Prof. Dr. Duran Bülbül'den ekonomi yorumu: 'İktidar seçimden sonra IMF'nin kapısına gidecek'

Ezgi Sivritepe-12punto.com.tr

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayı enflasyonu ENAG'dan fazla açıkladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise Piyasa Katılımcılar Anketi'nde yıl sonu dolar beklentisini revize etti. Hazine ve Maliye Bakanlığı 2024 Şubat Ayı Merkezi Yönetim Bütçe Gelişmelerini paylaştı. Ekonomideki güncel verileri Prof. Dr. Duran Bülbül 12punto.com.tr'ye değerlendirdi. 

TÜİK’TEN BİR İLK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve ENAG geçtiğimiz günlerde şubat ayı enflasyon raporunu açıkladı. TÜİK'e göre şubat ayı enflasyon yüzde 4,53 olurken; ENAG şubat ayı enflasyonu yüzde 4,32 olarak açıklamıştı. TÜİK'in ilk defa ENAG'dan daha yüksek enflasyon verisi açıklamasını Bülbül, şu şekilde değerlendirdi:

"TÜİK'in yüksek açıklaması ENAG'ın düşük açıklaması bir borç alma kriteri değildir. Zaten siyasi iktidar seçim sonrası IMF kapısına gidecek ve borç yapılanması isteyecektir. Siyasi iktidar genellikle kaynakları meçhul olan Orta Doğu ülkelerinden borçlanmaya gitmişti ve yüksek faizle borçlanmıştı. ENAG'ın ilk defa enflasyonu düşük açıklaması aslında üstündeki baskıyı hissetmek için olmuş olabilir. Piyasadaki reel enflasyon, ENAG'ın da TÜİK'in de açıkladığı enflasyon oranının üzerinde o nedenle enflasyonun biraz yüksek olmasının tek bir gerekçesi var. Artık önümüzde bir ücret yenileme süreci olmadığı için; memur, çalışan, emekli ücretleri yenilenmeyeceği için bu sefer TÜİK reel enflasyonu açıklamaya yöneldi. Şimşek'in "biz reel zeminlere yöneleceğiz" açıklamasına uygun bir veri, bir de Merkez Bankası'nın yönetiminin şu anki siyasi iktidarla, açıkladığı ekonomi politikaları çelişki halinde"

“ENFLASYON YÜZDE 60’A TIRMANACAK”

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Piyasa Katılımcılar Anketini açıkladı. Ankete göre, yıl sonu dolar beklentisi 40.53 TL olarak değiştirildi. Bülbül, bu değişikliği şu şekilde yorumladı:

"Daha önce açıkladıkları yıl sonu dolar 29 civarındaydı. Aslında fiilen yüzde 50'lik bir sapma yani siyasi iktidarın aradan daha 3 ay geçmeden enflasyon ya da döviz oranlarında yüzde 50'lik bir sapma oluyorsa bu yaklaşık olarak 2024'ün sonuna doğru yüzde 100'lük bir sapmayla karşı karşıya gelinebileceğini göstermektedir. Bana göre, enflasyon hiçbir şekilde enflasyon yüzde 60’ın altıma düşmeyecek ve reel olarak yüzde 100’ün üzerine çıkacaktır”

DOLARIN SEYRİ NE OLACAK?

Bülbül, ayrıca yıl sonu dolar beklentisini ise şu şekilde ifade etti, "Doları, IMF'den kredi alıp yeni bir istikrar programı hazırlarlarsa 45-50 bandında tutabilirler. IMF ile ciddi bir anlaşmaya girmezlerse; ki istikrar programını şu şekilde açıklayayım; yoksul halk ya da emekliler ödeyecektir. Tüm dünyada böyle yapılır, sermaye sınıfı ödemez. Genellikle böyle durumlarda sermaye sınıfına yoksul halktan bir servet transferi yapılır. IMF politikaları zaten yoksul, çalışan ve emekçiler üzerinden sermaye sınıfına servet transferi yapmak üzerine kurulmuştur. Bu nedenle şunu söylüyorum, IMF programlarını uygularlarsa 45 civarında tutabilirler böyle bir anlaşma olmazsa dolar 60 TL’ye doğru tırmanacaktır”

AÇIĞIN EN TEMEL SEBEBİ SEÇİM FİNANSMANI

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 Şubat Ayı Merkez Yönetim Bütçe Gelişmelerini açıkladı. Açıklamaya göre, bütçe 153 milyar 798 milyon TL açık verdi. Bülbül bütçenin açık vermesine ilişkin, "Bu yılın sonunda bütçe açığının 5 trilyon olacağı anlamına gelir. Bütçe açığıyla ilgili temel sorun şu; bir yanda hazinenin açığı var bir yanda da kamunun ve bütçenin açığı var. Mart ayında bu açık kapanacaktır. Gerekçesi de şu; mart ayında gelir vergisi;nisan ayında kurumlar vergisi beyan edilecek ve ödemesi başlayacak.Bütçe bir lokal düzenlemeye gidecek ama esas kaynak seçimin finansmanıdır. Yani siyasal iktidar bütçeyi seçim kaynaklarına kullanıyor ve açığın en temel nedeni budur"  şeklinde konuştu.

Bülbül, Bakan Şimşek'in yıl sonu ekonomideki iyileşmeleri için söylemlerini aktardığımızda şu ifadeleri kullandı:

"Mehmet Şimşek'in bu zamana kadar ki söylemleri tutmamıştır. Daha doğrusu Şimşek'in söylemleri ile iktidarın uygulamaları arasında ciddi çelişkiler var. Şimşek, "biz reel zemine döneceğiz" dedi ama bir türlü Şimşek'in istikrar politikaları, uyguladığı politikalar tamamen halkın üzerine zam ve sürekli vergi politikası olmuştur ki bunun içinde bir maliye bakanı olmaya gerek yok. Şimşek, ortaya yeni bir şey koymamıştır. O nedenle, Şimşek inandığı bir politika yapsaydı bütçe 5.5 triyondan 11 trilyona çıkmış olmazdı. Bu şu anlama geliyor, genişletici bir maliye politikası, enflasyonist bir ekonomi politikası izleyecekleri anlamına geliyor. Yaklaşık olarak bunun göstergesi şudur;  sadece son iki ayda Merkez Bankası 24 milyar TL para bastı. Şimşek, gerçekten sıkı para politikası ile karşılıksız 24 milyar TL para bastı. Siyasi iktidarın sıkı para politikası sadece yoksullar ve emekli üzerine kurulmuştur ve temel olarak burada ki temel sorun şudur, milli geliri yaklaşık olarak yüzde 90'nı bu ülkedeki yüzde 10'luk kesim alıyor; yüzde 90'lık kesim ise yüzde 10'u bölüşüyor" 

"SERMAYENİN İKTİDARI"

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, oda ve borsa başkanlarıyla bir araya geldiği toplantıya ilişkin çıkan iddalara yönelik sorduğumuz soruya Bülbül, şu şekilde yanıt verdi:

"Bütçeye yaklaşık olarak 2.4 trilyonluk faiz giderleri oranı koymuşlar. Burada da ciddi bir sapma var. Önümüzdeki yüksek faiz politikası açısından baktığımızda yaklaşık olarak bütçeye getireceği yük 2.4 trilyon yani 5 trilyona yakın bir faiz harcamasına karşı karşıya kalacağız. Yani ciddi bir borçlanma yaşanacak. Bunu vergilerle ve fiyat artışlarıyla kapatmaya çalışacaklar. Önümüzde yaklaşık olarak 2024'ün sonuna kadar bugünkü fiyatları baz alırsak yaklaşık olarak fiyatlar yüzde 100 artacak bu da halkın yüzde 100 oranında fakirleşmesi demek.

Odalar ve Borsalar Birliği Başkanıyla, hükümetin Maliye Bakanı, borsalar birlilğini temsil eden vatandaşlar kol kola. Yoksulu nasıl sömürürüz, nasıl buraya transfer ederiz derdinde. Orada söylediklerinin inandırıcılığı yok. Şunun için yok; enflasyonun yüzde 150'nin üzerinde olduğu bir yerde siz Merkez Bankası para politikası faizi yüzde 45 ise piyasada bu zenginlere para satıyorsunuz. Zaten onlar yüzde 100 kar ediyorlar. Aynı yoksul kesim; konut ve taşıt kredisi alamıyor. Bundan dolayı iktidar, sermayenin iktidarıdır” 

Haber Kaynağı : Ezgi Sivritepe