Orta Asya'da güç mücadelesi: AB ve Çin'in etkisi, Türkiye'nin konumu

Orta Asya, sahip olduğu kaynaklar ve potansiyeliyle dikkat çekerken, Türkiye'nin bu bölgede nasıl bir rol oynayacağı merak konusu. Ekonomik zorluklar ve iç politikadaki gerilimler, Türkiye'nin bölgedeki etkisini artırma çabalarını zorlaştırıyor.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş, Özbekistan'ın Hive kentinde düzenlenen "Türk Dünyasının Yükselen Yıldızı Olarak Gençlik: Ortak Mirasımız, Ortak Geleceğimiz" temalı konferansta konuştu.

Kurtulmuş, son yıllarda dünya genelinde yaşanan gelişmelerin Türk dünyasını yükselen bir yıldız haline getirdiğini vurguladı.

TÜRK DEVLETLERİNİN KIBRIS TUTUMU

Türk Devletler Teşkilatı üyesi ülkeler, I. AB-Orta Asya Zirvesi'nin ardından Güney Kıbrıs lehine bir bildiriyi imzaladı. Bu durum, geçmişte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni tanıyacakları yönündeki beklentilerin aksine bir gelişme olarak dikkat çekti. Özbekistan eski Dışişleri Bakanı Vladimir Norov, Özbekistan'ın toprak bütünlüğüne saygı ilkesine bağlı kaldığını belirtti.

AB'NİN ORTA ASYA STRATEJİSİ

Avrupa Birliği, Orta Asya'da Türkmenistan hariç dört ülkeyle Gelişmiş Ortaklık ve İş Birliği Anlaşmaları (EPCA) imzaladı. Ayrıca, 2021'de Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi'ne alternatif olarak Küresel Geçit Projesi'ni başlattı. AB, Trans-Hazar Uluslararası Ulaştırma Rotası projelerine 10 milyar avro yatırım yapmayı taahhüt etti ve son zirvede 12 milyar dolarlık yeni yatırım paketi açıkladı.

ÇİN'İN BÖLGEDEKİ ETKİSİ

Çin, Orta Asya'da en büyük ticaret ortağı konumunda. 2023'te Çin ile Orta Asya ülkeleri arasındaki ticaret hacmi yüzde 27 artarak 89,4 milyar dolara ulaştı. Çin, Xi'an'da düzenlenen Çin-Orta Asya Zirvesi'nde bölge ülkelerine 26 milyar dolarlık finansman ve yardım sözü verdi.

TÜRKİYE'NİN ORTA ASYA POLİTİKASI

Türkiye, Semerkand deklarasyonu ile birlikte Orta Asya'da ekonomik işbirliğini artırmayı hedefliyor. 2022'de kurulan Türk Yatırım Fonu, bu çabaların somut bir örneği. Ancak Türkiye'nin ekonomik ve siyasi istikrarsızlıkları, bölgedeki etkisini sınırlıyor. Türkiye'nin, iç politikada demokratik standartlarını ve ekonomik direncini güçlendirmesi gerektiği düşünülüyor. Bu değişim, Türkiye'nin Orta Asya'da daha etkin bir rol üstlenebilmesi için kaçınılmaz görünüyor.

Haber Kaynağı : 12punto