Trump'ın vergi kararlarının sonuçları ne olur? 'Ticaret savaşının başlaması artık engellenemez'

Hazal Güven - 12punto.com.tr 

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, kampanya kapsamında sık sık tekrarladığı kararını resmen açıkladı. Trump, kendine ait sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada; Meksika ve Kanada’dan gelen tüm ürünlere yüzde 25, Çin’den gelen ürünlere ise ilave ek yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacağını bildirdi. Trump kararının gerekçesini ise; göç dalgasını ve ülkeye uyuşturucu ihracatını engelleme olarak açıkladı. 

Trump’ın ekonomide bomba etkisi yaratacak ve belki de tüm ülkeleri etkileyecek açıklamalarını 12punto’ya değerlendiren Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi Direktörü Sinan Ülgen, Trump’ın seçim kampanyası sürecindeki açıklamalarını hatırlattı. Ülgen, “Trump’ın bu açıklamaları aslında seçim döneminde yaptığı açıklamalar göz önüne alındığında çok büyük bir sürpriz değil. Çünkü seçim döneminde de Trump, iktidara gelirse Çin’e yönelik ithalat vergilerini yüzde 60’a yükselteceğini, bütün diğer ticari ortaklar için de yüzde 10-20 arasına ilave vergi getireceğini söyledi” ifadelerini kullandı.

‘ULUSLARARASI TİCARET KURALLARINA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİN İHLALİ’

Ülgen, açıklamalarına şöyle devam etti: 

“Bu açıklama aslına Amerika’nın uluslararası ticaret kurallarına yönelik yükümlülüklerin bir ihlali. Çünkü ülkelerin böyle tek taraflı olarak gümrük vergilerini artırabilme hakları, imkanları hukuken yok. Bunu ancak bir ithalat baskısı bunu ancak bir ithalat baskısı olması durumunda ve o ürün temelinde yapabiliyorlar. Uluslararası ticaret hukuku buna imkan tanıyor. Burada Trump bu kararları toplam ithalat için uygulamaya gideceğini söyledi. Zaten bu Amerika’nın Dünya Ticaret Örgütü nezdindeki yükümlülükleriyle de çelişiyor.

Seçim döneminde Trump bu uygulamayı yapacağını söylerken özünde bunu Amerika’daki üretimi korumak üzere ve dolayısıyla korumacı bir önlem olarak dile getirmişti. Fakat dünkü açıklamadaki farklılık; şimdi bunu doğrudan bir siyasi hedefe yönelik yapacağını açıklaması oldu. Buradaki siyasi hedef de Kanada, Meksika’dan gelen hem uyuşturucu trafiği hem yasadışı gücün durdurulmasına yönelik bir baskı unsuru olarak bu yaptırım silahını kullanacağını açıklaması.” 

‘TİCARET SAVAŞININ BAŞLAMASI ARTIK ENGELLENEMEZ’

Trump’ın açıklamalarına ilişkin, “Bir ticaret savaşının başlaması artık engellenemez” diyen Sinan Ülgen, şu ifadeleri kullandı: 

“Bugüne kadar özellikle 2. Dünya Savaşı sonrası oluşturulan Breton Woods sistemi gibi yerlerin kurucusu olmuş, bunun gibi çok taraflı, kural temelli, uluslararası sistemin ilerletilmesine katkıda bulunmuş ve savunucusu olmuş en büyük Batılı ekonomik gücün bu kurallardan bu derece ayrılmasının çok derin sonuçları olacaktır. Bir kere bir ticaret savaşının başlaması artık engellenemez. Eğer tabii ki iktidara geldiğinde bu politikalarda bir değişikliğe gitmezse Trump. Çünkü Çin’e karşı alacağı bu tedbirlere karşı Çin bu sefer Amerika’ya gidemeyen ihracatını başka pazarlara yöneltmek zorunda kalacak. Buna Türkiye de dahil. O zaman Avrupa gibi, AB gibi yerlerde bu sefer Çin’e karşı ilave korumacılık uygulayacaklar. Amerika’nın bu DTÖ kurallarına aykırı tedbirlerine karşı da bir tepki olacak ve böyle bir ticaret savaşının içinde bulacağız kendimizi. Bugüne kadarki ticaret savaşlarından farkı ise böylesi bir dönemin çok daha kapsamlı olması. Çünkü bugüne kadarki ticaret savaşlarına baktığınızda belli başlı birtakım sektörlerdeki anlaşmazlık nedeniyle buradan doğan bir ticaret savaşından belki bahsedebiliyorduk. Daha sınırlıydı kapsamı. Burada herhangi bir sınır yok. Bütün ekonomileri kapsamına alan bir geniş ölçekli ticaret savaşından bahsediyor olacağız. Bu dünya ekonomisi tarafından da çok büyük bir olumsuzluk. Çünkü hem enflasyonist sonuçları olacak hem tedarik zincirleri üzerinde birtakım kırılmalar yaratacak hem de çok taraflı, kural temelli uluslararası ticaret sistemine yönelik büyük bir risk teşkil edecek. Trump’ın maalesef açtığı kapı bu.”

Haber Kaynağı : 12punto