Yenidoğan Çetesi lideri Fırat Sarı’nın uzun dönem askerlikten muaf olmak için AİHM ve AYM'ye başvuru yaptığı ortaya çıktı

Burak Demirbaş    12punto.com.tr

İstanbul'da bebekleri anlaşmalı hastanelere sevk ederek haksız kazanç sağlayan ve ihmali davranışlarda bulunarak kasten ölmelerine neden olan çete hakkında yürütülen soruşturma tamamlanarak fezleke hazırlanmıştı.

Mahkemenin iddianameyi inceleme süreci devam ederken örgüt liderlerinden Fırat Sarı'nın ifadesi ortaya çıktı.

PKK'DAN CEZAEVİNDE YATMIŞ

Sarı ilk ifadesinde, "Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldum. Tıp fakültesinde okuduğum zaman PKK örgüt üyeliğinden hüküm giyerek 5 yıl civarı cezaevinde yattım. Cezaevinden sonra okuluma tekrar dönerek okulumu bitirerek mezun oldum" dedi. 

AYM'YE BİREYSEL BAŞVURU YAPMIŞ

Sarı'nın 2019 yılında, Tarafsız ve bağımsız mahkemede yargılanma hakkının ihlal edildiğini öne sürerek hak ihlali yaşadığı iddiasıyla AYM’ye bireysel başvuru yaptığı ortaya çıktı.

YEDEK SUBAY OLARAK TAMAMLAMA TALEBİNDE BULUNDU

AYM'nin kararında, Sarı'nın uzman hekim olarak görev yapmakta olduğunu belirterek zorunlu askerlik hizmetini yedek subay olarak tamamlama talebinde bulunduğu, "Millî Savunma Bakanlığının (MSB) 3/11/2008 tarihli yazısı ile başvurucu hakkında yedek subay aday adaylığı kararı alındığı", "24/11/2008 tarihinde başvurucu hakkında subay olmaya engel suçlardan mahkûmiyet kararları bulunduğu gerekçesiyle yedek subay aday adaylığı kararının er olarak tadiline karar verildiği" ifadelerine yer verildi.

Sarı'nın, yedek subay aday adayı olarak alınan askerlik kararının uzun dönem er olarak tadiline dair kararın iptali istemiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde (AYİM) iptal davası açtığı ancak 2011 yılında davanın reddine karar verildiği ortaya çıktı.

AİHM'E DE GİTMİŞ!

Sarı'nın, karar düzeltme isteminin reddinin ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) AYİM kararı sebebiyle hak ihlaline uğradığını, tarafsız ve bağımsız mahkemede yargılanma hakkının ihlal edildiğini belirterek müracaatta bulunduğu ve karar çıkmadan 2018 yılında Ankara İdare Mahkemesine yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunduğu da AYM kararında yer aldı.

UZUN DÖNEM ASKERLİK KARARI

Ankara İdare Mahkemesi, yeniden yargılama şartlarının somut olayda oluştuğunu belirterek istemin kabulüne karar verirken; yeniden yapılan yargılama sonucunda iptal kararı verildi.

Mahkemenin gerekçeli kararında şu ifadeler yer aldı:

"idare tarafından verilen yedek subay yapılmama kararının yerinde olduğunu belirtmekle birlikte başvurucu ile eğitim durumu yönünden aynı statüdeki kişilerin kısa dönem askerlik hizmeti yaptığını, bu durum dikkate alındığında başvurucunun uzun dönem er olarak görevlendirilmesinin cezalandırma niteliğinde olduğunu belirtmiş ve Anayasa Mahkemesinin Kenan Özteriş (B. No: 2012/989, 19/12/2013, §§ 41-65) kararında ortaya koyduğu ilkeler ışığında dava konusu işlemin hakkaniyete aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşmıştır"

MSB İSTİNAFA GİTTİ

Ankara İdare Mahkemesi'nin kararına karşı davalı MSB tarafından istinafa gidildi.

Bölge İdare Mahkemesi 2019 yılında oyçokluğu ile davalı idarenin istinaf talebinin kabulüne, 2018 tarihli idare mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın esastan reddine kesin olarak karar verdi.

'TOPLUMA KAZANDIRMA KANUNU' AYRINTISI

Bölge İdare Mahkemesi'nin gerekçeli kararında şu ifadeler yer aldı:

"İlk derece mahkemesinin başvurucunun yeniden yargılama talebine yönelik olarak verdiği kabul kararının 2577 sayılı Kanun'un geçici 9. maddesi uyarınca usul ve hukuka uygun olduğunu belirtmekle birlikte işlemin iptaline yönelik kararının isabetli olmadığına işaret etmektedir.'' 

''Başvurucu hakkında terör örgütü PKK'nın gençlik örgütlenmesi olan YCK'nın üyesi olmak, PKK-YCK terör örgütüne yardım ve yataklıkta bulunma suçlarından 12 yıl 6 ay hapis cezası verildiğine ve anılan cezanın 19/10/1998 tarihinde onanarak kesinleştiğine dikkat çeken Bölge İdare Mahkemesi, 2003 yılında yürürlüğe giren 29/7/2003 tarihli ve 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu kapsamında başvurucunun ceza dosyasının yeniden ele alındığını, ek karar tanzimi yoluyla cezasının 2 yıl 6 ay olarak tadil edildiğini, bu kararın da temyiz denetiminden geçerek kesinleştiğini belirtmiş; 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun yürürlüğe girmesinin ardından 9/2/2007 tarihinde lehe kanun uygulaması yapılarak başvurucunun 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezasına mahkûm edildiğine ve mahkûmiyet kararının 26/1/2010 tarihinde temyiz denetiminden geçerek kesinleştiğine ilişkin detaylı açıklamalarda bulunmuş; Anayasa Mahkemesinin Kenan Özteriş kararından farklı olarak başvurucu hakkında verilen cezaya yönelik erteleme kararı bulunmadığını ve başvurucuya memnu hakların iade tarihinin 6/10/2016 olduğunu, başvurucu hakkında tayin edilen cezanın subaylıkta çıkarma cezası gerektirdiğini, 6 aylık askerlik süresinden yedek subay ve yedek subaylık hakkına sahip yükümlülerin yararlanma hakkı olduğunu ifade etmiş ve başvurucunun 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu'nun 5. maddesi gereği altı aylık kısa dönem er olarak görev yapmasının mümkün olmadığı sonucuna ulaşmıştır.''

2019'DA BİREYSEL BAŞVURU YAPTI

Sarı başvurusunda, kendisi ile aynı durumda olan kişilerin yedek subay olarak askerlik yapma hakkından yararlandığını, işlediği suç nazara alınarak yedek subay statüsünde askerlik hizmetini ifa etmesine müsaade edilmemesinin ayrımcılık yasağına, suçta ve cezada kanunilik ilkesine aykırılık teşkil ettiğini, kamu haklarından yasaklı olduğu bir dönemde askere alınmasının hukuki olmadığını, uzun dönem er olarak askerlik yapması sebebiyle maaş alamadığını, istinaf tarafından dosyanın kesin olarak karara bağlanmasının hukuka aykırı olduğunu, kararı temyiz edememesi dolayısıyla mahkemeye erişim hakkının elinden alındığını, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürdü.

AYM'DEN SÜRE AŞIMI KARARI

AYM, bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerektiğini vurgulayarak incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verdi.