James Webb'den büyüleyici bir keşif: ''Kızıl Canavarlar''

JAMES WEBB UZAY TELESKOBU

Uzaya gönderilmiş en güçlü Teleskob olan James Webb Uzay Teleskobu (JWST), NASA'nın kızılötesi astronomiye yönelik geliştirdiği bir uzay teleskobudur. İnsanoğlunun bitmek bilmeyen merakını ve evrenin gizemlerini çözme arzusunu en üst düzeyde temsil eden James Webb Uzay Teleskobu, bilim faaliyetlerinin ilk yılında astronomların beklentilerini aştı ve çarpıcı görüntülerle dünyayı büyüledi.

Teleskop, Büyük Patlama'nın gerçekleştiği dönemden (yaklaşık 13,7 milyar yıl önce olduğu tahmin ediliyor) bir milyar yıl sonra oluşan, büyüklükleri ortalama Samanyolu kadar olan üç 'Kızıl Canavar' galaksisine ait görüntülere ulaştı.

ERKEN EVRENDE ÜÇ GALAKTİK ''KIRMIZI CANAVAR'' KEŞFEDİLDİ

Araştırmacılar, genel olarak kabul gören kozmolojik bir model olan Lambda Soğuk Karanlık Madde, yani LCDM'ye (Büyük Patlama teorisinin üç ana bileşenden oluşan matematiksel bir modeli) göre bu 'Kızıl Canavar' galaksilerin erken evrende aslında var olmaması gerektiğini söylüyor.

Söz konusu çalışmanın yazarlarından olan Bath Üniversitesi'nin Ekstragalaktik Astronomi Hiroko Sherwin Kürsü Başkanı Stjn Wuyts, yaptığı açıklamada "Örneklem arasında böylesine devasa boyutlardaki üç canavarın bulunması, çözmemiz gereken heyecan verici bir bulmacayı da beraberinde getiriyor.

Galaksi evrimindeki birçok süreç, gazın yıldızlara dönüşümünü kısıtlayan bir hız sınırını gerektirir. Ancak bu kızıl canavarlar, bu engellerin çoğundan kendisini soyutlamış gibi görünüyor" diyor.

JWST, ilk kez devasa boyutlardaki antik galaksileri tespit etmiş değil. Zira bu üç galaksi, astronomların erken dönem galaksilerin nasıl oluştuğuna dair anlayışlarını sorgulamalarına neden olan bir dizi keşfin de son halkası durumunda.

GİZEMLİ GALAKSİLER

Araştırmacıların keşfedilen bu üç galaksiye Kızıl Canavar adını vermesinin altında, devasa boyutları ve içerisinde yüksek miktarda toz barındırması yer alıyor. Galaksinin bu özellikleri, teleskop görüntülerinde kendilerine belirgin olarak görünecek şekilde kızıl bir görünüm kazandırıyor.

KIZIL CANAVARLAR

İncelenen galaksilerin çoğu mevcut modellere uyarken, üç tanesi şaşırtıcı derecede büyük çıktı; bunlar Kızıl Canavarlar'dı.

Araştırmacılar, en yaygın kabul gören kozmolojik model olan Lambda Soğuk Karanlık Madde (LCDM) modeline göre bu 'Kızıl Canavar' galaksilerinin var olmaması gerektiğini belirtti.

Araştırmanın sonuçlarını 13 Kasım'da Nature dergisinde yayınlayan gökbilimciler, galaksilerin kütle çekim gazını yakalayan ve bunu kütleçekimsel olarak bağlı yapılara zorlayan devasa karanlık madde etrafındaki yuvarlak yıldız bulutu içinde oluştuğuna inanıyor.

Bu gazın en fazla yüzde 20'si yıldızlara ve galaksilere dönüşüyor. Bu nedenle galaksilerin devasa boyutlara ulaşması çok daha uzun zaman alıyor.

Ancak yeni keşfedilen Kızıl Canavarlar, görünen o ki bu görüşe meydan okuyor. Araştırmacılar, bu galaksilerin mevcut büyüklüklerine ulaşabilmeleri için kozmolojik tarihten daha sonra oluşan galaksilere göre yaklaşık iki kat daha hızlı yıldız oluşturmaları gerektiği sonucuna vardı.

JAMES WEBB UZAY TELESKOBU'NUN ŞAŞIRTAN ÖZELLİKLERİ

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), uzak gök cisimlerinin benzeri görülmemiş yüksek çözünürlüklü görüntülerini ve spektroskopisini sağlayarak görsel astronomide önemli bir rol oynayacak. Çapı 6,5 metre olan birincil aynası, Hubble Uzay Teleskobu'nun birincil aynasından yaklaşık 100 kat daha büyük ve bu çok daha detaylı görüntülerin yakalamasına olanak tanıyor. Görsel astronomi açısından, JWST şu anda mevcut teleskopların ulaşamayacağı uzak galaksilerin, bulutsuların ve diğer gök cisimlerinin çarpıcı görüntülerini yakalayabilecek kapasitede. Böylelikle yıldızların ve gezegenlerin oluşumunu inceleyebilmemiz için evrendeki en eski galaksilerin ayrıntılı görüntülerini de sağlayacak.

Bilim insanları, "kızıl canavarlar"ın gizemini çözmek için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.

JWST'nin gelecekteki gözlemleri, bu galaksilerin nasıl oluştuğunu ve büyüdüğünü anlamamıza yardımcı olabilir.