Kanser, diyabet, antidepresan... İlaç karaborsası yeniden hortladı!

Hazal Güven - 12punto.com.tr

Sosyal medya üzerinden yasalara aykırı şekilde ilaç satışı yapılarak insan sağlığını tehdit eden skandallara bir yenisi eklendi. 

12punto'nun daha önce de gündeme getirdiği sosyal medya uygulamaları üzerinden yapılan ilaç karaborsası yeniden ortaya çıktı. 

Telegram ve Instagram uygulamaları üzerinden açılan kanallarda çok sayıda ilacın fotoğrafları paylaşılarak satışa çıkarılıyor. 

Açılan grubun bilgi kısmında Rusça bir cümle bulunuyor. Bu cümle Türkçeye çevrildiğinde şöyle yazıyor: 

"Burada gerekli ilaçları, vitaminleri ve tıpla ilgili her şeyi bulabilir ve satın alabilirsiniz. Firmamız Türkiye (Antalya)'da bulunmaktadır. Antalya'da teslimat, diğer şehirlere ve BDT ülkelerine kargolama."

Açıklamada, "Firmamız Antalya'da bulunmaktadır" denilse de iddia edilen "firmanın" ismi ya da herhangi bir logosu paylaşılmıyor. Açıklamaların ve paylaşımların tamamının ise Rusça olması, ortada varsa bile yasal olmayan bir firmanın varlığını düşündürüyor. 

HPV AŞISI, KANSER, KALP, DİYABET İLAÇLARI...

Satışı yapılan ilaçların kategorisi oldukça geniş. Türkiye'de geniş bir kesimin ücretsiz olması adına mücadele verdiği HPV aşısından, perakende fiyatları 100 bin liraları aşan kanser ilaçlarına kadar bulunabiliyor. 

Örneğin Gardasil isimli ilacın açıklama kısmında şöyle yazıyor: 

"Gardasil, başta tip 16 ve 18 olmak üzere çeşitli HPV tiplerine karşı bağışıklık oluşturmak için tasarlanmış bir aşıdır. Aşı ayrıca genital bölge ve anüste genital siğillere neden olan virüsün tip 6 ve 11'ine karşı da bağışıklık sağlar."

Satışı yapılan ilaçlar arasından psikiyatri bölümünün kırmızı reçete karşılığında sattığı ilaçlar da bulunuyor. Mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gereken bu ilaçlar para karşılığında bu gruplardan alınabiliyor. 

Örneğin satışı yapılan ilaçlardan biri olan Redepra'nın açıklamasında şunlar diyor: 

"Depresif durumlar (anhedoni, psikomotor retardasyon, uykusuzluk, erken uyanma, kilo kaybı, hayata karşı ilgi kaybı, intihar düşünceleri ve ruh hali değişkenliği gibi)."

Uzmanlar ilaç kullanımı konusunda sık sık uyarıyor. Doz ayarının düzgün yapılmadığı, kişinin bilinçsizce kullandığı ilaçlar çok daha ciddi sorunlar yaratabiliyor. Özellikle bu gruplarda satılan 'ağır' hastalıklarda kullanılan ilaçlarda tehlikenin boyutları çok daha büyük. 

KİMİN ALDIĞI DA KİMİN SATTIĞI DA BELİRSİZ...

Söz konusu grupları kimlerin yönettiği, bu ilaçlara nasıl toplu halde eriştiği, kimlere ve ne kadara sattığı tamamen belirsiz. Üstelik ilaçların bandrolsüz yani sahte olma ihtimali de var. 

YASALARA GÖRE SUÇ! 

Reçeteli olarak satılan ve hem devlet hem de ilgili branşın doktoru tarafından sıkı bir şekilde takip edilmesi gereken ilaçların, sosyal medya üzerinden satılması açıkça suç teşkil ediyor. Konuyla ilgili Anayasa’nın 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun'un 24. Maddesi "(Değişik: 2/1/2014-6514/36 md.) şöyle diyor: 

“Eczanelerden zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan satışı yapılamaz ve eczaneler ihalelere giremez. Eczaneler arası ilaç takası, toptan satış sayılmaz; ilaçların satışı, alındığı ecza deposuna veya mücbir sebep hâlinde diğer depolara iadesi, eczaneler arasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası işlemlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunludur.

İlaçların internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamaz. Eczane eczacıları ve eczaneler adına internet sitesi açılamaz. Eczacılar, kendilerine reçete gönderilmesine yönelik olarak her ne şekilde olursa olsun, kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları veya üçüncü şahıslar ile açık veya gizli iş birliği yapamaz, simsar, kurye elemanı ve benzeri yönlendirici personel bulunduramaz, reçete toplama veya yönlendirme yapamaz, bu yollarla gelen reçeteleri kabul edemez.

Bu fiillerin tespiti hâlinde eczacı ile aracı kişi veya kuruluşa beş bin Türk Lirasından elli bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Fiillerin tekrarı hâlinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır."