Uzmanlar ‘Vergi Reformu’nu masaya yatırdı: ‘Hissedilen yük çok yüksek’

Atılım Üniversitesi Maliye Bölümü’nün, 14 Mayıs Salı günü düzenlenen “Vergi Reformuna Yeni Perspektifler” ismiyle düzenlediği panele çok sayıda uzman ve öğretim üyesi katıldı.

Vergi reformunun tartışıldığı panele Atılım Üniversitesi Maliye Bölümü Başkanı Prof. Dr. Doğan Cansızlar’ın yanı sıra Maliye Bölümü Öğretimi Üyesi Prof. Duran Bülbül ve Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu ev sahipliği yaparken, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, Ankara Üniversitesi SBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Özkök Çubukçu ve Vergi Baş Müfettişi Ertan Güvendi katıldı.

Maliye Bölümü Başkanı Prof. Dr. Doğan Cansızlar, vergi sistemi içinde dolaylı ve dolaysız vergiler arasında makul bir denge kurulmasının vergilendirmede adaletin sağlanması bakımından oldukça önemli olduğunu kaydettiği konuşmasında, vergilemenin sosyal ve ekonomik etkilerinin de dikkate alınarak bir vergi sisteminin oluşturulabilmesinin zorunlu olduğunu ifade etti.

Cansızlar, ‘reform’ adı altında sadece vergiler artırılıp köklü harcama reformu yapılmadığı ve bunların bütüncül bir program çerçevesinde yapılmadığı müddetçe bu reform sonuçlarından beklenen faydanın sağlanamayacağını hatırlattı.

Öte yandan Cansızlar, şu önerilerde bulundu:

-Son dönemde her 1,5 yılda bir yapılan vergi aflarına, vergi algısı ve vergi ödeme bilincine zarar vermesi nedeniyle son verilmesi

-Uygulamada sorunlara sebep olabilecek servet vergisi yerine eskiden sistemde var olan servet beyanı, gider esası ve hayat standardı gibi uygulamaların tekrar getirilmesi

-Kayıt dışı / Kara para aklama ile mücadele ve ayrıca ek vergi geliri imkanı sağlayacak vergi cennetleri ile ilgili kararnamenin çıkarılması

-Vergi harcamaları ile ilgili istisna ve muafiyetlerin gözden geçirilerek azaltılması

-Kripto varlıklar dahil, dijital ekonominin vergilendirilmesi kapsamında da mali amaçla getirilecek yeni vergilerle, sermayenin ülkeden kaçmasına yol açmaması ve düzenlemelerin uluslararası düzenlemelere paralel yapılması

-Tasarruf tedbirlerine uyulmaması ile ilgili yerinde denetim ve hesap verilebilirlik çerçevesinde yeni ve ilave mali ve cezai yaptırımların getirilmesi

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı ise, dolaylı vergiler yüksek olduğu için de gelişmişlik seviyesinin düşebileceğine işaret etti.

Batı, Türkiye’de dolaylı vergilerin payının azaltılması ve beyanname sisteminin yaygınlaştırılması gerektiği tavsiyesinde bulunarak stopaj, muafiyet ve indirim gibi uygulamaların azaltılması gerekliliğine vurgu yaptı. Geçici vergi kanunlarının çok fazla sayıda olduğuna ve mevzuatın sadeleştirilmesinin önemine dikkat çekti. 

Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, gelir vergisinde «net artış teorisi» benimsenmesini, tüm gelirlerin beyannamede toplanmasını ve beyan edilmesini, asgari geçim indiriminin yeniden ve herkese getirilmesi gerektiğini ve vergi harcamalarının kapsamının gözden geçirilmesi gerektiğini savundu. 

Servet vergilerine ilişkin olarak ise Saygılıoğlu, bu vergilerin fiskal yönünün zayıf olduğunu hatırlatarak burada sadeleştirmeye gidilmesi gerektiğini ifade etti. Saygılıoğlu, veraset vergilerinin ve değerli konut vergisi gibi vergilerin kaldırılması çağrısında bulundu.

Geçmişte ve farklı coğrafyalarda uygulanan bazı önemli vergi reformlarının ve bunların sonuçlarının ne olduğuna bakılarak yaklaşmanın tecrübeler verdiğini belirten Prof.Dr. Dilek Özkök Çubukçu bu bağlamda özellikle en küresel sonuçlardan birinin Katma Değer Vergisi reform olduğunu belirtti. 

Özkök, ayrıca Fransız vergi sisteminden kaynaklanan verginin bugün dünyadaki 160 ülkede uygulandığını söyledi.

Özkök, vergi reformunun tek taraflı bir yasama işlemi olmadığınının altını çizerek vergilendirme kapsayıcılık ve taraflar arası iletişimin vergi sistemindeki sorunları çözüme kavuşturmakta başlıca kuralı olduğunu belirtti. 

Prof. Dr. Duran Bülbül ise, gelir üzerinden alınan vergilendirmede bir dizi önerilerde bulundu.

Bülbül, önerilerini şu şekilde sıraladı.

Gelir üzerinden alınan vergiler için tarifelerin yeniden düzenlenmesi, ücret gelirlerinin sabit oranda vergilendirilmesi, ücretlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesi; harcamalar üzerinden alınan vergilerde ise harçların makul düzeyde alınması, ÖTV’nin kapsamının genişletilmesi; servet üzerinden alınan vergilerde emlak vergisinin gerçek satış bedeli üstünden vergilendirilmesi, değerli konut vergisinin matrahının değiştirilmesi, motorlu deniz taşıtlarının MTV’nin konusuna dahil edilmesi

Vergi Baş Müfettişi Ertan Güvendi ise, Türkiye’de vergi yükünün OECD ortalamalarına göre oldukça düşük kalmasına rağmen hissedilen vergi yükünün çok yüksek olduğunu hatırlatarak Türkiye’de kayıt dışı ekonominin yüksekliğine ve yaptırımların yetersizliğine değindi. 

Güvendi, Etkili bir reform için vergi kaçakçılığıyla mücadelenin önemine vurgu yaptı. “Vergi asla sadece vergi değildir!” diyen Güvendi, verginin bir sosyal mühendislik işi olduğunu söyledi.

Haber Kaynağı : 12punto