Trump ve Zelenski kavgası: Ukrayna'nın geleceği ne olacak? NATO'da büyük krizin habercisi

Derleyen: Suat TEKİN - 12punto.com.tr

Beyaz Saray'da dün imzalanması beklenen Ukrayna ve ABD arasındaki maden anlaşması tamamlanamadı. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Trump ve Zelenski arasındaki görüşmede söz almasıyla tartışmanınn fitili ateşlendi. Trump, Zelenski'yi Beyaz Saray'dan kovduğunu iddia ederken, Avrupalı liderlerden Zelenski'ye destek mesajları geldi. Analistler, yaşanan kavganın NATO'da yaşanacak ciddi bir krizin habercisi olduğunu öne sürdü.

Trump ve Zelenski arasındaki tansiyon kameralar önünde yükseldi. İkili arasındaki 'yüksek tonlu' konuşma, Vance'in araya girerek Zelenski'yi saygısızlıkla suçlamasının ardından kavgaya dönüştü. Vance ve Trump, Zelenski'yi dakikalarca azarladı.

Beyaz Saray'daki görüşmede Trump, Zelenski'ye Ukrayna'nın ABD'ye minnet duyması gerektiğini belirterek, şu ifadeleri kullandı:

'Ülkemize saygısızlık ediyorsunuz. Biz olmadan kazanamayacağınızı biliyorsunuz. Biz olmasaydık Putin savaşı üç günde kazanırdı.'

Zelenski ise 'Sadece ateşkesi asla kabul etmeyeceğiz. Güvenlik garantileri olmadan hareket etmeyeceğiz' yanıtını verdi. İkilinin görüşmesi tartışmanın ardından basına kapalı şekilde devam etti.

NBC News'ün haberine göre, Zelenski, Trump'ın taleplerini reddederek, Ukrayna'nın ulusal hayatta kalma mücadelesi verdiğini vurguladı. Ukrayna lideri, ABD'den güvenlik garantileri istediğini tekrarladı. Ancak Trump, bu talepleri karşılamayı reddederek, Rusya'nın kendisine saygı duyduğunu ve anlaşmalara bağlı kalacağını dile getirdi.

Görüşmenin ardından Trump, Ukrayna liderine Beyaz Saray'dan ayrılması gerektiğini iletti.

The Guardian'da yer alan analize göre, Trump'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ilişkilerini güçlendirme çabaları da endişeleri artırdı. Gazete, ABD Başkanının, Ukrayna'ya baskı yaparken, Putin'e tavizler vermeye hazır göründüğünü belirtti. Analizde, bu durumun, Ukrayna'nın güvenliğinin ikinci plana atılmasına ve Avrupalı müttefiklerin kendi güvenliklerinden endişe etmesine yol açtığı kaydedildi.

Görüşmenin ardından, ABD'nin NATO müttefiklerine olan bağlılığı sorgulanmaya başlandı. Özellikle Trump'ın, 1949'da NATO'nun kuruluşunda verilen ''bir müttefike yapılan saldırıyı Amerika'ya yapılmış sayma'' sözünü tutup tutmayacağına ilişkin tartışmalar başladı.

Zelenski Beyaz Saray'dan herhangi bir resmi tören yapılmadan ayrıldı. Fox News, Ukrayna liderinin Oval Ofis'i 'tek başına ve aceleyle' terk ettiğini bildirdi

AVRUPALI LİDERLERDEN TRUMP'A TEPKİ

Avrupa ülkeleri, Zelenski'ye destek mesajları yağdırdı. Fransa, Almanya ve İngiltere gibi ülkeler, Ukrayna'ya olan desteğini yineledi. AB Dış Politika Şefi Kaja Kallas, 'özgür dünyanın yeni bir lidere ihtiyacı olduğuna' dikkat çekerek, 'bu meydan okumayı üstlenmenin Avrupalılara düştüğünü' açıkladı.

Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, 'Ukrayna asla yalnız yürümeyecek' diye yazdı. Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store ise ''Adil ve kalıcı bir barış için Ukrayna'nın yanındayız'' mesajını verdi.

Avrupa'nın 'özgür dünyaya liderlik etmesi gerektiğinin altını çizen Kallas, Zelenski'ye yapılan muameleye tepki göstererek, şunları bildirdi:

''Ukrayna Avrupa'dır. Saldırgana karşı mücadeleye devam edebilmesi için Ukrayna'ya desteğimizi artıracağız. Özgür dünyanın yeni bir lidere ihtiyacı var.''

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ''Ukrayna Almanya'ya ve Avrupa’ya güvenebilir'' derken, Fransa Başbakanı François Bayrou, ''Zelenski, Avrupa'nın onuru oldu'' dedi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Batı'nın bölünmesinin herkesi zayıflattığını belirterek, ABD, Avrupa devletleri ve müttefikler arasında acilen bir zirve düzenlenmesi çağrısında bulundu. Meloni, ''Ukrayna'dan başlayarak, gelecekte karşılaşacağımız zorluklar hakkında açıkça konuşmalıyız'' görüşünü paylaştı.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Zelenski ile yaptığı telefon görüşmesinde, Ukrayna'ya olan desteğini yineledi. Starmer, mesajında, ''Ukrayna'nın egemenliği ve güvenliği için her şeyi yapacağız'' ifadelerine yer verdi.

CNN'in haberine göre, Kallas, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile görüşmek üzere geçtiğimiz hafta Washington'da bulunuyordu. Rubio, Kallas'la görüşmeyi 'zamanı olmadığı' gerekçesiyle reddetti

UKRAYNA'NIN GELECEĞİ

Uluslararası Kriz Grubu (ICG) Kıdemli Danışmanı Brian Finucane, Trump yönetiminin Ukrayna’ya yapılan silah sevkiyatlarını kısıtlayabileceğini belirtti. Bu durum, Ukrayna'nın Rus güçlerine karşı mücadelesini zorlaştırabilir.

Fox News'e yaptığı açıklamada, Zelenski, ABD desteği olmadan Rus güçlerini durdurmanın zor olacağını kabul etti. Ukrayna lideri, Kiev'in Washington ile ilişkilerini kurtarabileceğine inandığını ifade etti.

AFP'nin haberine göre, Avrupa Konseyi Başkanı Costa, Ukrayna'ya yönelik özel bir Avrupa zirvesinin 6 Mart'ta toplanması çağrısında bulundu. Birçok Avrupa lideri, Ukrayna'daki savaşı görüşmek üzere Londra’da bir araya gelecek.

Trump ve Zelenski arasındaki görüşme, ABD-Ukrayna ilişkilerinde derin bir krize neden olurken, NATO'nun geleceği ve Avrupa’nın güvenliği konusunda ciddi soru işaretleri doğurdu. Analistler, bu gelişmelerin Ukrayna’nın geleceğini daha da belirsiz hale getirdiğini belirtiyor.

Haber Kaynağı : 12punto