Maymun çiçeği salgını nedir? mpox ne demek?

Kongo Cumhuriyeti'nde 19 maymun çiçeği vakasının bildirilmesinin ardından salgın alarmı verildi.

Bu gelişmenin ardından kullanıcılar monkeykox nedir? mpox ne demek? ve Maymun çiçeği virüsü nedir? sorularını aratmaya başladı.

İşte ayrıntılar...

MONKEYPOX VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?

Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar , vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır.

Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.

MAYMIN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI NEDİR?

Maymun çiçeği hastalığı yani mpox ilk olarak 1958 yılında Afrika kıtasında maymunlarda daha sonra 1970 yılında insanda tespit edilen viral bir hastalıktır. 

Etkeni DNA virüsü olan mpox virüsüdür. (Monkeypox Virus) Sıklıkla sincap, sıçan, fareler gibi kemirgenlerde bulunan ve onlardan insana geçen bir zoonotik enfeksiyon hastalığıdır.

Daha önceki yıllarda, görülen vakalar Afrika kıtasında veya Afrika’dan gelen insanlarda görülürken bu yıl Avrupa ve Amerika’da da görülmeye başlayınca Dünya Sağlık Örgütü ve sağlık dünyasının dikkatini çekmiştir. Kasım 2022’den beri maymun çiçeği hastalığına Dünya Sağlık Örgütü ‘mpox’ teriminin kullanılmasını önermektedir.

MPOX NEDİR? MPOX BELİRTİLERİ NELERDİR?

Mpox, su çiçeğinden farklı bir hastalıktır. Lenf bezlerinde şişlik yapması mpox hastalığının en önemli özelliklerindendir. Mpox hastalığı, temastan sıklıkla  6-13 gün sonra, fakat nadiren 21 gün sonra  ortaya çıkar. O nedenle temas öyküsü olanlar 21 gün yakından izlenmelidir. En bilindik semptomları ateş, baş ağrısı, yorgunluk, yaygın vücut ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve cilt lezyonlarıdır.

Cilt lezyonları, gövdeden çok yüzde, kollarda ve bacaklarda görülür ve ateş başladıktan 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Avuç içi, ayak tabanı, ağız içi, genital bölgede ve gözlerde döküntüler görülebilir. Lezyonlar düz kızarık başlayıp, sonradan kabarıp, içi beyaz sıvı ile dolu hale döner. 2-4 haftada kendiliğinden iyileşir. Bağışıklığı baskılanmış kişilerde ve çocuklarda ağır enfeksiyona neden olabilir.

MPOX VİRÜSÜNÜN TEDAVİSİ VAR MI?

Mpox hastalığının spesifik bir tedavisi onaylanmamıştır. Fakat, tecovirimat, brincidofovir, cidofovir ve spesifik immunglobulinin kullanımı klinik araştırma aşamasındadır. Cilt bakımı ve üzerine eklenecek bakteriyel enfeksiyonların tedavisi yapılabilmektedir.

Mpox için kullanılmak üzere 2019 yılında FDA, JYNNEOSTM’i (Imvamune ve Imvanex adları ile de bilinmektedir) aşı olarak onaylamıştır. Canlı,  zayıflatılmış (atenüe) çiçek ve maymun çiçeğine karşı etkilidir. Ayrıca ACAM2000 de genişletilmiş erişimli yeni ilaç uygulamaları kapsamında FDA ve CDC tarafından önerilmektedir. Özellikle temas hikayesi olan ve temas riski yüksek olan kişilere aşılama önerilmektedir.

Haber Kaynağı : 12punto