Suriye'nin 'geçici anayasası' belirlendi: İslam hukuku temel kaynak olacak... Şara ve SDG arasında gerilim

12punto DIŞ HABERLER

Suriye Geçiş Hükümeti, Şara tarafından imzalanan geçici anayasanın ülkede huzur ve güven ortamının inşasına katkıda bulunacağını belirtti. Yeni anayasa, Suriye Devlet Başkanı'nın Müslüman olmasını zorunlu kılarken, İslam hukukunun yasama için temel kaynak olmasını şart koştu. Belgede, ülkenin resmi adının 'Suriye Arap Cumhuriyeti' olarak korunması öngörüldü. YPG/PKK'nın uzantısı SDG, yeni anayasa metnine tepki göstererek, metnin Suriye'de barış sürecini olumsuz etkileyebileceğini bildirdi. Bu tepki, SDG ve Şara yönetimi arasında 10 Mart'ta imzalanan 8 maddelik uzlaşma anlaşmasının ardından geldi.

Şara, Mart ayının başında yedi kişilik bir anayasa komitesi kurarak geçiş dönemi için hukuki çerçeve hazırlama görevi verdi. Komitenin başkanı Dr. Abdülhamid el-Awak, beyannamenin toplumsal güvenlik ile haklar ve özgürlükler arasında denge kurmayı hedeflediğini ifade etti. El-Awak, devlet başkanının geçiş döneminde olağanüstü hal ilan etme yetkisine sahip olacağını da sözlerine ekledi.

Reuters'ın haberine göre, yeni kurulacak 'Halk Meclisi'nin yasama yetkilerini tamamen elinde bulunduracağı açıklandı. Belgeye göre, meclis üyelerinin üçte ikisi, Şara tarafından seçilen bir komite tarafından atanacak. Kalan üçte birlik kısım ise doğrudan devlet başkanı tarafından belirlenecek. Kalıcı anayasanın hazırlanması için ayrı bir komite oluşturulacağı kaydedildi.

Suriye'de çoğunluğu Nusayri olmak üzere, Hristiyan ve Sünnileri de içeren katliamın ise devam ettiği iddia edildi. Sosyal medyada, Şam Valisi Mahir Merwan'ın Lazkiye ve Tartus'taki katliamlara katıldığını 'video görüntülerle duyuran' bir şahısla görüşme gerçekleştirmesine tepki gösterildi.

HTŞ'nin Şam Valisi olarak atadığı Mahir Merwan

SDG ŞARA'YA TEPKİ GÖSTERDİ

Suriye’nin kuzeydoğusunu kontrol eden YPG/PKK'nın uzantısı Suriye Demokratik Güçleri (SDG), geçici anayasayı sert bir dille eleştirerek reddetti. SDG, beyannamenin eski Baas rejiminin politikalarını andırdığını ve Kürtler ile Hristiyanlar gibi etnik ve dini azınlıkları görmezden geldiğini öne sürdü. Yayımlanan açıklamada, ''dar görüşlü uygulamaların ve çağ dışı siyasi fikirlerin, Suriye'yi geriye götürebileceği ve anlaşmazlıkları derinleştirebileceği'' uyarısında bulunuldu.

SDG, anayasanın ademimerkeziyetçi bir yapıya dönüştürülmesi ve farklı toplulukların haklarının daha güçlü şekilde korunması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, yürütme erkine sınırsız yetkiler tanındığını belirterek, bunun adil bir yönetim için yetersiz olduğunu ifade etti.

Suriye Cumhurbaşkanlığı, SDG'nin devlet kurumlarına katılacağını duyurdu. Suriye Hükümeti ile SDG arasında 8 maddelik bir anlaşma imzalandı. ABD ordusunun korumasında Şam'a giden SDG yöneticisi Mazlum Abdi, Şara ve Geçiş Hükümeti yetkilileriyle bir görüşme gerçekleştirdi. Abdi ve Şara, YPG/PKK unsurlarının Suriye'ye entegrasyon sürecine ilişkin bir anlaşma imzaladı.

Şara yönetimi ve YPG/PKK'nın siyasi ayağı SDG arasında imzalanan anlaşmanın maddeleri şu şekilde:

1- Tüm Suriyelilerin, dini ve etnik kökenlerine bakılmaksızın, devlet kurumlarında temsil edilme ve siyasi sürece katılma haklarının yeterlilik temelinde garanti altına alınması.

2- Kürt toplumu, Suriye devletinde asli bir topluluktur ve Suriye devleti, Kürt toplumunun vatandaşlık haklarını ve tüm anayasal haklarını garanti eder.

3- Suriye topraklarının tamamında ateşkes sağlanması.

4- Kuzeydoğu Suriye'deki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır kapıları, havaalanları ve petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere Suriye devletinin yönetimine entegre edilmesi.

5- Tüm yerinden edilmiş Suriyelilerin köylerine ve kasabalarına dönmelerinin sağlanması ve Suriye devleti tarafından korunmalarının temin edilmesi.

6- Suriye devletinin, ülkenin birliğini tehdit eden tüm tehditlerle mücadelesinde desteklenmesi.

7- Bölünme çağrılarını, nefret söylemini ve Suriye toplumunun tüm bileşenleri arasına nifak tohumları ekme girişimlerini reddediyoruz.

8-Yürütme komiteleri, bu anlaşmanın uygulanması için mevcut yılın sonuna kadar çalışacaktır.

SDG, geçtiğimiz hafta Şam yönetimiyle yapılan anlaşma çerçevesinde sınır kapıları, petrol sahaları ve bir havaalanının hükümete devredileceğini duyurdu. Uzmanlara göre, SDG savaşçılarının Suriye’nin yeni ordusuna nasıl entegre edileceği konusu netlik kazanmadı.

TÜRK YETKİLİLER ŞAM'DA

Geçici anayasanın imzalandığı gün, Türkiye’den Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve MİT Başkanı İbrahim Kalın'ın da aralarında bulunduğu bir heyet 14 Mart'ta Şam'a gitti.

Heyet, Şara ve diğer yetkililerle yaklaşık üç saat süren görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelerde, Türkiye-Suriye ilişkileri ve bölgedeki güncel gelişmeler ele alındı.

Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de kapsayıcı bir geçiş hükümeti kurulması gerektiğini savundu. Pedersen, sivillere yönelik şiddet olaylarının soruşturulması gerektiğini vurguladı.

Haber Kaynağı : 12punto