Emeklinin derdi bitmiyor! Prof. Dr. Duran Bülbül: '2008'den beridir SGK haklarını gasp etti'

Ezgi SİVRİTEPE - 12punto.com.tr

Erken Yaşta Emeklilik (EYT) 1 Mart 2023 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu haktan faydalanamayan, 8 Eylül 1999 sonrasında sigorta girişi olan yurttaşların ise gündeminden kademeli emeklilik düşmüyor. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan konuya ilişkin, "Staj sigortası ve kademeli emeklilik ile ilgili bir çalışmamız yok" demesine rağmen yurttaşın talebi devam ediyor. 

Atılım Üniversitesi Maliye Bölümü Prof. Dr. Duran Bülbül konuyla ilgili 12punto.com.tr'ye değerlendirmelerde bulundu.

"HÜKÜMET SAMİMİYETSİZ"

Bülbül, kademeli  emeklilik kavramının ucu açık bir olgu olduğunu belirterek, "Temel olarak kademeli emeklilik sisteminin Sosyal Güvenlik Yasası'na göre 20 yıllık bir hesaplama yapılması gerekir. Sosyal güvenlikten ve maliyeden sorumlu bakanlıkların bir araya gelip bu kademeli emekliliğin Türk bütçe sistemine ve sosyal güvenliğe getireceği yükü ortaya koyması gerekir.  Bu nedenle kademeli emeklilik sistemini biraz daha siyasi bir olgu olarak görüyorum. Uygulanması açısından da hükümetin samimiyetsiz olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

1 ÇALIŞAN 4 EMEKLİYİ FİNANSE ETMELİ

Çalışma sistemini değerlendiren Bülbül, kademeli emekliliğin sürdürülebilir olması için 1 çalışanın 4 emekliliği finansman etmesi gerektiğini söyledi ve, "Ülkemizde bu anlamda baktığımızda Sosyal Güvenlik Yasası bozulmuş durumda" dedi. 

SOSYAL BİR HAK OLAN EMEKLİLİK

Emekliliğin sosyal bir hak olduğunu ve sosyal güvenlik sistemine temel bir hak olarak bakılması gerektiğini aktaran Bülbül, emekli ödemeleri için yeni yöntemlerden de şu şekilde bahsetti:

"Sosyal Güvenlik Sistemi'ni emeklilik sistemi içinden, prim sisteminden çekmek lazım. Sosyal Güvenlik Kurumu'nda sadece özlük ve emeklilik haklarına bakmak gerekiyor. Diğer primler ise maliyede toplanmalı. Bütçe açığının en önemli sebeplerinden ise sosyal güvenlik açıklarıdır. Yani sosyal güvenliğin prim gelirleri yetmediği için merkezi bütçeden karşılanmaktadır"

Türk ekonomisinin en büyük sorununun 'kayıp-kaçak' olduğunu belirten Bülbül, "2023 bütçesine göre yaptığımız hesaplamalara göre sosyal güvenlikten, emeklilik prim sisteminin doğru işletilmemesi nedeniyle 300 milyar kayıp var. Demek ki eğer biz bunu doğru tahsis etmiş olsaydık bütçe açığı azalacak belki de hiç olmayacaktı" 

Türk ekonomisinin, emeklilik sistemi için hazırlıklarını tartışmayacağının altını çizen Bülbül, "Emeklilik bir haktır. SGK kimlerin ne zaman bu hakka ulaşacağını bilmelidir. Ekonomi bunu kaldırabilir. Artık anayasal ve uluslararası normlara göre; işçi primleriyle emeklilikten vazgeçip bütçenin içine koymak gerekir, emeklinin özlük hakları bu şekilde karşılanmalıdır" dedi.  

"VERGİYLE KARŞILANMALI"

SGK'ya yönelik eleştirilerde de bulunan Bülbül, geçmiş yıllara yönelik ödemeler ile şu anki ödemeleri kıyasladı. Bülbül, "2008 yılından bu tarafa SGK emeklinin haklarını gasp ediyor. 2002 yılında, bir kişi bin lira maaş alırken; emekli olunca 700 lira alıyordu. Ancak 2008 sonrası değiştirdiler, emeklilerin sorunu bu. Aylıkların bağlama oranların düzeltilmesi gerekir.  Emeklilerin maaşları, yurttaşların vergileriyle karşılanması gerekiyor" cümlelerini kurdu. 

YURTTAŞA SEÇİM RÜŞVETİ

Emekli maaşlarının merkezi bütçeye konulması gerektiğini belirten Bülbül, "Her yıl emekli olacak kişilerin ödenekleri merkezi bütçeye konulmalı ve ödenekler merkezi bütçeden karşılanmalı. Emekli sistemi, şu anda kademeli emekliliği kaldırır. Usulsüzlük ve yolsuzluklara son verilirse Türk ekonomisi emekliliği de kaldırır; bütçe açığı da vermez; borç veren bir ülke olur" ifadelerini kullandı. 

Yurttaşın elde ettiği bir hak olmadığını ifade eden Bülbül, seçim zamanı yurttaşa vaat ile rüşvet verildiğini belirterek şu cümleleri kullandı:

"Yurttaşın duyarlılık göstererek söke söke aldığı hiçbir hak yok. Siyasi iktidar sadece oy verme mekanizması ve seçim zamanı için rüşvet verir; yurttaş da kendi aldığını zanneder. Ülkemizde bu hakları savunacak; sendikaların işçi kuruluşlarının temel hak ve ödev  konusunda hiçbir yetkisi yok. Sadece iktidar, istediği zaman emekli maaşlarını bir rüşvet olarak oy karşılığı olarak veriyor. Bu ülkenin demokratik normlarının işlemediği anlamına geliyor"

Haber Kaynağı : Ezgi Sivritepe