fazla söz sahibi olmasını istiyor.

Grubun amacı, dünyanın en önemli gelişmekte olan ülkelerini bir araya getirerek, Batı'daki daha zengin ülkelerin siyasi ve ekonomik gücüne meydan okumaktı.

Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren üye olmaya davet edildi.

Üyeler bir yıl boyunca başkanlık görevini sırayla üstleniyorlar.

Arjantin de gruba davet edilmişti ancak Devlet Başkanı Javier Milei, göreve geldikten kısa bir süre sonra, Aralık 2023'te ülkesinin üyeliğini geri çekti .

BRICS üyeleri, yeni üye kabulü, birliğin yapısı ve birliğe dahil ülkelerin ekonomik ilişkileri gibi önemli konularda, her yıl düzenlenen 'yıllık zirvede' karar alıyor. 

Brezilya ve Rusya'daki önde gelen politikacılar, doların hakimiyetini azaltmak için bir BRICS para birimi yaratmayı önerdiler.

Ancak bu, grubun 2023 zirvesinde tartışılmamıştı.

Üye ülkeler, kendi aralarındaki ticarette sıklıkla ABD dolarını kullanıyorlar.

Öte yandan, 22-24 Ekim'de yapılacak zirve öncesi ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS para biriminin çıkarılması için grubun girişimde bulunacağını kaydetti. 

BRICS ülkeleri arasında Çin ve Rusya gibi 'süper güçlerin' yanı sıra, Güney Afrika ve Brezilya gibi kıtalarında nüfuz sahibi ülkeler de yer alıyor.

Gruba üye ülkelerin toplam nüfusu yaklaşık 3,5 milyar. Bu rakam, dünya nüfusunun %45'ine denk geliyor.

Üye ülkelerin ekonomilerinin toplam değeri 28,5 trilyon doları aşıyor . Bu da küresel ekonominin yaklaşık %28'i demek.

İran, Suudi Arabistan ve BAE gibi petrol devlerinin üye olduğu BRICS  ülkeleri dünya ham petrolünün yaklaşık %44'ünü üretiyor.

BRICS, Batılı ulusların, hükümetlere borç veren Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası (WB) gibi önemli küresel kuruluşlara hakim olduğunu savunuyor.

Grup, gelişmekte olan ekonomiler için 'daha fazla söz ve temsil' görmek istiyor.

Gruba üye olmak için bu yıl başvuru yapan ülkelerin arasında Türkiye'de var.

Türkiye'nin BRICS'e üyelik başvurusu, bütün daimi üyelerin onay vermesi halinde kabul edilecek.

Öte yandan, Türkiye'nin üyeliği önünde bazı engeller de var. 

Örneğin grubun üyelerinden Hindistan, Türkiye'nin Pakistan'la olan yakın ilişkileri nedeniyle üyeliği onaylamayabilir.

Buna karşın Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, devlet haber ajansı TASS'a yaptığı açıklamada, Rusya'nın Türkiye'nin adaylığına olumlu baktığını kaydetti.

BRICS ülkeleri 2014 yılında alt yapıyı canlandıracak yatırımları fonlamak için Yeni Kalkınma Bankası'nı kurdu.

Banka, 2022 yılı sonuna kadar gelişmekte olan ülkelere yeni yollar, köprüler, demiryolları ve su temini projeleri için yaklaşık 32 milyar dolar sağladı.

BRICS grubu aynı zamanda G20'de yer alan ülkelerin çoğunu da bünyesinde barındırıyor.

Rusya, 2024 BRICS zirvesine Ekim ayında Kazan'da ev sahipliği yapacak.

Putin, önümüzdeki ay yapılacak zirveden şunları beklediğini dile getirdi: Brics'in uluslararası finans sistemindeki rolünün artırılması; bankalar arasında iş birliğini geliştirmek ve BRICS para birimlerinin kullanımını genişletmek; vergi ve gümrük makamları arasındaki iş birliğini teşvik etmek

Rusya Devlet Başkanı'nın istekleri gerçekleşirse BRICS, ekonomik olarak Avrupa Birliği gibi üyelerin ekonomik olarak birbirine entegre olduğu bir yapıya dönüşebilir.