Kadınların seçme ve seçilme hakkı 91 yaşında: 'Eşit temsil için mücadele sürüyor'

Türkiye’de kadınlar, 5 Aralık 1934’te seçme ve seçilme hakkını kazandı. Bu tarih, sadece hukuki bir kazanım değil, kadınların eşit yurttaşlık talebinin karşılık bulduğu, yıllarca süren mücadelelerin sonunda elde edilen bir zaferdir. Ancak 91 yıl sonra bile, kadınların politikada yeterli temsili hala sağlanabilmiş değil.

EŞİT TEMSİL MÜCADELESİ DEVAM EDİYOR

KA.DER (Kadın Adayları Destekleme Derneği) Genel Başkanı Yeşim Akpolat, kadınların eşit temsili için mücadelenin durmaksızın devam ettiğini belirtti ve “Eşit temsil mücadeleyle kazanılır; geri dönüş yoktur” dedi. Akpolat, kadınların kazandığı hakların kalıcı olması için her zaman sahip çıkılması gerektiğini vurguladı.

Türkiye, kadınlara siyasi hakları konusunda öncü ülkelerden biri olsa da, siyasi temsilde hala büyük bir eşitsizlik bulunuyor. 1935'te Meclis’e giren ilk 18 kadın milletvekiliyle başlayan süreç bir daha ilerlemedi. Günümüzde, kadın temsili hala yüzde 20’nin altında. Yerel yönetimlerde ise belediye başkanlarının yalnızca %3’ü, belediye meclislerinin ise %11’i kadınlardan oluşuyor. Bu durum, siyasetteki yapısal dışlamanın açık bir göstergesidir.

Bugüne kadar, Türkiye'nin 17 ilinde hiç kadın milletvekili seçilmedi. Kırklareli, Kırıkkale, Kilis, Rize, Artvin gibi iller bu grupta yer alıyor. Bu, sadece kadın temsili eksikliğini değil, coğrafi eşitsizliği de gözler önüne seriyor. Türkiye'nin farklı bölgelerinde kadınların siyasete katılımı hala büyük engellerle karşı karşıya.

2023 seçimlerinde üç ilde kadın milletvekilleri seçildi: Giresun, Nevşehir ve Osmaniye. Bu gelişme olumlu olmakla birlikte, hala 17 ilde sıfır kadın vekil olması, ilerlemenin yavaş ve adaletsiz olduğunu gösteriyor. Kadınların eşit temsili için daha fazla adım atılması gerektiği açık.

CAM TAVANLARI KIRMAK İÇİN HAREKETE GEÇİLMELİ

KA.DER, kadınların eşit temsili için siyasi partilere şu çağrıyı yaptı: “Cam tavanları kırmak için bekleyemeyiz; siyasi partilerin sorumluluktan kaçma lüksü yok.” Kadınların eşit temsili sağlanmadığı sürece, toplumun gerçek ihtiyaçlarını yansıtan politikalar üretilemez ve demokrasi eksik kalır.

KA.DER, tüm siyasi partilerin, fermuar sistemi gibi eşitlikçi adaylık süreçlerini benimsemeleri gerektiğini belirtti. Ayrıca, kadınlara yönelik siyasi şiddet, mobbing ve nefret söylemi gibi durumların cezasız kalmaması gerektiği vurgulandı. Kadınların karar alma mekanizmalarında en az yarı yarıya temsil edilene kadar mücadeleye devam edileceği ifade edildi.

“91 YILDIR MÜCADELE EDİYORUZ, VAZGEÇMİYORUZ”

Kadınların seçme ve seçilme hakkı 91 yıl önce kazanıldı, ancak bu hakka sahip çıkmak ve ilerletmek için mücadele etmek gerekiyor. KA.DER, kadın örgütlerinin, aktivistlerin ve feminist hareketin bu ülkeye kazandırdığı dönüşüm gücünü bir kez daha hatırlattı. Eşit temsil, sadece bir hak değil, demokrasinin sağlıklı işlemesi için bir zorunluluk olarak görülmeli.

Kadınların eşit temsili için yapılan mücadelenin 91. yıl dönümünde, KA.DER bir kez daha güçlü bir mesaj verdi: "Eşit temsil mücadeleyle kazanılır. Mücadele bizdedir. Güç bizdedir. Geri dönüş yoktur."

Haber Kaynağı : 12punto