Yerimizi nasıl biliyorlar: GPS nasıl çalışır? Haritalar konum takibini nasıl yapıyor?

İnsan hayatını önemli ölçüde kolaylaştıran GPS projesinin temelleri, 1960'lı yıllara dayanıyor. Bu proje, pek çok gizli mühendislik çalışmasının ürünü olarak hayata geçirildi. ABD Savunma Bakanlığı, GPS teknolojisini 1973 yılı başlarında 24 uydu ile çalışacak şekilde tasarladı. Ancak, projenin tam olarak işler hale gelmesi 1994 yılı sonlarına kadar gerçekleşmedi. GPS, o dönemde mühendisler Bradford Parkinson, Roger L. Easton ve Ivan A. Getting'in katkılarıyla bugünkü halini aldı.

GPS NEDİR?

Global Positioning System (GPS), hava, deniz ve kara yolculuğu için konum, hız ve zaman verilerini senkronize etmek amacıyla uydular, GPS alıcıları ve algoritmalar kullanan bir navigasyon sistemidir. Bugün, cep telefonlarından arabalarımıza, akıllı saatlerden insansız hava araçlarına (İHA) kadar pek çok alanda kullanılan GPS, haritada bulunduğunuz konumu göstererek, kaybolmayı neredeyse imkansız hale getiriyor. GPS uyduları, dünya merkezli altı yörünge düzleminde, her biri dört uyduya sahip olmak üzere 24 uydudan oluşan bir takımyıldızdan meydana gelir. Ancak, günümüzde yalnızca 18 uydunun aktif olarak çalıştığı belirtiliyor.

GPS NASIL ÇALIŞIYOR?

GPS, trilaterasyon adı verilen bir teknikle çalışır. Konum, hız ve yüksekliği hesaplamak için kullanılan bu teknik, uydulardan gelen sinyalleri toplayarak konum bilgilerini elde eder. Trilaterasyon, açıları değil, mesafeleri ölçen bir tekniktir. Yörüngede dönen GPS uyduları, dünya üzerindeki bir GPS cihazına sinyaller gönderir. Bu sinyaller sayesinde cihaz, dünya üzerindeki konumunu hesaplayabilir. GPS cihazı, en az 4 GPS uydusundan gelen sinyalleri alarak doğru bir konum belirlemesi yapar.

GPS HANGİ ALANLARDA KULLANILIYOR?

GPS teknolojisi, pek çok sektörde yaygın olarak kullanılan güçlü bir araçtır. Harita mühendislerinden askeri kuruluşlara, pilotlardan tekne kaptanlarına, ilk müdahale ekiplerinden madencilik ve tarım sektörlerinde çalışanlara kadar çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. GPS ayrıca, hassas hız ölçümleri, konum tespiti, konum takibi ve navigasyon gibi işler için de kullanılır. GPS teknolojisi, neredeyse tüm hava koşullarında çalışabilir.

GPS VE ASKERİ KULLANIMI

GPS, özellikle askeri alanda kritik bir rol oynar. Keşif, gözetleme, istihbarat toplama ve İHA görevlerinde GPS teknolojisi büyük bir yardımcıdır. Ayrıca, dağlık arazilerde hedef konumlarının belirlenmesi ve askeri silahların hedeflere doğru bir şekilde yönlendirilmesi için GPS kullanılır.

GPS İLE KONUM TAKİBİ NASIL YAPILIR?

Bir kişinin izni olmadan konum takibi yapmak kesinlikle yasadışıdır. Apple’ın geçtiğimiz yıl piyasaya sürdüğü AirTag cihazı, amacı dışında kullanıldığı için eleştirilerin odağı haline geldi. Bu yüzden konum takibini netleştirmek gerekebilir. Yasal yollarla, hiç kimseyi haberi olmadan takip edemezsiniz. Ancak, örneğin Google’ın Haritalar uygulamasında yer alan Konum Paylaşımı özelliği sayesinde kullanıcılar, gerçek zamanlı konumlarını arkadaşları ve aileleriyle paylaşabilir. Kullanıcı tarafından aktif hale getirildiğinde, paylaşılan kişiler; konum bilgisi, yakın zamanda bulunulan yerler, seyahat şekli ve cihaz bilgileri gibi özel detaylara erişebilir. Ayrıca, bu bilgiler uygulama kullanımda olmasa bile güncellenir.