Komutanların ihraç gerekçesi: 'Devletin ve TSK'nın bekasını koruma adına...'

Teğmenlerin resmi mezuniyet töreninden sonra kendi aralarında yaptığı kutlamalar nedeniyle suçlanan Alay Komutan Vekili Albay Alper Topsakal, Tabur Komutanı Kurmay Yarbay Halit Türkoğlu ve Bölük Komutanı Binbaşı Murat Öztürk'ün TSK'dan ihraç gerekçeleri ortaya çıktı. Komutanlar gerekli tedbirleri almayarak, “TSK'ya mesnetsiz iftiraların atılmasına zemin hazırlamakla” suçlanırken, “Devletin ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin bekasını koruma adına subay statüsünde görev yapacak personelin seçiminde titiz davranılmasının zorunlu olduğu” vurgulandı. Bu arada teğmenlerin 29 Ağustos gecesi yaptığı kutlama da 30 Ağustos'ta yaşanan olayın “emaresi” sayıldı.

“OKUNMAYACAK” EMRİ VERİLDİ AMA

Milli Savunma Bakan Yardımcısı Musa Heybet başkanlığındaki 5 üyeden oluşan MSB Yüksek Disiplin Kurulu'nun oy birliğiyle verdiği, 3 komutanın ihracına ilişkin 115 sayfalık gerekçeli kararda özetle şöyle denildi:

- Mezun teğmenlerin mevzuat dışı andı okuma taleplerine yönelik olarak; andın okunmayacağına dair emir vermek dışında emrin icrası ve başarılmasına yönelik gerekli tedbirleri almadığı, törende veya sonrasında niteliği ve ağırlığı itibarıyla böylesi bir disiplinsizliğin olabileceğine dair emareler bulunmasına rağmen, konunun önemini kavrayamadığı ve önlem almadığı, Harbiyeliyi en iyi tanıyan ve en yakın amirleri olan Bölük ve Takım Komutanlarının mezunların sevk ve idaresine yönelik görevlendirmeleri kesin bir emre bağlamamış olması nedeniyle Harbiyelilerin tören sonrası sevk ve idaresinde zafiyet oluşmasına sebep olduğu...

- Emri altındakilerin denetim ve kontrolünde ihmal göstermesi sonucunda ağır disiplinsizlik oluştuğu, bu kapsamda eylemi ile disiplinsizliğin oluşması noktasında illiyet bağının bulunduğu...

- Görevinin gerektirdiği tavır ve davranışı sergilemeyerek TSK'ya mesnetsiz iftiraların atılmasına, kamuoyunda uzun süre TSK'nın tartışılmasına ve yıpratılmasına zemin hazırlayan bu disiplinsizliğin TSK'nın manevi şahsiyetini zedelenmesine sebebiyet verdiği...

- Mehmetçik Sitesi önünde 29 Ağustos 2024 gecesi meydana gelen, kutlama sınırlarını aşan ve taşkınlık boyutuna varan olaylardaki disiplini bozucu eylemlerden haberdar oldukları, olası benzer olaylara yönelik emareler olmasına rağmen önleyici emirler vermedikleri ve tedbir almadıkları...

- 30 Ağustos'taki olay esnasında disiplinsizliğe müdahaleye yetkili oldukları halde hareketsiz/seyirci kalınmasının kabul edilebilir bir davranış olmadığı gibi, görev ve sorumlulukları ile bağdaşmadığı, bu tür eylemlerin emir-komuta hiyerarşisinin zarar görmesine ve astların üstlere karşı saygı ve güveninin azalmasına, itaatsizliğin normalleşmesine neden olacağı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin müesses disiplin anlayışı gereği bu durumun kabul edilemeyeceği...

- Söz konusu disiplinsizlik "tipiklik" kapsamında değerlendirildiğinde; sınırları daha çok içtihatlarla belirlenen Hizmete Engel Davranışlarda Bulunmak disiplinsizliğinin, TSK Disiplin Kanununda, "Devletin ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin itibarına zarar verecek nitelikte tutum ve davranışlarda veya ağır suç veya disiplinsizlik teşkil eden fiillerde bulunmaktır" şeklinde tanımlandığı, söz konusu disiplinsizliğin karşılığında öngörülen yaptırımın ayırma disiplin cezası olduğu, amirlerin ihmalleri sonucunda astlarının veya mahiyetinin gerçekleştirdikleri eylemlerin sonuçlarına ve oluşan zararın büyüklüğüne göre disiplinsizliğin tasnifinin değişeceği...

SUÇ YOK TSK'NIN İTİBARINA ZARAR VERİLMESİ YETERLİ

Gerekçeli kararda şu dikkat çekici değerlendirmeler de yapıldı:

- Hizmete engel davranışların TSK'nın itibarına zarar vermesinin yeterli olduğu, personelin statüsüne son vermeyi gerektiren davranışının aynı zamanda bir suça sebebiyet vermesinin zorunlu olmayacağı...

- Disiplinsizliğin işleniş biçiminin de disiplinsizliğin değerlendirilmesinde önemli olduğu, zamanında alınmayan tedbirler ve zincirleme ihmaller nedeniyle meydana gelen mezun teğmenlerin söz konusu eylemi sonucunda, TSK'ya mesnetsiz iftiralar atılmasına, TSK'nın tartışılmasına ve yıpratılmasına zemin hazırlandığının dikkate alınması gerektiği, bu kapsamda Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasına karar verilmesinin orantılılık, gereklilik ve elverişlililik ilkeleri kapsamında ölçülü olacağı...

- Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde icra ettiği görevin önemi ve niteliği, yürütülen askeri hizmetin mahiyeti ve üst düzey sadakat yükümlülüğü gereği askeri personele ilişkin tasarruflarda idareye tanınan takdir hakkının daha geniş olduğunun kabulü gerektiğinden; Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde göreve devam etmelerinin sakınca teşkil edeceği...

- Personelin sahip olduğu makam ve rütbeye rağmen görev ve sorumluluklarıının gereklerine aykırı tutum ve davranışlar sonucunda Devletin ve TSK'nın itibarının ve manevi şahsiyetinin zedelenmesine sebebiyet verdiği...

Kararda; Danıştay 12. Dairesi'nin, “disiplin hukukunda kimi durumlarda kanaatin yeterli olması”şeklindeki içtihadı dayanak gösterilerek, “Devletin ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin bekasını korumak, bir güvenlik zafiyeti oluşturmamak adına Türk Silahlı Kuvvetlerinde subay statüsünde görev yapacak personelin seçiminde hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde titiz davranılmasının kabulünün zorunlu olduğu”görüşüne de yer verildi.

Haber Kaynağı : Müyesser Yıldız